សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន រំលឹកពីកម្ពុជា បានប្រឹងប្រែងដើម្បីបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលដោយខ្លួនឯង ក្រោយកិច្ចព្រមព្រៀង ទីក្រុងប៉ារីស ដែលអ៊ុនតាក់ សម្រេចមិនបាន
(ភ្នំពេញ)៖ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ត្រូវបានចុះហត្ថលេខា អ្វីដែលជាកិច្ចជាគោលបំណងធំ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសចង់បាន អ៊ុនតាក់មិនអាចសម្រេចបានទេ ពេលអ៊ុនតាក់ត្រឡប់ទៅវិញ អ៊ុនតាក់ទុកឲ្យកម្ពុជាមានតំបន់២ ត្រួតត្រា និងតំបន់រដ្ឋាភិបាល២ បន្តការប្រយុទ្ធគ្នា តទៅទៀត។ ដូច្នេះជម្រើសដែលនៅសេសសល់ គឺកម្ពុជាត្រូវធ្វើការងារនេះដោយខ្លួនឯង ។
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងជាប្រធានកិត្តិយសមហាសន្និបាត ICAPP លើកទី១២ បានលើកឡើងដូច្នេះ ក្នុងពិធីបើកមហាសន្និបាត ICAPP លើកទី១២ ក្រោមប្រធានបទ «ការស្វែងរកសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សា» នាព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ ក្រោមអធិបតីភាព សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា អនុប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងជាប្រធានមហាសន្និបាត ICAPP លើកទី១២ ដោយមានការចូលរួមពីសំណាក់គណៈប្រតិភូជាន់ខ្ពស់ ICAPP តំណាងគណបក្សនយោបាយ ៥២ប្រទេស ព្រមទាំងភ្ញៀវកិត្តិយសជាតិ និងអន្តរជាតិជាច្រើនរូប ។
សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានអះអាងថា សម្ដេចខ្លួនឯងផ្ទាល់ ជាតួអង្គដ៏សំខាន់មួយរូប ដែលបានចូលរួមក្នុងការចរចារស្វែងរកសន្តិភាពរបស់កម្ពុជា ជាមួយព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ នៅឆ្នាំ១៩៨៧ ការចរចារដ៏តានតឹងបាន ប្រើប្រាស់ពេលវេលាអស់រយៈពេល៤ឆ្នាំ មុនពេលដែលកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ស្ដីពីនយោបាយរួមមួយនៅកម្ពុជា ត្រូវបានចុះហត្ថលេខាមួយដោយភាគីជំនួសកម្ពុជាចំនួន៤ នៅថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ។
ត្រង់ចំណុចកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសនេះ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការសម្រេចនូវកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសនេះ និងការសម្រេចបាននៅការបង្កើតអាជ្ញាធរ បណ្ដោះអាសន្នអង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា អ៊ុនតាក់ ត្រូវបានសហគមន៍អន្តរជាតិសាទរ និងចាត់ទុកថា ជាជោគជ័យដ៏ធំមួយ និងជាចំណុចរបត់មួយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តនៃកម្ពុជា ឈានទៅបញ្ចប់សង្រ្គាមស៊ីវិលដ៏យូរអង្វែង ដែលបានអូសបន្លាយអស់រយៈពេលប្រមាណមួយទស្សវតន៍ និងនាំមកនូវសន្តិភាពដល់កម្ពុជា ។
សម្ដេចតេជោ បានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសត្រូវបានចុះហត្ថលេខា អ្វីដែលជាកិច្ចជាគោលបំណងធំ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសចង់បាន អ៊ុនតាក់មិនអាចសម្រេចបានទេ ពេលអ៊ុនតាក់ត្រឡប់ទៅវិញ អ៊ុនតាក់ទុកឲ្យកម្ពុជាមានតំបន់២ ត្រួតត្រា និងតំបន់រដ្ឋាភិបាល២ បន្តការប្រយុទ្ធគ្នា តទៅទៀត។ ដូច្នេះជម្រើសដែលនៅសេសសល់ គឺកម្ពុជាត្រូវធ្វើការងារនេះដោយខ្លួនឯង ។
សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន បន្ថែមថា ជាអកុសលកិច្ចការនេះ មិនមែនជាជោគជ័យពិតប្រាកដនោះទេ ក្រោយចំណាយទឹកថវិកាអស់ជិត ២០០០លានដុល្លារអាមេរិក សម្រាប់បេសកម្មអ៊ុនតាក់ ដែលត្រូវបានបញ្ចប់នៅឆ្នាំ១៩៩៣ ប្រទេសកម្ពុជានៅតែជាប្រទេសដែលបែកបាក់ និងជាប់ផុកក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅឡើយ ។
សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា រហូតដល់ខែធ្នូឆ្នាំ១៩៩៨ តាមរយៈនយោបាយឈ្នះឈ្នះ ដែលសម្ដេចបានតាក់តែងយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន ដើម្បីធ្វើឲ្យមានតុល្យភាពរវាងសន្តិភាព ការផ្សះផ្សាជាតិ និងយុត្តិធម៌អន្តរកាល ទើបនាំមកនូវសន្តិភាពពេញលេញ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាលើកដំបូងក្នុងប្រវត្តិ ៥០០ឆ្នាំ របស់ខ្លួន ៕
ដោយ ៖ វណ្ណលុក
