ឯកឧត្តម វ៉េង សាខុន កម្ពុជាកំពុងមានសក្តានុពល កាលានុវត្តភាព និងឧត្តមភាពសម្រាប់ទីផ្សារផលិតផលកសិកម្ម និងវត្ថុធាតុដើមនៅក្នុងតំបន់ និងនៅលើសាកលលោក
បញ្ជាក់នៅក្នុងឱកាស អញ្ជើញចូលរួមជាអធិបតីភាព នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំពេញអង្គលើកទី៨ នៃវេទិកាស្តីពី ផលិតកម្មស្រូវប្រកបដោយនិរន្តរភាព ដែលប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ នៅខេត្តសៀមរាប ឯកឧត្តម វ៉េង សាខុន រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកសិកម្មរុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទមានប្រសាសន៍ថា បច្ចុប្បន្នវិស័យកសិកម្មកម្ពុជាកំពុងមានសក្តានុពល កាលានុវត្តភាព និងឧត្តមភាពសម្រាប់ទីផ្សារផលិតផលកសិកម្ម និងវត្ថុធាតុដើមនៅក្នុងតំបន់ និងនៅលើសាកលលោក ដោយប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសនាំចេញអង្ករធំៗទាំង១០ ដែលក្នុងឆ្នាំ២០១៧ កម្ពុជាផលិតស្រូវបានចំនួនជាង ១០,៥លានតោន សល់ស្រូវចំនួនជាង៥លានតោនសម្រាប់នាំចេញ និងបាននាំចេញអង្ករផ្លូវការចំនួនជាង ៦៣៥ពាន់តោន។
ឯកឧត្តម មាប្រសាសន៍បញ្ជាក់បន្តថា បច្ចុប្បន្ន ដើម្បីឱ្យវិស័យនេះមានការរីកចម្រើនថែមមួយកម្រិតទៀត រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយ និងចក្ខុវិស័យក្នុងការធ្វើទំនើបភាវូបនីយកម្មផលិតកម្មកសិកម្មឱ្យមានលក្ខណៈប្រកួតប្រជែង បរិយាប័ន្ន ធន់នឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងមាននិរន្តរភាព ដែលនាំដល់កំណើនប្រាក់ចំណូល វិបុលភាព និងសុខុមាលភាពជូនប្រជាជន។ ជារួម គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្មគឺត្រូវបង្កើនការនាំចេញកសិផល ប្រកបដោយគុណភាព និងសុវត្ថិភាព តាមរយៈការលើកកម្ពស់ផលិតភាពផលិតកម្ម បង្កើនតម្លៃបន្ថែម និងពង្រីកការប្រកួតប្រជែងទីផ្សារ ព្រមទាំងរក្សាបានតុល្យភាពនៃការប្រើប្រាស់ដីកសិកម្មប្រកបដោយនិរន្តរភាព។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រ្តី បានផ្តល់យោបល់់មួយចំនួនជូនអង្គេពិធីដើម្បីជាចក្ខុវិស័យអនុវត្ត ផលិតកម្មស្រូវប្រកបដោយនិរន្ដរភាព ដូចជា ទី១- ត្រូវគិតគូររៀបចំដីស្រែឱ្យបានត្រឹមត្រូវតាមបច្ចេកទេស គ្រប់គ្រងទឹក ជី និងសត្វល្អិតឱ្យបានល្អ។ ត្រូវជ្រើសរើសប្រភេទពូជ ដែលផ្តល់ទិន្នផលខ្ពស់ សមស្របនឹងក្សេត្របរិស្ថាន ធន់នឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការទីផ្សារ។ ត្រូវផ្តល់ការលើកទឹកចិត្ត និងពង្រឹងសមត្ថភាពរបស់សហគមន៍កសិកម្ម ដើម្បីផលិតក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំ ដោយអនុវត្តយន្តការផលិតកម្មកសិកម្ម តាមកិច្ចសន្យាដោយស្មោះត្រង់រវាងអ្នកផលិត និងអ្នកប្រមូលទិញ ដោយអនុវត្តតាមស្តង់ដារផលិតកម្មស្រូវប្រកបដោយនិរន្តរភាព រួមបញ្ចូលទាំងការអនុវត្តកសិកម្មល្អ និងកសិកម្មសរីរាង្គ។
