ដំណើរ១០ឆ្នាំនៃកំណើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី(ADB)

ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីជាធនាគារដ៏ធំមួយប្រចាំតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលជួយសមាជិក និងដៃគូរបស់ខ្លួនតាមរយៈការផ្តល់ឥណទានហិរញ្ញប្បទាន(ប្រាក់កម្ចី) ជំនួយបច្ចេកទេស ជំនួយឥតសំណង ​និងការវិនិយោគមូលធនដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច។ នៅថ្ងៃនេះយើងនឹងស្វែងយល់ថា ធនាគារតំបន់មួយនេះមានប្រវត្តិនៃការបង្កើតឡើងយ៉ាងដូចម្តេច។

បើនិយាយពីការផ្តើមគំនិតបង្កើតធនាគារនេះ វាមានភាពស្រពេចស្រពិលថាតើនរណាជាម្ចាស់គំនិតផ្តួចផ្តើមនៃការបង្កើតធនាគារមួយនេះ។ នៅដើមឆ្នាំ១៩៥៦ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុជប៉ុនឈ្មោះ Hisato Ichimada បានស្នើឱ្យបង្កើតទីភ្នាក់ងារហិរញ្ញវត្ថុថ្មីមួយសម្រាប់តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ មួយឆ្នាំក្រោយមក គំនិតនេះត្រូវបានគាំទ្រដោយសេចក្តីប្រកាសមួយរបស់នាយករដ្ឋមន្រ្តីជប៉ុនលោក Nobusuke Kishi ស្តីពីការគម្រោងបង្កើតមូលនិធិពាណិជ្ជកម្មអាស៊ី ដើម្បីផ្តល់ប្រាក់កម្ចីដែលមានការប្រាក់ទាប និងរយៈពេលវែងដល់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍នៅទ្វីបអាស៊ី។ ប៉ុន្តែដោយខ្វះការគាំទ្រទូលំទូលាយពីអន្តរជាតិ គំនិតនេះមិនបានលេចចេញជារូបរាងនោះទេ។

ក្រៅពីប្រទេសជប៉ុន នាយករដ្ឋមន្រ្តីស្រីលង្កាលោក Solomon Bandaranaike បានលើកឡើងពីលទ្ធភាពនៃការបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងតំបន់ក្នុងឆ្នាំ១៩៥៩ ប៉ុន្តែគាត់ត្រូវបានគេលបធ្វើឃាត ដែលធ្វើឲ្យគម្រោងនេះរសាត់បាត់ទៅវិញ។ នៅឆ្នាំ១៩៦២ សំណូមពរមួយត្រូវបានធ្វើឡើងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរដោយធនាគារិកស្រីលង្កាម្នាក់ឈ្មោះ C. Loganathan ដែលគាត់ត្រូវបានគេអញ្ជើញឱ្យដាក់លិខិតនៅក្នុងវេទិការធនាគារអាស៊ីនៅឆ្នាំ១៩៦២ ហើយជាអ្នកដែលបានជ្រើសរើសប្រធានបទ “កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចតំបន់នៅអាស៊ី៖ ក្នុងការបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់បណ្តាប្រទេសនៃគណៈកម្មការសេដ្ឋកិច្ចរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងតំបន់អាស៊ី និងចុងបូព៌ា (ECAFE)” ។ ជាអកុសល លិខិតនេះមិនត្រូវបានគេដាក់បញ្ជូននោះទេ ព្រោះវេទិការធនាគារអាស៊ីនោះត្រូវបានលុបចោលដោយសារតែមានការផ្ទុះអាវុធប្រយុទ្ធគ្នារវាងឥណ្ឌានិងប៉ាគីស្ថាន។ ក្នុងពេលដំណាលគ្នានោះ អ្នកកាសែតសេដ្ឋកិច្ចជប៉ុនលោក Kaoru Ohashi ដែលដឹកនាំវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវឯកជននៅទីក្រុងតូក្យូបានប្រមូលមិត្តភក្តិមួយក្រុមដើម្បីពិភាក្សាអំពីគំនិតក្នុងការបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីនេះ។ ពួកគាត់បានចាប់ផ្តើមប្រជុំជារៀងរាល់ខែចាប់ពីខែតុលា ឆ្នាំ១៩៦២ តរៀងមក។ លោក Takeshi Watanabe អតីតនាយកប្រតិបត្តិប្រចាំប្រទេសជប៉ុននៃធនាគារពិភពលោក និងមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ បានចូលរួមជាមួយក្រុមនេះនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៦៣ ដែលមានសមាសភាពជាមន្រ្តីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារិកជប៉ុន។ នៅខែសីហាឆ្នាំ១៩៦៣ ក្រុមនេះបានព្រាងឯកសារសង្ខេបមួយដែលមានចំណងជើងថា“ ផែនការឯកជនសម្រាប់ការបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី” ដែលក្នុងនោះពួកគាត់បានលើកឡើងថាធនាគារពិភពលោកត្រូវការធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងតំបន់មួយដែលមានទឹកប្រាក់១ប៊ីលានដុល្លារ សម្រាប់បំពេញសកម្មភាពបន្ថែមក្នុងទ្វីបអាស៊ី ហើយពួកគាត់សម្រេចថា សហរដ្ឋអាមេរិកគួរតែចូលរួមក្នុងធនាគារនេះដើម្បីកុំឲ្យធនាគារនេះស្ថិតនៅក្រោមឥទ្ធិពលជប៉ុនខ្លាំងពេក។ ទោះជាយ៉ាងណា សហរដ្ឋអាមេរិកនៅពេលនោះមិនមានជំនឿចិត្តពេញលេញក្នុងការចូលរួមនោះទេ។

នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៦៣ ធនាគារិកជនជាតិថៃវ័យក្មេងម្នាក់ឈ្មោះ Paul Sithi-Amnuai បានពន្យល់លម្អិតនៅក្នុងលិខិតសម្រាប់ ECAFE ដែលមានចំណងជើងថា “ករណីធនាគារក្នុងតំបន់សម្រាប់តំបន់ ECAFE – ដោយមានសេចក្តីយោងពិសេសក្នុងការអភិវឌ្ឍពាណិជ្ជកម្មក្នុងតំបន់”។ នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៦៣ ECAFE បានកោះប្រជុំក្រុមអ្នកជំនាញលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់។ នៅខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៦៣ ក្នុងសន្និសីទរដ្ឋមន្ត្រីលើកទី១ ស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីដែលរៀបចំឡើងដោយ ECAFE នៅទីក្រុងម៉ានីល ដំណោះស្រាយមួយត្រូវបានអនុម័តយល់ព្រមលើសំណើបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍តំបន់អាស៊ី។ នៅខែតុលាឆ្នាំ១៩៦៤ ECAFE បានប្រមូលផ្តុំក្រុមអ្នកជំនាញដើម្បីចាប់ផ្តើមកិច្ចការនៃការធ្វើឲ្យគំនិតនេះលេចចេញជារូបរាង។ លោក Takeshi Watanabe ត្រូវបានគេអញ្ជើញឱ្យចូលរួមក្នុងក្រុមអ្នកជំនាញនេះ ហើយក្រោយមកគាត់បានក្លាយជាប្រធានទី១របស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ។

នៅខែមីនា ឆ្នាំ១៩៦៥ ECAFE បានបង្កើតគណៈកម្មាធិការពិគ្រោះយោបល់ដើម្បីរៀបចំសេចក្តីព្រាងកិច្ចព្រមព្រៀងបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ដែលត្រូវបានអនុម័តនៅក្នុងសន្និសីទថ្នាក់រដ្ឋមន្រ្តី ECAFE លើកទី២ ដែលបានធ្វើឡើងនៅខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ១៩៦៥ នៅទីក្រុងម៉ានីល។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះដែរ សមាជិកបានសម្រេចយកទីក្រុងម៉ានីលជាទីស្នាក់ការកណ្តាលនៃធនាគារក្នុងតំបន់នេះ។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះរដ្ឋាភិបាលចំនួន២២ បានចុះហត្ថលេខាលើមាត្រានៃកិច្ចព្រមព្រៀងបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ដែលនៅតែបើកចំហរហូតដល់ចុងខែមករាឆ្នាំ១៩៦៦។ ប្រទេសចំនួន ៩ ផ្សេងទៀតក្រោយមកបានចុះហត្ថលេខានៅទីក្រុងបាងកក។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះបានចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦៦ ជាមួយនឹងការផ្តល់សច្ចាប័ន ឬការទទួលយកហត្ថលេខីចំនួន១៥ ដែលបានត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់ការបង្កើតធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី។

