លោក ហ៊ុន កុសល៖ យុទ្ធសាស្ត្រចាញ់ៗៗៗ
ភ្នំពេញៈលើបណ្ដាញសង្កមហ្វេសប៊ុកនៅថ្ងៃនេះ លោក ហ៊ុន កុសល បានធ្វើការវិភាគទៅលើយុទ្ធសាស្ត្រចំនួនបីរបស់ទណ្ឌិត សម រង្ស៊ី ថា «យុទ្ធសាស្ត្រចាញ់ៗៗៗ»។
លោកបានសរសេរថា យើងបានទទួលព័ត៌មានថា លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានចលនាសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានចាត់ទុកជាចលនាឧទ្ទាមក្រៅច្បាប់ (outlawed guerrillas movement) បានដាក់ចេញយុទ្ធសាស្ត្រចំនួនបីដើម្បីធ្វើឱ្យខ្លួនគាត់មានទម្ងន់ និងឥទ្ធិពលនយោបាយឡើងវិញ សំដៅឱ្យសហគមន៍អន្តរជាតិទាញគាត់ចូលទៅក្នុងកញ្ចប់ដំណោះនយោបាយតាមផ្លូវការទូត ប្រសិនជាមានជាយកថាហេតុ ឬមានបំណងទាញចំណាប់អារម្មណ៍អំពីសារៈសំខាន់របស់គាត់។
ប្រសិនជាយើងពិនិត្យមើលយុទ្ធសាស្ត្រចំនួនបីរបស់លោក សម រង្ស៊ី គឺជា «យុទ្ធសាស្ត្រចាញ់ៗៗៗ» រួចទៅហើយ។ ខាងក្រោមនេះ គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រទាំងបីរបស់គាត់៖
-យុទ្ធសាស្ត្រីទី១. លោក សម រង្ស៊ី កំណត់ទិសដៅច្បាមយកគណបក្សទាំងពីរ គឺ«គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ» និង «គណបក្សភ្លើងទៀន» ដើម្បីយកមកត្រួតត្រា ព្រោះគាត់ចាត់ទុកថាគណបក្សទាំងពីរ គឺជាស្ថាប័នផ្សេងគ្នា ដូច្នេះត្រូវមានទិដៅ និងបេសកកម្មផ្សេងគ្នា។
-យុទ្ធសាស្ត្រទី២. លោក សម រង្ស៊ី បានកំណត់ទិសដៅ និងបេសកកម្មសម្រាប់គណបក្សភ្លើងទៀនជាចលនានយោបាយ ស្របច្បាប់មួយ ដើម្បីវាយដណ្តើមយកសមរភូមិនយោបាយនៅកម្ពុជាឡើងវិញ ដើម្បីត្រួសត្រាយបើកផ្លូវនយោបាយឱ្យគាត់ មានទម្ងន់ និងអំណាចនយោបាយឡើងក្នុងគោលបំណងស្វែងរកការចរចាទ្វេភាគី ឬពហុភាគីដោយមានសហគមន៍អន្តរជាតិចូលរួមសម្របសម្រួល។
-យុទ្ធសាស្ត្រទី៣. លោក សម រង្ស៊ី បន្តឱបគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយនៅក្រៅប្រទេស ក្រោមឆត្រពីរ គឺជា «ប្រធានស្តីទីលើកបន្តុបខ្លួនគាត់ដោយរំលោភលក្ខន្តិកៈ»និងជា«ប្រធានចលនាសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានចាត់ជាក្រុមឧទ្ទាមក្រៅច្បាប់» ដើម្បីបន្តធ្វើសកម្មភាពនូវអ្វីដែលគាត់អះអាងថា បន្តធ្វើកិច្ចការទូតជាមួយអន្តរជាតិ។
លោក ហ៊ុន កុសល បន្តដោយលើកជាសំណួរថា ហេតុអ្វីត្រូវចាត់ទុកជាយុទ្ធសាស្ត្រចាញ់ៗៗៗ?
