លោក មុត ចន្ថា បង្ហាញទង្វើរំលោភ១០ចំណុចរបស់ សម រង្ស៊ី លើលក្ខន្តិកៈ និងបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
ភ្នំពេញៈ នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ទី៣០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១នេះ លោក មុត ចន្ថា បានសរសេរលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុករបស់លោកដោយបង្ហាញអំពីទង្វើរំលោភលក្ខន្តិកៈ និងបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដោយ សម រង្ស៊ី ដែលមានជាបន្តបន្ទាប់រហូតមក។
លោក មុត ចន្ថា 
លោកបានសរសេរថា ខ្ញុំបានកត់សម្គាល់នូវអំពើរំលោភបំពានលក្ខន្តិកៈ និងបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងរបស់លោក សម រង្ស៊ី ជាក់លាក់មួយចំនួន នៅក្រោយខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧៖
១. លោក សម រង្ស៊ី បានលាលែងពីប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងសមាជិកភាពទាំងអស់នៅក្នុងគណបក្ស នៅថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៧។ គណៈកម្មាធិនាយកគណបក្សបានអនុម័តទទួលយកលិខិតលាលែងរបស់លោក សម រង្ស៊ី ជាផ្លូវការ ហើយក្រោយមកសមាជវិសាមញ្ញគណបក្សបានបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងលោក កឹម សុខា ជាប្រធានគណបក្ស នៅខែមីនា ឆ្នាំ២០១៧ និងត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការដោយក្រសួងមហាផ្ទៃ។ ចំណុចទី១នេះ បញ្ជាក់ថា លោក សម រង្ស៊ី ពុំមានតួនាទី ពុំមានសមាជិកភាព និងពុំមានសិទ្ធិ និងអំណាចអ្វីនៅក្នុងអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិឡើយ ។
២.លោក សម រង្ស៊ី រំលោភលើសេចក្តីសម្រេចរបស់គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ដែលបានបង្កើត «គណៈកម្មការចំពោះកិច្ច» ដែលមានសមាជិក០៥រូប (កូតាសម រង្ស៊ី+សិទ្ធិមនុស្ស) ដើម្បីបន្តអនុវត្តកិច្ចការរបស់អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដោយគាត់មិនទទួលស្គាល់គណៈកម្មការចំពោះកិច្ចដែលបណ្តាលឱ្យដំណើរការ និងកិច្ចការយុទ្ធសាស្ត្រមួយចំនួនត្រូវបានលុបចោល។ សមាសភាពកូតាសិទ្ធិមនុស្សមិនចូលរួមជាមួយលោក សម រង្ស៊ី ដោយសារអំពើបំពានច្បាប់ផ្ទៃក្នុងរបស់គាត់ និងក្នុងនាមគាត់ជាមេចលនាខុសច្បាប់។ ហេតុនេះបានធ្វើឱ្យបែកបាក់ក្នុងក្របខ័ណ្ឌថ្នាក់ដឹកនាំនៃប៉ូលនយោបាយទាំងពីរ គឺគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស និងគណបក្សសម រង្ស៊ី។
៣.បន្ទាប់មកទៀត លោក សម រង្ស៊ី បានបំបែកសាខាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិក ឬ CNRP-USA ជាពីរចម្រៀកដោយបង្កើតឱ្យមាន«គណបក្សសង្គ្រោះជាតិក្រៅប្រទេស» ឬ CNRP OVERSEA (CNRP-O) ដើម្បីដឹកនាំ ដោយបោះបង់ចោលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិកដែលគាត់យល់ថាក្បាលម៉ាស៊ីន និងមនុស្សភាគច្រើន មកពីក្រុមគាំទ្រគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ ជាលទ្ធផលនៃអំពើបំពានច្បាប់ផ្ទៃក្នុងនេះបានបណ្តាលឱ្យមានភាពអានាធិបតេយ្យ និងការបែកបាក់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
