ទឹកដោះម្តាយ

ភាពឆ្លាតវៃរបស់កុមារធ្លាក់ចុះ 2.6ពិន្ទុ ប្រសិនបើកុមារមិនបានបៅ ទឹកដោះម្តាយ

ភ្នំពេញ៖ កុមារតូចប្រៀបដូចជាកែវភ្នែករបស់ម្តាយឪពុក ដែលត្រូវថែរក្សាថ្នាក់ថ្នម ផ្តល់អាហារ និងការពារពួកគេគ្រប់ពេលវេលា។ ទារកអាយុប្រាំមួយខែ ចាប់ផ្ដើមបៅច្រើនជាងមុន ហើយការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយសំខាន់បំផុតក្នុងដំណាក់កាលនេះ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ ភាពឆ្លាតវៃរបស់កុមារ ឬ IQ (intelligence quotient) នឹងធ្លាក់ចុះ 2.6ពិន្ទុ ប្រសិនបើកុមារមិនបានការបំបៅទឹកដោះម្តាយ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់ក្រសួងសុខាភិបាល កាលពីកញ្ញា ឆ្នាំ2020 កន្លងទៅ។

ក្រសួងសុខាភិបាលបានបញ្ជាក់ថា៖

“កុមារមិនទទួលបានការបំបៅដោយទឹកដោះម្តាយពេញលេញ មានទំហំខួរក្បាលតូចជាងកុមារដែលបានបំបៅដោយទឹកដោះម្តាយពេញលេញ។ លើសពីនេះ កុមារបាត់បង់ភាពឆ្លាយវៃចំនួន 2.6 ពិន្ទុ ប្រៀបធៀបនឹងកុមារទទួលបានការបំបៅដោយទឹកដោះម្តាយពេញលេញ”

IQ ជាកម្រិតភាពឆ្លាតវៃ ឬរង្វាស់បញ្ញា។ IQ វាយតម្លៃបញ្ញាមនុស្សដែលទទួលបានដោយបែងចែកពិន្ទុទទួលតាមរយៈការធ្វើតេស្តសមត្ថភាពនៃការចងចាំ។ តេស្ត IQ ស្តង់ដារមានពិន្ទុចន្លោះពី 80 -129 ត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីស្ទង់មើលប្រាជ្ញារបស់មនុស្ស។ មនុស្សដែលមានពិន្ទុ IQ ខ្ពស់ភាគច្រើនពូកែផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ និងគណិតវិទ្យា។

ទន្ទឹមគ្នានេះក្រសួងសុខាភិបាល បានរកឃើញថា ការបំបៅកូនដោយផលិតផលជំនួសទឹកដោះម្ដាយ រួមទាំងទឹកដោះគោផ្សំតាមរូបមន្ត អាចបង្កហានិភ័យជាច្រើនចំពោះកុមារ ដូចជា ជំងឺរាក ជំងឺសួត ជំងឺហឺត ពិន្ទុភាពឆ្លាតវ័យចុះខ្សោយ ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ជំងឺលើសសម្ពាធឈាម ជំងឺបេះដូង បណ្តាលឱ្យកុមារមានបញ្ហាលើសទម្ងន់និងធាត់ជ្រុលជាដើម។

ទឹកដោះម្តាយ

ស្របនឹងការបង្ហាញរបស់សុខាភិបាលខាងលើនេះ អ្នកស្រី ស្វាយ សារី អ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធីជាតិស្ដីពីការអនុវត្តមន្ទីរពេទ្យស្រឡាញ់ទារក នៃមជ្ឈមណ្ឌលជាតិគាំពារមាតានិងទារក មានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ប្រាប់ AMS ថា ទឹកដោះម្តាយសំខាន់បំផុតសម្រាប់ទារក ដែលម្តាយគ្រប់រូបគួរជ្រើសរើសការបំបៅកូនដោយទឹកដោះតែមួយគត់ក្នុងរយៈពេលប្រាំមួយខែដំបូងនៃជីវិតទារក។

“ការបំបៅកូនដោយទឹកដោះតែមួយគត់ ក្នុងរយៈពេលប្រាំមួយខែដំបូងនៃជីវិតទារក មានសារៈសំខាន់ក្នុងការធានាឱ្យទារកទើបកើត និងកុមារតូចមានសុខភាព។ ទារកបៅទឹកដោះម្តាយតែមួយគត់ក្នុងរយៈពេល 6ខែដំបូង ប្រឈមមុខនឹងការស្លាប់តិចជាង 14 ដង បើធៀបទៅនឹងទារកដែលមិនបានបៅទឹកដោះម្តាយ”