-ចាញ់ទី១. ការដែលលោក សម រង្ស៊ី កំណត់គណបក្សភ្លើងទៀន និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយជាស្ថាប័ន ពីរដាច់ពីគ្នា គឺជាបង្ហាញពីការបែកបាក់យ៉ាងច្បាស់ក្រឡែត ព្រោះគណបក្សភ្លើងទៀនដែលបានប្តូរឈ្មោះមកពីគណបក្សសម រង្ស៊ី ធ្លាប់ត្រូវបានច្របាច់បញ្ចូលជាមួយគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស បង្កើតបានជា «គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ» នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១២។ តាមពិតបន្ទាប់ពីការច្របាច់បញ្ចូលគ្នារួច ទាំងគណបក្សសម រង្ស៊ី បច្ចុប្បន្នគណបក្សភ្លើងទៀន និងគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស បានប្រកាសមិនធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ ឬចូលរួមការបោះឆ្នោត ដោយគណបក្សទាំងពីរត្រូវរួមកម្លាំងគ្នាធ្វើសកម្មភាពនយោបាយសម្រាប់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិតែមួយ។ ឥឡូវលោក សម រង្ស៊ី បានរៀបចំឱ្យគណបក្សភ្លើងទៀនចេញធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ និងចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតក្នុងគោលបំណងដណ្តើមយកសមរភូមិនយោបាយនៅកម្ពុជាឡើងវិញ គឺស្មើនឹងការប្រកាសផ្តាច់ខ្លួនចេញពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវបានរំលាយរួចទៅហើយ។ ផ្តាច់ខ្លួនចេញ គឺបែកបាក់ ដូច្នេះសម្ព័ន្ធភាពទ្វេភាគីកន្លងមកត្រូវបានបញ្ចប់។
-ចាញ់ទី២. ការដែលលោក សម រង្ស៊ី កំណត់យុទ្ធសាស្ត្រ និងបេសកកម្មឱ្យគណបក្សភ្លើងទៀន ធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ និងចូលរួមការបោះឆ្នោត ដើម្បីដណ្តើមយកសមរភូមិនយោបាយឡើងវិញ គឺរឹតតែចាញ់យ៉ាងគ្រោះថ្នាក់ថែមទៀត។ ពាក្យថា «ដណ្តើមយកសមរភូមិនយោបាយ» អាចមានន័យនិងគោលបំណងពីរៈ (១)ធ្វើសង្គ្រាម ឬ (២)ធ្វើការបះបោរ ដែលលោក សម រង្ស៊ី ធ្លាប់បានប្រកាសចេញជាផែនការ នៅថ្ងៃទី២៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ ដែល«គាត់បានអំពាវនាវឱ្យកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទាំងអស់ បែរចុងកាណុងសំដៅទៅសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន វិញ ប្រសិនជា សម្តេច ហ៊ុន សែន បញ្ជាឱ្យកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធបាញ់ប្រហារមកលើប្រជាពលរដ្ឋដែលគាត់អះអាងថានឹងមកទទួលគាត់ នៅថ្ងៃ០៩ វិច្ឆិកា ២០១៩»។
-ចាញ់ទី៣. លោក សម រង្ស៊ី បានកំណត់យុទ្ធសាស្ត្រចូលរួមការបោះឆ្នោត។ ការដណ្តើមសមរភូមិនយោបាយឡើងវិញនេះ គ្រាន់តែចំណុចចាប់ផ្តើមមួយ ដើម្បីឈានទៅអនុវត្តផែនការហិង្សាផ្សេងៗ ដូចជាៈ «បង្កសង្គ្រាម» ឬ «ធ្វើការបះបោរ» នៅក្រោមរូបភាពបាតុកម្មប្រឆាំងលទ្ធផលបោះឆ្នោត ដូចដែលលោក សម រង្ស៊ី ធ្លាប់បានធ្វើនៅក្រោយការបោះឆ្នោត ឆ្នាំ១៩៩៨, ឆ្នាំ២០០៣, ឆ្នាំ២០០៨ និងឆ្នាំ២០១៣-២០១៤។
គេនៅចាំបានថា ផែនការមាតុភូមិនិវត្តន៍ លើកទី១ «៩វិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១៩» លោក សម រង្ស៊ី បានប្រកាសចូលមកចាប់ខ្លួន សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងផ្តួលរំលំរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ ដូច្នេះលោក សម រង្ស៊ី និងអ្នកនយោបាយជំនិតរបស់គាត់នៅក្រៅប្រទេស អាចរៀបចំផែនការយុទ្ធសាស្ត្រទម្លាក់មកឱ្យអ្នកនៅក្នុងប្រទេសអនុវត្តផែនការបះបោរ។ គេអាចសួរថា ផែនការបះបោរ ក្នុងគោលណងផ្តួលរំលំរាជរដ្ឋាភិបាលនេះ ទៅរួចទេ ចម្លើយគឺមិនអាចទៅរួចជាដាច់ខាតព្រោះរាជរដ្ឋាភិបាលប្រាកដជាបង្ក្រាបយ៉ាងដាច់ខាត ដូចដែលរាជរដ្ឋាភិបាលធ្លាប់បានដាក់ចេញផែនការបង្ក្រាបចំពោះផែនការ «៩វិច្ឆិកា២០១៩» ដូច្នេះដែរ។