៤.លោក សម រង្ស៊ី បានបង្កើតចលនាស្ត្រីថ្មី ប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិក និងបានតែងតាំងសមាសភាពដឹកនាំថ្មីជំនួសវិញ។ ភរិយារបស់លោក សម រង្ស៊ី គឺលោកស្រី ជូឡុង សូម៉ារ៉ា បានចុះហត្ថលេខាលើលិខិតមួយបញ្ចប់តំណែងលោកស្រី ចេនិត សេង (Janet Seng) ពីប្រធានចលនាស្ត្រីចាស់ ខណៈដែលគាត់គ្មានសិទ្ធិនិងអំណាចតែងតាំងឬដោះដូរសមាសភាព ដឹកនាំអ្វីទាំងអស់ក្នុងគណបក្ស។ នៅសហរដ្ឋអាមេរិកមានចលនាស្ត្រីដល់ទៅពីរ ប៉ុន្តែចលនាស្ត្រីថ្មីដែលមានលោកស្រី ជូឡុង សូម៉ារ៉ា ជាខ្នងបង្អែកបានក្លាយជាក្រុមឆ្កែកាចបានវាយប្រហារមករលើលោកស្រី ចេនិត សេង និងលោក កឹម សុខា ព្រមទាំងមនុស្សជិតស្និទ្ធរបស់លោក កឹម សុខា ។
៥.លោក សម រង្ស៊ី បានប្រើប្រាស់រចនាសម្ព័ន្ធថ្មីៈ «គណបក្សសង្គ្រោះជាតិក្រៅប្រទេស» ដើម្បីរៀបចំសន្និសីទពិភពលោក នៅទីក្រុងអាតល្លង់តា (Atlanta) សហរដ្ឋអាមេរិក នៅថ្ងៃទី១-២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨ ដើម្បីជ្រើសតាំងខ្លួនគាត់ជា «ប្រធានស្តីទី» នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលផ្ទុយពីលក្ខន្តិកៈបក្ស។ ផ្អែកតាមលក្ខន្តិកៈបក្ស មានតែអង្គសមាជ ឬសមាជវិសាមញ្ញគណបក្ស ប៉ុណ្ណោះ ដែលមានអំណាចបោះឆ្នោតអនុម័តលើគោលនយោបាយ កម្មវិធីនយោបាយ និងសមាសភាពដឹកនាំគណបក្ស ដូច្នេះអ្វីដែលហៅថាសន្និសីទពិភពលោកនេះ គឺមិនមែនជាសមាជ ឬសមាជវិសាមញ្ញគណបក្សឡើយ ប៉ុន្តែវាជាអំពើបក្សប្រហារ។ ការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងកាន់តែខ្លាំងឡើងៗ។
៦.បន្ទាប់ពីបានឡើងធ្វើជាប្រធានស្តីទីគណបក្សដោយរំលោភបំពានលក្ខន្តិកៈរួចមក លោក សម រង្ស៉ីបានរុះរើរចនាសម្ព័ន្ធ និងសមាសដឹកនាំចាស់រួចរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធថ្មី និងតែងតាំងសមាសភាពដឹកនាំថ្មីជំនួសនៅអាមេរិក អាមេរិកខាងជើង (កាណសដា) អូស្ត្រាលី ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង។ល។ ដែលបានបណ្តាលឱ្យមានការបែកបាក់ធ្ងន់ធ្ងរ ។
៧.លោក សម រង្ស៉ី បានផាត់សមាសភាពដឹកនាំនៃកូតាសិទ្ធិមនុស្សចេញពីការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តនិងកិច្ចប្រតិបត្តិការរបស់អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំងអស់ ដែលបានបណ្តាលឱ្យមានការបែកបាក់កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរនិងបានធ្វើឱ្យកិច្ចខិតខំ ប្រឹងប្រែងរួមត្រូវបានបញ្ចប់។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានចែកចេញជាពីរ គឺមួយដឹកនាំដោយប្រធានស្តីទីខុសច្បាប់ និងមួយទៀតដឹកនាំដោយសមាសភាពដឹកនាំមកពីកូតាសិទ្ធិមនុស្សដែលបានបង្កើតឱ្យមានភាពច្របូកច្របល់ក្នុងចំណោមសមាជិកសហគមន៍អន្តរជាតិ ដោយមិនច្បាស់ថាមួយណាតំណាងឱ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិពិតប្រាកដ និងផ្លូវការ ដែលធ្វើឱ្យពួកគេពិបាកសហការផ្នែកការទូតផ្សេងៗ ខណៈដែលពួកគេដកខ្លួនឆ្ងាយពីលោកសម រង្ស៊ីដោយសារគាត់ជា មេដឹកនាំចលនានយោបាយខុសច្បាប់ដែលបានប្រកាសប្រើប្រាស់ហិង្សាដើម្បីចាប់ខ្លួនមេដឹកនាំប្រទេស និងផ្តួលរំលំរាជរដ្ឋាបាល ។