អ្នកស្រី ស្វាយ សារី

អ្នកជំនាញអាហារូបត្ថម្ភរូបនេះ បានបន្ថែមទៀតថា ការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយ ជាវិធីសាស្រ្តដ៏ល្អបំផុតនៃការចាប់ផ្តើមអាហារូបត្ថម្ភល្អសម្រាប់ទារក ដែលទឹកដោះគោម្សៅមិនអាចជំនួសគុណប្រយោជន៍របស់ទឹកដោះម្តាយបានឡើយ។

“ទឹកដោះម្តាយជួយដល់ប្រព័ន្ធការពាររាង្គកាយទារក អភិវឌ្ឍផ្នែកចលនា និងសតិបញ្ញា កាត់បន្ថយជំងឺឆ្លង បង្កើនចំណងចិត្តជាមួយម្តាយ ឬភាពលើសទម្ងន់ជាដើម” ។

ភស្តុតាងវិទ្យាសាស្ត្របានបញ្ជាក់ថា បំបៅកូនដោយទឹកដោះម្ដាយភ្លាមៗ បន្ទាប់ពីទារកសម្រាលរួច អាចទប់ស្កាត់មរណភាពទារកបាន 20 ភាគរយ។ កុមារដែលទទួលបានការបំបៅទឹកដោះម្តាយតែមួយមុខគត់អំឡុងពេល 6 ខែ អាចកាត់បន្ថយជំងឺរាគរួសបាន 11 ដងនិងជំងឺរលាកសួតបាន 15 ដង បើធៀបជាមួយកុមារដែលមិនបានទទួលការបំបៅដោយទឹកដោះម្ដាយ។

ទឹកដោះម្តាយ

ក្រសួងសុខាភិបាលបានលើកឡើងថា សារជាតិចិញ្ចឹមសំខាន់ៗមាននៅក្នុងទឹកដោះម្តាយ រួមមានប្រូតេអ៊ីនដែលជាអាហារសាងសង់សំខាន់សម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍ការលូតលាស់រាងកាយរបស់កុមារ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ ទឹកដោះម្តាយ មានជាតិស្ករឡាក់តូស ជួយផ្ដល់កម្លាំងថាមពលដល់កុមារ។ ទឹកដោះម្តាយមានជាតិខ្លាញ់ជួយទ្រទ្រង់រចនាសម្ព័ន្ធកោសិការាងកាយកុមារ និងថែរក្សាសីតុណ្ហភាពក្នុងខ្លួនកុមារឲ្យមានលំនឹង ជួយរាងកាយកុមារដើម្បីស្តុកថាមពលនិងជាតិទឹក ដែលជាតម្រូវការចាំបាច់របស់កុមារជាប្រចាំ។

ខណៈការបំបៅទឹកដោះម្តាយសំខាន់សម្រាប់ជីវិត រាងកាយ ព្រមទាំងប្រាជ្ញានិងស្មារតីរបស់កុមារ ការផ្តល់អារូបត្ថម្ភត្រឹមត្រូវដល់កុមារ ក៏ម្តាយឪពុកបច្ចុប្បន្នមិនគួរមើលរំលងដែរ។

ចាប់តាំងពីទារកកើតចេញពីផ្ទៃម្តាយរហូតដល់ 6ខែ ម្តាយឪពុក ឬអាណាព្យាបាល គាប្បីបំបៅកូនដោយដោះម្តាយតែមួយមុខសុទ្ធ មិនត្រូវផ្តល់សារធាតុរាវផ្សេងៗឬអាហារឡើយ។ ដោយឡែកទារកមានអាយុពី 6ខែទៅ 12ខែ ត្រូវបន្តការបំបៅដោះដោយទឹកដោះម្តាយ និងត្រូវផ្តល់អាហារបន្ថែមមានលក្ខណៈម៉ត់ ដើម្បីឲ្យរាងកាយកុមារងាយបឺតស្រូប ហើយជាអាហារចម្រុះ (បបរខាប់គ្រប់គ្រឿង) ឱ្យបានមួយថ្ងៃបីដង។

ទឹកដោះម្តាយ

អាហារបន្ថែមសំខាន់សម្រាប់កុមារក្នុងវ័យនេះ ដោយសារវាជាជំហានដំបូងដែលកុមាររៀនស្គាល់រសជាតិអាហារប្រភេទរឹង និងរៀនទំពារ ដែលមានឥទ្ធិពលខ្លាំងលើការលូតលាត់ទាំងបញ្ហាស្មារតី និងរាងកាយរបស់គេ។

តាមការណែនាំរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល បានឱ្យដឹងថា កុមារអាយុពី 12 ខែដល់ 20 ខែ ត្រូវផ្តល់របបអាហារឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ បន្តបន្ថែមបំបៅទឹកដោះម្តាយ។ ការផ្តល់អាហារក្នុងដំណាក់កាលនេះ ជាអាហារទន់ងាយសម្រាប់កុមារទទួលទាន។ អាហារសំខាន់ៗសម្រាប់កុមារអាយុចាប់ពី 24 ខែឡើងទៅ មានដូចជា ប្រភេទក្រុមអាហារថាមពល ក្រុមអាហារស្ថាបនា និងក្រុមអាហារការពារ។

ក្រុមអាហារថាមពល ៖ ជាអាហារដែលផ្តល់នូវកម្លាំងមានដូចជាៈ បាយ ពោត ដំឡូង ត្រាវចេកទុំ គ្រាប់ធញ្ញជាតិ ស្ករ ផ្លែឈើទុំ ទឹកឃ្មុំ ទឹកដោះម្តាយ ទឹកដូង ទឹកដោះគោ ខ្លាញ់ ប្រេងធញ្ញជាតិ ជាតិម្សៅ និងជាតិស្ករ។

ក្រុមអាហារស្ថាបនា ៖ ជាប្រភេទអាហារទ្រទ្រង់ឬអភិវឌ្ឍន៍រាងកាយ និងការលូតលាស់នៃសាច់ដុំ ខួរក្បាល និងផ្នែកជាច្រើនទៀតនៃរាងកាយ។ អាហារទាំងនោះរួមមានៈ សាច់ ទឹកដោះ ស៊ុត សណ្តែកសៀង តៅហ៊ូ និងគ្រឿងសមុទ្រ…។

ក្រុមអាហារការពារ ៖ ជាប្រភេទអាហារសម្បូរដោយជីវជាតិអាជាតិដែក និងជាតិអ៊ីយ៉ូដ មានដូចជា បន្លែដែលមានស្លឹកពណ៌បៃតង ផ្លែឈើស្រស់ សាច់ ស៊ុត ត្រី ខ្លាញ់ ថ្លើមត្រី គ្រាប់ធញ្ញជាតិ អាហារសមុទ្រ អំបិលអ៊ីយ៉ូដ និងប្រភេទអាហារកែច្នៃផ្សេងៗទៀត។ ការអនុវត្តតាមវិធីទាំងនេះ កុមារនឹងមានសុខភាពរឹងមាំ រាងកាយនិងប្រាជ្ញាស្មារតីកុមារលូតលាស់ល្អប្រសើរ។

ទឹកដោះម្តាយ

យោងតាមការអង្កេតប្រជាសាស្ត្រនិងសុខភាពនៅកម្ពុជាឆ្នាំ 2014 អត្រាស្លាប់របស់ទារកនិងកុមារបានធ្លាក់ចុះជាលំដាប់នៅកម្ពុជា។ អត្រាមរណភាពរបស់កុមារមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធទៅនឹងកង្វះអាហាររូបត្ថម្ភ ជាពិសេសនៅក្នុងរយៈពេល 1ពាន់ថ្ងៃដំបូងនៃជីវិតកុមារ។

សូមបញ្ជាក់ថា៖

“កង្វះអាហារដែលមានសារធាតុចិញ្ចឹមគ្រប់គ្រាន់ក្នុងគ្រួសារ កង្វះចំណេះដឹងពីរបបអាហារសមស្របសម្រាប់ទារក និងកុមារ កង្វះអនាម័យ និងការទទួលសេវាសុខាភិបាលមិនគ្រប់គ្រាន់ សុទ្ធតែបង្កជាបញ្ហាកង្វះអាហាររូបត្ថម្ភកម្រិតខ្ពស់។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍អង្កេតប្រជាសាស្ត្រនិងសុខភាពកម្ពុជា(CDHS)”

របាយការណ៍ដែលចេញផ្សាយកាលពីឆ្នាំ 2014 នេះ ឱ្យដឹងថា បញ្ហាកុមារខ្វះអាហាររូបត្ថម្ភនៅតែជាបញ្ហាគួរឱ្យបារម្ភនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ កង្វះអាហាររូបត្ថម្ភបណ្តាលឱ្យកុមារប្រមាណ 4500 នាក់ស្លាប់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ដែលតួលេខនេះស្មើនឹងមួយភាគបីនៃចំនួនកុមារស្លាប់ទាំងអស់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។