ទី២- ត្រូវបង្កើតស្តង់ដារផលិតកម្មស្រូវប្រកបដោយនិរន្តរភាព ព្រមទាំងកំណត់សូចនាករ និងយន្តការក្នុងការវាយតម្លៃបញ្ជាក់គុណភាពឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ដើម្បីទទួលផលិតផលល្អពិតប្រាកដ ដែលទទួល ស្គាល់ដោយទីផ្សារជាតិ និងអន្តរជាតិ។ ទី៣- ត្រូវគ្រប់គ្រងជីជាតិដីឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ដើម្បីធានាបាននូវនិរន្តរភាពផលិតកម្ម ប្រសិទ្ធភាពសេដ្ឋកិច្ច និងតុល្យភាពប្រព័ន្ធបរិស្ថាន តាមរយៈការប្រើប្រាស់ជី ជាលក្ខណៈចម្រុះរវាងជីធម្មជាតិនិងជីគីមី ដោយផ្អែកលើប្រភេទដី និងតាមតម្រូវការជាក់ស្តែងរបស់ដំណាំ។
ព្យាយាមដាំដំណាំឆ្លាស់ ដូចជាដំណាំអំបូរសណ្តែកជាមួយដំណាំស្រូវ ដើម្បីកែលម្អគុណភាពដី បង្កើនជីជាតិដី និងកាត់បន្ថយការបំផ្លាញរបស់សមាសភាពចង្រៃ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ត្រូវអនុវត្តបច្ចេកទេសប្រមូលផល និងក្រោយពេលប្រមូលផលឱ្យបានល្អប្រសើរ ដើម្បីកាត់បន្ថយការបាត់បង់ផលស្រូវ និងបង្កើនគុណភាពស្រូវ អង្ករ ស្របតាមស្តង់ដារដែលអាចទទួលបានតម្លៃខ្ពស់នៅលើទីផ្សារ។
ទី៤- ត្រូវបន្តពង្រឹង និងពង្រីកចំណងទំនាក់ទំនងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងភាពជាដៃគូឱ្យបានល្អរវាងវិទ្យាស្ថាន IRRI និង UN Environment ជាមួយក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ក្រសួង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ក្នុងប្រទេសដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់គ្រប់ភាគី ជាពិសេសដល់ប្រជាកសិករតាមអភិក្រម “រដ្ឋ-ឯកជន-ដៃគូអភិវឌ្ឍ និងសហគមន៍”។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រ្តីសង្ឃឹមថាគំនិត ទស្សនៈ និងបទពិសោធន៍ថ្មីៗពីអ្នកជំនាញ ក៏ដូចជាភាគីពាក់ព័ន្ធនានាដែលចូលរួមក្នុងអង្គវេទិកានេះពិតជាធាតុចូលដ៏មានសារៈសំខាន់ សម្រាប់ការចងក្រងនូវគោលនយោបាយ ផែនការមេអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម និងវិធានការជាដំណោះស្រាយនាពេលខាងមុខប្រកបដោយប្រសិទ្ធផល។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា កម្មវិធីនេះរៀបចំឡើងដោយអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្ម សហការជាមួយអង្គការរួមមាន IRRI, WCS, IFC, Global Affairs Canada, UN Environment និង FAO ក្នុងគោលបំណងទី១- លើកកម្ពស់ផលិតកម្មស្រូវប្រកបដោយគុណភាព ប្រសិទ្ធភាពសេដ្ឋកិច្ច និងនិរន្តរភាពបរិស្ថាន ទី២- ការបង្កើនប្រសិទ្ធភាព និងភាពប្រកួតប្រជែងក្នុងការកែច្នៃអង្ករ ទី៣- ការធ្វើពិពិធកម្មទីផ្សារអង្ករ និងជំរុញការនាំចេញ និងទី៤- បញ្ហាប្រឈម។