អ្នកចរចាសកម្មនៅកិច្ចព្រមព្រៀងអាកាសធាតុ ប៉ុន្តែពិភពលោកនៅតែឆ្ងាយពីការកំណត់កំដៅរួម
ហ្គ្លាសហ្គូ៖កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ អ្នកការទូតមកពីប្រទេសជិត ២០០ ចូលរួមកិច្ចព្រមព្រៀងដ៏ធំមួយក្នុងគោលបំណងបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជាសកលដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដោយអំពាវនាវឱ្យគ្រប់រដ្ឋាភិបាលត្រឡប់មកវិញនាពេលឆ្នាំក្រោយដោយមានផែនការរឹងមាំនិងជាក់លាក់ជាងមុន ដើម្បីទប់ស្កាត់ការឡើងកម្ដៅផែនដី និងជំរុញឱ្យប្រទេសអ្នកមានផ្តល់មូលនិធិទ្វេដងដើម្បីការពារប្រទេសក្រីក្រពីគ្រោះថ្នាក់ដោយសារផលប៉ះពាល់បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ។
យ៉ាងណាមិញ គេមើលឃើញថាការឡើងកម្ដៅផែនដីប្រហែលជានឹងមិនត្រូវបានដោះស្រាយក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងនោះទេ ទោះបីជាមានការទាមទារយ៉ាងតក់ក្រហល់ពីអ្នកនយោបាយ អ្នកបរិស្ថាន និងអ្នកតវ៉ារាប់ពាន់នាក់ ប្រមូលផ្តុំគ្នានៅក្រុង Glasgow អំឡុងពេលកិច្ចប្រជុំក៏ដោយ។
ភាពជោគជ័យ ឬបរាជ័យរបស់កិច្ចព្រមព្រៀង ស្ថិតនៅលើថាតើមេដឹកនាំពិភពលោកឥឡូវនេះ អនុវត្តតាមគោលនយោបាយថ្មីដើម្បីកាត់បន្ថយការបំភាយឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ដែរឬទេ។ ហើយកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ នៅតែទុកឱ្យប្រទេសងាយរងគ្រោះ ខ្វះខាតថវិកាដែលពួកគេត្រូវការដើម្បីទប់ទល់នឹងការកើនឡើងនៃគ្រោះមហន្តរាយអាកាសធាតុ។
ប៉ុន្តែកិច្ចព្រមព្រៀងក៏បានបង្កើតការយល់ស្របច្បាស់លាស់មួយដែលប្រទេសទាំងអស់ត្រូវធ្វើភ្លាមៗដើម្បីការពារការកើនឡើងដ៏អាក្រក់នៃសីតុណ្ហភាពពិភពលោក រួមទាំងច្បាប់តម្លាភាព ដើម្បីឲ្យប្រទេសនានាទទួលខុសត្រូវចំពោះវឌ្ឍនភាពដែលពួកគេធ្វើ ឬមិនបានធ្វើ។
លោក Ani Dasgupta ប្រធានវិទ្យាស្ថានធនធានពិភពលោកនិយាយថា៖ «រថភ្លើងកំពុងផ្លាស់ទី ហើយប្រទេសទាំងអស់ត្រូវឡើងជិះ។ ប្រសិនបើពិភពលោកនឹងយកឈ្នះវិបត្តិអាកាសធាតុ នោះគ្មាននរណាម្នាក់អាចអង្គុយនៅខាងក្រៅបានឡើយ»។
ប៉ុន្តែមនុស្សជាច្រើនផ្សេងទៀតនិយាយថា កិច្ចព្រមព្រៀងមិនបានបំពេញតាមពេលវេលានោះទេ ទោះបីជាឃើញដោយផ្ទាល់ភ្នែកនូវរលកកម្ដៅនៅកាណាដា ទឹកជំនន់ធ្ងន់ធ្ងរនៅអាល្លឺម៉ង់ និងញូវយ៉ក និងភ្លើងឆេះព្រៃនៅតំបន់ស៊ីបេរីត្រឹមតែឆ្នាំនេះក៏ដោយ។
អ្នកស្រី Shauna Aminath រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាននៃប្រទេសម៉ាល់ឌីវដែលជាកោះក្នុងមហាសមុទ្រឥណ្ឌាងាយរងនឹងការឡើងនៃកម្រិតនីវ៉ូទឹកសមុទ្រ និយាយថា កិច្ចព្រមព្រៀងចុងក្រោយគឺមិនស្របតាមភាពបន្ទាន់ និងទំហំដែលត្រូវការ។ អ្នកស្រីបន្តថា៖ «អ្វីដែលមើលទៅមានតុល្យភាព និងប្រាកដនិយមចំពោះភាគីផ្សេងទៀត នឹងមិនជួយម៉ាល់ឌីវសម្របខ្លួនបានទាន់ពេលវេលាទេ ហើយវានឹងយឺតពេលហើយសម្រាប់កោះម៉ាល់ឌីវ»។