ក្រៅពីសម្លាប់កុមារកម្ពុជាជាច្រើននាក់ កង្វះអាហាររូបត្ថម្ភនេះក៏បានបង្កជាបញ្ហាសុខភាពដល់កុមារកម្ពុជាផងដែរ។ របាយការណ៍ដដែលឱ្យដឹងថា កុមារអាយុក្រោមប្រាំឆ្នាំចំនួន 32 ភាគរយមានបញ្ហាក្រិសក្រិន (កុមារមានកម្ពស់ទាបពេកធៀបនឹងអាយុ) 10 ភាគរយមានបញ្ហាស្គមស្គាំង និងចំនួន 24 ភាគរយមានបញ្ហាខ្វះទម្ងន់។

សំណួរចោទសម្រាប់ម្ដាយឪពុកនិងអាណាព្យាបាលនៅពេលនេះ តើគួរបំបៅកូនដោយទឹកគោម្សៅតាមរូបមន្តផ្សំ ឬបំបៅដោយទឹកដោះម្តាយ? ក្រសួងសុខាភិបាល និងអ្នកពាក់ព័ន្ធយល់ថា ការបំបៅទឹកដោះគោម្សៅតាមរូបមន្តផ្សំ ពុំមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ ដូចការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្ដាយឡើយ៕

ទឹកដោះម្តាយ
ទឹកដោះម្តាយ

ព្រឹត្តិការណ៍, អប់រំកុមារតូច

បទពិសោធន៍ឪពុកម្ដាយ ៖ រៀបចំបណ្ណាល័យនៅផ្ទះរួមចំណែកបណ្ដុះទម្លាប់អានរបស់កូន

បណ្ណាល័យនៅផ្ទះ ពិតជាមានសារៈសំខាន់ក្នុងការបង្កើនភាពស្និទ្ធស្នាលក្នុងគ្រួសារ បង្កើតបរិយាកាសរីករាយឱ្យកូនៗចូលចិត្តអាន និងចង់រៀនតាំងពីតូច។ ទន្ទឹមគ្នានេះ អ្នកស្រី ចាន់ ភ័ត្រា ជានាយិការង នៃអនុវិទ្យាល័យ…
ព័ត៌មានជាតិ, ព្រឹត្តិការណ៍

ក្រសួងការងារ​ប្រកាស​ពីតម្រូវការ​កម្លាំងពលកម្មជាង៤ម៉ឺន៧ពាន់កន្លែង សម្រាប់វិស័យចំនួន៣

ក្រសួងការងារ និង​បណ្តុះបណ្តាល​វិជ្ជាជីវៈ​បាន​ឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ន​នេះ កម្ពុជា​កំពុង​មានតម្រូវ​ការ​កម្លាំងពលកម្ម​សរុប​ចំនួន ៤៧ ៧១៧កន្លែង សម្រាប់វិស័យចំនួន៣ គឺ វិស័យ​ឧស្សាហកម្ម, សេវាកម្ម និង​កសិកម្ម។
ជំនាញ, ព្រឹត្តិការណ៍

លោក គឹម សុរ៉ន ចាប់ជំនាញកុំព្យូទ័រ និងរចនាក្រាហ្វិក ក្នុងមហិច្ឆតាចែករំលែកចំណេះដឹងបន្តដល់កុមារនៅសហគមន៍

ជំនាញកុំព្យូទ័រ ឬ ការសិក្សាពីផ្សេងៗរបស់កុំព្យូទ័រជាតម្រូវចាំបាច់ និងមានទីផ្សារខ្ពស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ន និងពេលអនាគត។ …
ចំណេះជីវិត, ព្រឹត្តិការណ៍

មតិកែលម្អ គឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះ នៃការពង្រឹងសមត្ថភាពត្រិះរិះពិចារណា (Critical thinking)

មតិកែលម្អ គឺជាឧបករណ៍មានឥទ្ធិពលក្នុងការបង្កើនសមត្ថភាពត្រិះរិះពិចារណា។ តាមរយៈការទទួលយកមតិកែលម្អ អ្នកអាចកំណត់ចំណុច ដែលអ្នកត្រូវកែប្រែ និងអភិវឌ្ឍ ហើយអាចប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាជាមួយនឹងភាពធន់។
ព័ត៌មានអាហារូបករណ៍, ព្រឹត្តិការណ៍

វិទ្យាស្ថានជាតិវិជ្ជាជីវៈបាត់ដំបង ផ្តល់អាហារូបករណ៍​ដល់យុវជន៣៦០នាក់រៀនជំនាញបច្ចេកទេសឥតគិតថ្លៃ