គូសបញ្ជាក់ថា សព្វថ្ងៃនេះ ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីមានប្រទេសជាសមាជិកចំនួន៦៨ ដែលក្នុងនោះមាន៤៩ប្រទេសស្ថិតក្នុងអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។ កាលពីឆ្នាំ២០២០កន្លងទៅ ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីបានផ្តល់ឥណទានសម្បទានមានចំនួន ២៦,៩ប៊ីលានដុល្លារ (១៤៩គម្រោង) រួមជាមួយជំនួយបច្ចេកទេសចំនួន ២៩៣,៥៦ ប៊ីលានដុល្លារ (២៧៥គម្រោង) និងគម្រោងដែលផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន ដោយហិរញ្ញប្បទានឥតសំណងចំនួន ១,០៨ប៊ីលានដុល្លារ (៦២គម្រោង)។ បើនិយាយចំពោះតែប្រទេសកម្ពុជា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៦៦ មក ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី(ADB) បានអនុម័តការផ្តល់ឥណទានសម្បទាន ហិរញ្ញប្បទានឥតសំណង និងជំនួយបច្ចេកទេស សរុបចំនួន ៤,៥ ប៊ីលានដុល្លារដល់ប្រទេសកម្ពុជា៕ប្រភព៖ ADB


របាយការណ៍ថ្មីៗ

មើលទាំងអស់ ➧

ព័ត៌មានទូទៅ

មើលទាំងអស់ ➧

ក្រុមហ៊ុន លីហ៊្វូដ សឺវីស ចាប់ដៃជាមួយក្រុមហ៊ុន យូនីលឹវើ ខេមបូឌា ដើម្បីលើកកម្ពស់ការផ្តល់ជូនផលិតផលនៅកម្ពុជា

ព្រឹត្តិការណ៍, អត្ថបទពាណិជ្ជកម្ម

• 28/03/2024

ក្រុមហ៊ុន លីហ៊្វូដ សឺវីស ចាប់ដៃជាមួយក្រុមហ៊ុន យូនីលឹវើ ខេមបូឌា ដើម្បីលើកកម្ពស់ការផ្តល់ជូនផលិតផលនៅកម្ពុជា

ទោះបីជាខ្លាំងទាំងការអភិវឌ្ឍ ខ្លាំងទាំងសេដ្ឋកិច្ច-នយោបាយ តែអាមេរិកមិនមើលរំលងទីផ្សារចិញ្ចឹមគោយកសាច់ឡើយ

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 28/03/2024

ការចិញ្ចឹមសត្វគោនិងឧស្សាហកម្មផលិតសាច់គោប៉ុណ្ណោះសហរដ្ឋអាមេរិកអាចទាញរកចំណូលបានទៅដល់រាប់ពាន់លានដុល្លារជារៀងរាល់ឆ្នាំនិងថែមទាំងមានឈ្មោះជា អ្នកផលិតសាច់គោច្រើនជាងគេបំផុតរបស់ពិភពលោក

វិស័យធនាគារ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា រួមគ្នាអនុវត្ត និងអភិវឌ្ឍកម្មវិធីចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុ

ព្រឹត្តិការណ៍, ហិរញ្ញវត្ថុ

• 28/03/2024

សមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា និងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា បានរៀបចំសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់ជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធស្តីពី «វឌ្ឍនភាព និងទិសដៅអភិវឌ្ឍកម្មវិធីចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុ»

ប្រើជំនាញកសិកម្មបើកកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមឃ្មុំទទួលបានផលជោគជ័យគួរឱ្យជាទីមោទនៈ

ជំនួញ, ព្រឹត្តិការណ៍

• 28/03/2024

បារាយណ៍ហាន់នី ជាកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមឃ្មុំមួយត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយនិស្សិតជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រព្រៃឈើ ហើយប្រើប្រាស់ជំនាញនេះមកចិញ្ចឹមឃ្មុំអាចប្រមូលផលបាន ១តោនក្នុងមួយរដូវកាល