-ចាញ់ទី៤. គណបក្សភ្លើងទៀនចូលរួមការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ នៅឆ្នាំ២០២២ និងការបោះឆ្នោតសភា នៅឆ្នាំ២០២៣ ដែលត្រូវគេដឹងពីលទ្ធផលជាមុន គឺ «ចាញ់» ព្រោះលទ្ធផលបោះឆ្នោតនៅមុនការរួបរួមគ្នា នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១២ គណបក្សសម រង្ស៊ី កើនបានតែ២អាសនៈសភា ក្នុងការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០០៨ ដែលខុសពីការរំពឹងទុករបស់លោក សម រង្ស៊ី នៅពេលគាត់ផ្តួចផ្តើមស្នើធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញពីសំឡេងពីរភាគបី (២/៣)មកត្រឹមហាសិប ភាគរយបូកមួយ (៥០% + ១) នៃសមាជិកសភាទាំងមូល ក្នុងការបង្កើតរដ្ឋាភិបាល គឺគាត់រំពឹងឈ្នះសំឡេង៥០%។ ឥឡូវទម្រាំគាត់បានក្បត់ឆន្ទៈរបស់អ្នកគាំទ្រ ឬម្ចាស់ឆ្នោតខ្លួន សំឡេងឆ្នោតអាចនឹងដាំក្បាលចុះក្រោមថែមទៀត។ ទោះបីគណបក្សភ្លើងទៀនបានខិតខំរៀបចំសមាជវិសាមញ្ញនៅថ្ងៃទី២៧ ខែវិច្ឆិកា ដើម្បីជ្រើសតាំងថ្នាក់ដឹកនាំថ្មីដែលមានចេតនាបង្ហាញពីការមិនជាប់ពាក់ពន្ធជាមួយលោក សម រង្ស៊ី ក៏ដោយ ក៏មិនអាចលាងជ្រះពីការសង្ស័យព្រោះគណបក្សភ្លើងទៀន មិនអាចចៀសផុតពីការប្រើប្រាស់បារមីរបស់លោក សម រង្ស៊ី បានឡើយ។ ប្រសិនជាគណបក្សភ្លើងទៀនងើបសន្ទុះកម្លាំងនយោបាយគណបក្សនេះស្ថិតក្នុងដង្កាប់ស្រាប់ដែលងាយខ្យល់បក់ឱ្យរលត់ទៅវិញ ព្រោះមូលដ្ឋានច្បាប់មានគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីភ្ជាប់ដាក់បន្ទុកជាងគណបក្សថ្មីសន្លាងមួយ។
-ចាញ់ទី៥. សហគមន៍អន្តរជាតិពុំដែលទទួលស្គាល់លោក សម រង្ស៊ី ក្នុងនាមជាប្រធានស្តីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិក្រៅប្រទេសឡើយ។ ម្យ៉ាងទៀតសហគមន៍អន្តរជាតិពុំភ្ជាប់ខ្លួន ឬសហការជាមួយមេដឹកនាំចលនាខុសច្បាប់ដែលមានគោលបំណងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលនៃរដ្ឋអធិបតេយ្យឡើយ។ លោក ឈុន យ៉ាសិដ្ឋ មេចលនាអ្នកប្រយុទ្ធកម្ពុជាដើម្បីសេរីភាពដែលបានដឹកនាំកម្លាំងប្រដាប់អាវុធប៉ុនប៉ងផ្តួលរំលំរាជរដ្ឋាភិបាល នៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០០ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងកាត់ទោសដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត នៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកមិនអាចមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយអ្នកនយោបាយណាដែលមានបំណងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលដែលមានសន្តិភាពជាមួយខ្លួនឡើយ ដោយសារមូលហេតុនេះហើយទើបកន្លងមកក្នុងរយៈពេលជាង ៤ឆ្នាំមកនេះ ពុំមានមន្ត្រី ឬថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក នៃរដ្ឋបាលរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូ ណាល់ត្រាំ និងរដ្ឋបាលរបស់លោកប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន ជួបលោក សម រង្ស៊ី។ លោក សម រង្ស៊ី បានជួបត្រឹមមន្ត្រី ឬសមាជិកសភា ២-៣រូប ប៉ុណ្ណោះដែលមិនតំណាងឱ្យរដ្ឋបាលអាមេរិក។ បើសិនជាសហគមន៍អន្តរជាតិចង់សហការ ឬជួបពិភាក្សាការងារ គឺពួកគេតែងតែជួបតំណាងអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជាពិសេសលោក កឹម សុខា ក្នុងនាមជាប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយ។
គេនៅចាំបានថា លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត អតីតអ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សបចាំកម្ពុជា ធ្លាប់បានថ្កោលទោសលោក សម រង្ស៊ី នៅកិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ចំពោះអំពើ និងការប៉ុនប៉ងផ្តួលរំលំរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
លោក ហ៊ុន កុសល បានបញ្ជាក់នៅចុងការវិភាគរបស់លោកថា “ទាំងនេះជាយុទ្ធសាស្ត្រមិនដែលឈ្នះ គឺចាញ់ ចាញ់ ចាញ់ ជារៀងរហូត!”៕
ដោយៈពលជ័យ