វិទ្យាស្ថានជាតិ​វិជ្ជាជីវៈ​ខេត្តបាត់ដំបង បានប្រកាស​ដល់​យុវជន​មក​ពី​គ្រួសារ​ក្រីក្រ និង​គ្រួសារ​ងាយរងហានិភ័យ ដែលមានបំណងចង់រៀនជំនាញវិជ្ជាជីវៈ ឱ្យ​ប្រញាប់ចុះឈ្មោះចូលរៀន ដោយ​ក្នុងឆ្នាំ​២០២៣-២០២៤នេះ…
ព័ត៌មានអាហារូបករណ៍, ព្រឹត្តិការណ៍

វិទ្យាស្ថានពហុបច្ចេកទេសខេត្តកំពង់ស្ពឺ ជ្រើសរើសយុវជន៥៧០នាក់ ចូលរៀនជំនាញបច្ចេកទេស និង​វិជ្ជាជីវៈ

វិទ្យាស្ថានពហុបច្ចេកទេស​ខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានប្រកាស​ពីការ​ជ្រើសរើស​យុវជន​រហូត​ដល់​ចំនួន ៥៧០នាក់ ដើម្បីចូលរៀន​ជំនាញបច្ចេកទេស និង​វិជ្ជាជីវៈ១ កម្មវិធី ១.៥លាននាក់ជំហានទី២ ដែលនឹងចាប់ផ្តើម​នៅពាក់កណ្តាល…
ចំណេះជីវិត, ព្រឹត្តិការណ៍

ការរចនាអាគារបែប «biophilic» អាចពង្រឹងគុណភាពជីវិតសម្រាប់អ្នកមានបញ្ហាប្រព័ន្ធប្រសាទ (neurodivergent)

ការស្រាវជ្រាវបង្ហាញថា មនុស្សដែលមានបញ្ហាប្រព័ន្ធប្រសាទ អាចពង្រឹងសុខភាពផ្លូវអារម្មណ៍ និងការចូលរួមក្នុងសង្គមបាន តាមរយៈការរស់នៅជាមួយធម្មជាតិ។
ព័ត៌មានជាតិ, ព្រឹត្តិការណ៍

សាលាអន្តរជាតិដ៏មានកិត្យានុភាពចំនួនប្រាំបីក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ទទួលបានអាជ្ញាបណ្ណពីអាជ្ញាធរគ្រប់គ្រងស្តង់ដា និងកម្មវិធីសិក្សារបស់នាយកដ្ឋានអប់រំរដ្ឋអូស្រ្តាលីខាងលិច ក្នុងការប្រើប្រាស់កម្មវិធីសិក្សាអប់រំចំណេះទូទៅស្តង់ដារដ្ឋអូស្ត្រាលីជាផ្លូវការនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា

កាលពីថ្មីៗនេះ តាមរយៈស្ថានទូតអូស្ត្រាលីប្រចាំកម្ពុជា អាជ្ញាធរគ្រប់គ្រងស្តង់ដា និងកម្មវិធីសិក្សារបស់នាយកដ្ឋានអប់រំរដ្ឋអូស្រ្តាលីខាងលិច បានប្រគល់វិញ្ញាបនបត្រទទួលស្គាល់កម្មវិធីសិក្សាស្តង់ដាអូស្រ្តាលីទៅដល់…
ព័ត៌មានជាតិ, ព្រឹត្តិការណ៍

ទិវាជាតិអប់រំបណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេស និង​វិជ្ជាជីវៈ ឆ្នាំនេះ ធ្វើឡើងក្រោមប្រធានបទ «រៀនឱ្យចប់ ឱ្យចេះ ឱ្យ​មានការងារ»

រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​កំណត់​យក​ថ្ងៃទី១៥ ខែមិថុនា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ជាទិវា​ជាតិអប់រំ​បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេស និង​វិជ្ជាជីវៈ ក្នុងគោលបំណង​ដើម្បីលើក​កម្ពស់​ការអប់រំ​បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេស និង​វិជ្ជាជីវៈ…
ចំណេះជីវិត, ព្រឹត្តិការណ៍

ចូលរួមធ្វើឱ្យបរិស្ថានល្អ ជួយជំរុញសុខភាពផ្លូវចិត្តកាន់តែប្រសើរ

បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ ជាចំណែកសំខាន់មួយប៉ះពាល់មកកាន់យើងទាំងអស់គ្នា គ្រោះមហន្តរាយដែលបង្កដោយគ្រោះថ្នាក់នៃបរិយាកាសនេះបានកើតមានពីមួយពេល ទៅមួយពេល…..