៨.លោក សម រង្ស៊ី បានចូលរូមបំបែកចលនាយុវជននៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងជាពីរចម្រៀកដោយគាត់បានទទួលស្គាល់ និងតែងតាំងសមាសភាពដឹកនាំចលនាយុវជនថ្មី ដែលដឹកនាំដោយ «អាសង្ហា»និងចលនាយុវជនចាស់បន្តដឹកនាំដោយ ស្ថាបនិក លោក យឹម ស៊ីណន ដដែល រហូតដល់លោកបានលាឈប់។ ចលនាយុវជនដែលរឹងមាំនៅកូរ៉េខាងត្បូងត្រូវបាន បែកបាក់ខ្ទេចខ្ទាំ និងចុះខ្សោយដោយសារស្នាដៃបំបែកបំបាក់របស់លោក សម រង្ស៊ី ដោយផ្ទាល់។ លោក សម រង្ស៊ី បានសងគុណលោក យឹម ស៊ីណន ដែលបានរៀបចំសមាជអ្នកប្រជាធិបតេយ្យនៅកូរ៉េខាងត្បូង និងបានតស៊ូមតិ និងឧទ្ទិសនាមឱ្យគាត់ទទួលបាននូវពានរង្វាន់ជើងឯកប្រជាធិបតេយ្យ ពីអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលកូរ៉េមួយតាមរយៈការបំបែកចលនាយុវជន ដឹកនាំដោយលោក យឹម ស៊ីណន។
៩.ដោយសារលោក សម រង្ស៊ី ជាមេចលនាសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាលចាត់ទុកក្រុមឧទ្ទាមក្រៅច្បាប់ និងដោយសារគាត់ត្រូវបានកាត់ទោសជាច្រើនបទល្មើស បានបង្ខំឱ្យសហគមន៍អន្តរជាតិដកខ្លួនឆ្ងាយ។តំណាងរដ្ឋាភិបាលបរទេសមិនអាចមានទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយលោក សម រង្ស៊ី ដោយសារឋានៈច្បាប់របស់គាត់ ជាជនមានពិរុទ្ធ ឬជាទណ្ឌិតតាមអំណាចសាលក្រម និងសាលដីកាចុងក្រោយ។ គាត់អាចជួបបានត្រឹមតែសមាជិកសភា ឬព្រឹទ្ធសភាបរទេសខ្លះ ដែលមិនតំណាងឱ្យរដ្ឋអធិបតេយ្យប៉ុណ្ណោះ។ ដោយសារមូលហេតុទាំងនេះ បានធ្វើឱ្យកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងផ្សេងៗជួបផលលំបាក និងមិនដំណើរការទៅមុខ។
១០.ក្រុមមនុស្សជេរប្រមាថដោយភាសាអសុរោះ និងអសីលធម៌មកលើលោក កឹម សុខា និងមនុស្សជិតស្និទ្ធិរបស់គាត់ នៅអាមេរិក កាណាដា ជប៉ុន នៅតែបន្តស្ថិតក្នុងស្លាកលោក សម រង្ស៊ី ដែលជាក្រុមមនុស្សត្រូវបានបណ្តុះចិញ្ចឹម និងការពារឱ្យបន្តយុទ្ធនាការជេរប្រមាថ និងបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះ ដើម្បីបំបែកបំបាក់។
លោក មុត ចន្ថា បន្តថា ខ្ញុំយល់ថា លោក សម រង្ស៊ី គួរតែមើលឃើញកំហុសដឹកនាំរបស់គាត់ច្បាស់ហើយគាត់មិនគួរបង្វែ និងទម្លាក់កំហុសឱ្យអ្នកគាំទ្រទទួលខុសត្រូវចំពោះការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងធ្ងន់ធ្ងរដែលទំនងមិនអាចមានអ្វីមកបិទភ្ជិតបានឡើយ។ តាមអង្គហេតុពិតខាងលើទាំងនេះ គឺលោក សម រង្ស៊ី ត្រូវទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុងលើការបែកបាក់នេះ។
ទោះបីកំហុសដឹកនាំផ្ទៃក្នុងរបស់គាត់មិនត្រូវបានកាត់ទោស ដូចនឹងបទល្មើសប្រឆាំងនឹងច្បាប់រដ្ឋ ក៏ដោយ ប៉ុន្តែលោក សម រង្ស៊ី គួរមានភាពក្លាហានសារភាព ឬទទួលស្គាល់ពីកំហុសដឹកនាំរបស់គាត់ ដើម្បីជាគំរូដល់អ្នកដឹកនាំជំនាន់ក្រោយ។ លោក សម រង្ស៊ី មិនគួរចាត់ទុកខ្លួនគាត់នៅពីលើច្បាប់ឡើយ ហើយអ្វីៗដែលគាត់បានធ្វើសុទ្ធតែត្រឹមត្រូវឡើយ។ អស់រយៈពេល២៨ឆ្នាំមកនេះ អ្នកគាំទ្ររបស់គាត់ចាត់ទុកគាត់ជាមនុស្សម្នាក់ធ្វើអ្វីមិនចេះខុស ហើយបើមានការរិះគន់គាត់ពីកំហុសផ្សេងៗ ពួកគេបានវាយតបតការពារគាត់ដោយចង្អុលម្រាមដៃដាក់អ្នកដឹកជាតិបច្ចុប្បន្នថាប្រព្រឹត្តខុសច្រើនជាងគាត់៕
ដោយៈជម្ពូនុទ
