ផែនការរបស់រុស្សី និងចិនសម្រាប់សម័យថ្មីក្នុងកាលៈទេសៈនយោបាយពិភពលោក
លោកខាងលិចបានព្រមានដាក់ទណ្ឌកម្ម «ដ៏ធំ» និង «មិនធ្លាប់មាន» ទៅលើប្រទេសរុស្សីប្រសិនវិមានក្រឹមឡាំងសម្រេចធ្វើការឈ្លានពានចូលដែនដីប្រទេសអ៊ុយក្រែន។ ប៉ុន្តែខណៈពេលភាពតានតឹងឈានដល់ចំណុចកំពូល អ្នកវិភាគមួយចំនួនបាននិយាយថាវិធានការលោកខាងលិចនឹងមិនប្រសិទ្ធភាពទៅលើរុស្សី ប្រសិនបើក្រុងមូស្គូទទួលការគាំទ្រពីប្រទេសចិន។
នៅដើមខែកុម្ភៈ ប្រធានាធិបតីរុស្សីលោកវ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីននឹងធ្វើដំណើរទៅកាន់ក្រុងប៉េកាំង ដើម្បីចូលរួមក្នុងពិធីបើកកីឡាអូឡាំពិករដូវរងា ដែលក្នុងអំឡុងពេលនោះលោកនឹងជួបជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏សំខាន់មួយគឺប្រធានាធិបតីចិនលោកស៊ី ជីនពីង។ ក្នុងការសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទកាលពីខែលោកស៊ី បានសម្ដែងការគាំទ្រចំពោះលោកពូទីនជុំវិញការទាមទារធានាសន្តិសុខពីលោកខាងលិច ដែលរួមមានការធានាថាអ៊ុយក្រែននឹងមិនចូលជាសមាជិកនៃសម្ព័ន្ធភាពយោធាលោកខាងលិចណាតូ។
កាលពីមួយទសវត្សមុនទំនាក់ទំនងដ៏ជិតស្និតនេះគឺមិនទំនងនឹងកើតឡើងទេ ដោយកាលនោះរុស្សី និងចិន គឺជាគូប្រជែងគ្នាច្រើនជាងដៃគូ។ ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីឆ្លងកាត់ការកើនឡើងភាពតានតឹងជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក បានធ្វើឱ្យកើតមានផលប្រយោជន៍ និងទស្សនៈពិភពលោករួមរវាងក្រុងមូស្គូ និងក្រុងប៉េកាំង។ ក្នុងការសន្ទនាខាងលើលោកស៊ី បានប្រាប់លោកពូទីនថា «កម្លាំងអន្តរជាតិមួយចំនួនកំពុងជ្រៀតជ្រែកតាមអំពើចិត្តក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ចិន និងរុស្សី ក្រោមរូបភាពប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស»។
ការលើកឡើងរបស់លោកស៊ីទៅកាន់លោកពូទីនបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថាមេដឹកនាំទាំងពីរត្រូវបានបង្រួបបង្រួមដោយជំនឿថាសហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងរៀបចំផែនការបំផ្លាញ និងផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលរបស់ពួកគេ ហើយប្រើប្រាស់សកម្មជនប្រជាធិបតេយ្យជាឧបករណ៍ដើម្បីធ្វើការជ្រៀតជ្រែក។ ក្នុងសម័យរុងរឿងនៃលទ្ធិកុម្មុយនិស្ត ទាំងក្រុងប៉េកាំង និងក្រុងមូស្គូបានគាំទ្របដិវត្តវណ្ណនៅជុំវិញពិភពលោក ប៉ុន្តែនៅសម័យបច្ចុប្បន្នពួកគេបានប្រែមកប្រឆាំងការធ្វើបដិវត្ត។ នៅពេលដែលភាពចលាចលផ្ទុះឡើងនៅប្រទេសកាហ្សាក់ស្ថាន ដែលមានព្រំដែនជាប់ទាំងរុស្សី និងចិន ក្រុងមូស្គូបានចោទប្រកាន់អាមេរិកថាបានព្យាយាមគាំទ្រ «បដិវត្តពណ៌» ហើយក្រុងប៉េកាំងបានបន្ទូរសារនេះ។