ច្បាប់​វិនិយោគថ្មី ៖ រាជរដ្ឋាភិបាល​លើកទឹកចិត្ត ​និងអនុគ្រោះ​លើ​សកម្មភាព​វិនិយោគ​តាមវិស័យ​ចំនួន​១៩

ព្រឹត្តិការណ៍, អចលនទ្រព្យ

• 28/03/2024

ច្បាប់វិនិយោគថ្មីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា​កំពុង​ទទួលបាន​កា​រចាប់អារម្មណ៍​ និងទាក់ទាញ​វិនិ​យោ​គិនមកពីក្រៅប្រទេស​ជាបន្តបន្ទាប់​ឱ្យចូលមកវិនិយោគ ​និងពង្រីក​ការ​វិនិ​យោគ​បន្ថែមនៅក្នុងប្រទេស​កម្ពុជា

World Bank ៖ កម្ពុជាអាចសម្រេចគោលដៅដ៏មានមហិច្ឆតារបស់ខ្លួនក្នុងការបង្កើនចំនួន​យានយន្ត​​អគ្គិសនីនៅលើដងផ្លូវ

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 28/03/2024

World Bank បានឱ្យដឹងថា ប្រទេសកម្ពុជាអាចសម្រេចគោលដៅដ៏មានមហិច្ឆតារបស់ខ្លួន ក្នុងការបង្កើនចំនួនយានយន្តអគ្គិសនីនៅលើដងផ្លូវ

យុវជនសម័យថ្មីមានទំនោរគាំទ្រអាជីវកម្មបែបទំនើប

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 28/03/2024

ជាការពិត ការហូរចូលមកនូវប្រព័ន្ធឌីជីថល បានធ្វើឱ្យមានការប្រែប្រួលយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងស្ថានភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាដែលកាន់តែមានភាពទំនើបកម្មជាងមុន ជាពិសេសបណ្តាមិត្តយុវវ័យកាន់តែមានទំនោរគាំទ្រទៅលើអ្វីដែលថ្មី ប្លែក និងទំនើប...

អាជីវកម្មបរិយាបន្នចំនួន ៤ ដែលជួយដល់កសិករខ្នាតតូចនៅប្រទេសឥណ្ឌា

ធុរកិច្ចបរិយាបន្ន, ព្រឹត្តិការណ៍, អាជីវកម្មថ្មី និងនវានុវត្ត

• 28/03/2024

ស្របពេលដែលអាជីវកម្មបរិយាបន្នបន្តរីកចម្រើន និងច្នៃប្រឌិត ពួកគេមិនត្រឹមតែលើកកំពស់កសិករប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងអាចជួយត្រួសត្រាយសម្រាប់កសិកម្មឥណ្ឌាផងដែរ

ពិព័រណ៍ទេសចរណ៍ និងពាណិជ្ជកម្មឆ្នាំ២០២៤ នៅក្រុងព្រះសីហនុ ជំរុញការវិនិយោគ និងបង្កើតផលិតផលទេសចរណ៍ថ្មីៗ

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 28/03/2024

«ទេសចរណ៍ផ្តល់ឱកាសសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា» ជាប្រធានបទនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍តាំងពិព័រណ៍ទេសចរណ៍ និងពាណិជ្ជកម្មឆ្នាំ២០២៤ ដែលធ្វើឡើងនៅក្រុងព្រះសីហនុ ចាប់ពីថ្ងៃទី២៦-៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤

ទិវាជាតិវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍លើកទី២ បិទបញ្ចប់ជាមួយនឹងក្តីសង្ឃឹមសម្រាប់អនាគតផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្ររបស់កម្ពុជា

ព្រឹត្តិការណ៍, សេដ្ឋកិច្ច

• 27/03/2024

ទិវាជាតិវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា នវានុវត្តន៍លើកទី២ បានបញ្ចប់ទៅយ៉ាងជោគជ័យ ជាមួយនឹងការអបអរសាទរយ៉ាងក្លៀវក្លានៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការភាពច្នៃប្រតិដ្ឋ