រុស្សី និងចិន បានមើលឃើញថាបាតុកម្មនៅកាហ្សាក់ស្ថានគឺស្របតាមពុម្ពមួយ។ រុស្សីមានជំនឿជាយូរមកហើយថាអាមេរិកបានជួយបដិវត្តម៉ៃដាននៅប្រទេសអ៊ុយក្រែនកាលពីឆ្នាំ២០១៤-២០១៥ ដែលឈានដល់ការទម្លាក់របបគាំទ្រដោយរុស្សី។ ប្រទេសចិនក៏បាននិយាយថា «កម្លាំងបរទេស» ដែលអាចនិយាយសំដៅទៅអាមេរិក គឺនៅពីក្រោយនៃបាតុកម្មក្រុងហុងកុងឆ្នាំ ២០១៩។
ទាំងលោកពូទីន និងលោកស៊ីបានជឿជាក់ថាភាពងាយរងគ្រោះរបស់ពួកគេចំពោះ «បដិវត្តន៍ពណ៌» គឺដោយសារគុណវិបត្តិក្នុងសណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោក ពោលគឺរបៀបដំណើរការនៃប្រព័ន្ធនយោបាយពិភពលោកនាពេលបច្ចុប្បន្ន។ ជាហេតុ ប្រទេសទាំងពីរគឺកំពុងព្យាយាមបង្កើតសម័យថ្មីមួយក្នុងនយោបាយពិភពលោកដើម្បីបំពេញផលប្រយោជន៍របស់ពួកគេ តាមទស្សនៈរបស់មេដឹកនាំបច្ចុប្បន្នទាំងពីរ។
អ្វីដែលចិន និងរុស្សីប្រឆាំងក្នុងប្រព័ន្ធនយោបាយពិភពលោកនាពេលបច្ចុប្បន្ននោះគឺគំនិត «ឯកប៉ូលនិយម» ដែលពួកគេនិយាយថាបានផ្ដល់អំណាចលើសលប់ទៅឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិក។ ពាក្យថា «ឯកប៉ូលនិយម» ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ជាលើកដំបូងបន្ទាប់ពីការដួលរលំនៃសហភាពសូវៀត ដែលពេលនោះនៅសល់មហាអំណាចតែមួយគត់គឺសហរដ្ឋអាមេរិក។
គោលការណ៍ «ឯកប៉ូលនិយម» បានអនុញ្ញាតឱ្យអាមេរិកធ្វើសកម្មភាពដោយមិនមានការប្រឆាំង។ នេះគឺចាប់ផ្ដើមដោយសង្គ្រាមជាមួយអ៊ីរ៉ាក់នៅឆ្នាំ ១៩៩១ និងការអន្តរាគមន៍ជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅជុំវិញពិភពលោក។ បន្ទាប់ការវាយប្រហារភេរវកម្មនៅឆ្នាំ ២០០១ អាមេរិកបានដឹកនាំការឈ្លានពានចូលប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន ហើយបានឈ្លានពានប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់នៅឆ្នាំ ២០០៣។
បន្ថែមពីលើនេះចិន និងរុស្សីក៏មើលឃើញអាមេរិកគឺកំពុងផ្សព្វផ្សាយគំនិតលោកខាងលិចមកខាងកើតផងដែរ ដែលពួកគេនិយាយថាអាចប៉ះពាល់ទៅដល់វប្បធម៌របស់ពួកគេ។
ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ការបរាជ័យរបស់អាមេរិកនៅអាហ្វហ្គានីស្ថាន ដែលត្រូវបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ដោយការជម្លៀសដ៏ចលាចល បានធ្វើរុស្សីជឿជាក់ថា«ឯកប៉ូលនិយម» របស់អាមេរិកគឺកំពុងតែបែកបាក់ហើយ។
រុស្សី និងចិនមានបំណងប្រកាន់យកគំនិត «ពហុប៉ូលនិយម» ដោយពួកគេនឹងបង្កើតដែនឥទ្ធិពលក្នុងតំបន់របស់ពួកគេហើយអាមេរិកត្រូវតែគោរពដែនឥទ្ធិពលទាំងនេះ ដោយឈប់ព្យាយាមជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការក្នុងដែនទាំងនេះ៕
ប្រភព៖ FT