ក្នុងម៉ោងចុងក្រោយនៃកិច្ចពិភាក្សាកាលពីយប់ថ្ងៃសៅរ៍ អ្នកចរចាប៉ះទង្គិចគ្នាជុំវិញពាក្យសម្តីដែលអំពាវនាវឱ្យប្រទេសនានាបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ថាមពលធ្យូងថ្ម និងការឧបត្ថម្ភធនរបស់រដ្ឋាភិបាលសម្រាប់ប្រេង និងឧស្ម័ន។ ឥន្ធនៈហ្វូស៊ីលមិនដែលត្រូវបានលើកឡើងឱ្យបានច្បាស់ក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងអាកាសធាតុពិភពលោកពីមុនមកទេ ទោះបីវាជាមូលហេតុចម្បងនៃការឡើងកំដៅផែនដីក៏ដោយ។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូល មេដឹកនាំពិភពលោកនិយាយថាគោលដៅចុងក្រោយរបស់ពួកគេគឺការពារផែនដីមិនឱ្យឡើងកម្ដៅលើសពី ១,៥ អង្សាសេ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងកម្រិតមុនសម័យឧស្សាហកម្ម។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រព្រមានកាលពីអតីតកាលថា ហានិភ័យនៃរលកកម្ដៅដ៏សាហាវ ព្យុះបំផ្លិចបំផ្លាញ កង្វះទឹក និងការដួលរលំនៃប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង ខណៈដែលបច្ចុប្បន្ន កម្ដៅឡើងត្រឹមតែ ១,១ អង្សាសេប៉ុណ្ណេះ។
ប៉ុន្តែទោះបីជាប្រទេសនានាប្តេជ្ញាថានឹងបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងខាងអាកាសធាតុរបស់ខ្លួនទាំងមុន និងអំឡុងពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលនៅទីក្រុង Glasgow ក្ដី ក៏ពួកគេនៅតែស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលខ្លីនៅឡើយ។ យោងតាមអ្នកវិភាគ ផែនការលម្អិតដែលរដ្ឋាភិបាលនានាធ្វើដើម្បីទប់ស្កាត់ការបំភាយឥន្ធនៈហ្វូស៊ីល និងការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅចន្លោះពេលបច្ចុប្បន្នដល់ឆ្នាំ ២០៣០ នឹងធ្វើឱ្យពិភពលោកឡើងកម្ដៅប្រហែល ២,៤ អង្សាសេនៅសតវត្សរ៍នេះ។
លោក Niklas Höhne អ្នកជំនាញអាកាសធាតុអាល្លឺម៉ង់នៅវិទ្យាស្ថាន NewClimate និយាយថា៖ «ប្រទេសនានានៅតែមិនយល់ថា យើងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពអាសន្ន ហើយយើងត្រូវកាត់បន្ថយការបំភាយឧស្ម័នឱ្យបានលឿនជាងមួយទសវត្សរ៍នេះ បើមិនដូច្នេះទេ ក្តីសង្ឃឹមនៃការរក្សាសីតុណ្ហភាព ១,៥ អង្សាសេនឹងត្រូវបាត់បង់»។
ការផ្តោតសំខាន់នៃកិច្ចពិភាក្សានៅឆ្នាំនេះ គឺរបៀបជំរុញប្រទេសនីមួយៗបង្កើនសកម្មភាពបន្ថែមទៀត។ ក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងអាកាសធាតុដ៏ធំកាលលើកមុនក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ នាទីក្រុងប៉ារីស រដ្ឋាភិបាលមិនត្រូវបានគ្រោងឱ្យត្រឡប់មកវិញជាមួយនឹងការសន្យាអាកាសធាតុថ្មីជាផ្លូវការទេ។
កិច្ចព្រមព្រៀងថ្មីនាទីក្រុង Glasgow ស្នើឱ្យប្រទេសនានាត្រឡប់មកវិញនៅចុងឆ្នាំក្រោយ ជាមួយនឹងការសន្យាកាន់តែរឹងមាំក្នុងការកាត់បន្ថយការបំភាយឧស្ម័ននៅឆ្នាំ ២០៣០។ ទោះបីជាកិច្ចព្រមព្រៀងនេះបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថាជាមធ្យម ប្រទេសទាំងអស់នឹងត្រូវកាត់បន្ថយការបញ្ចេញកាបូនឌីអុកស៊ីតរបស់ខ្លួនឱ្យបានត្រឹមឆ្នាំ ២០៥០ ក្ដី ចម្ងល់ថាតើបន្ទុកនៃការកាត់ទាំងនោះនឹងត្រូវចែករំលែកក្នុងចំណោមប្រជាជាតិយ៉ាងដូចម្តេច មិនត្រូវគេលើកឡើងនិយាយឱ្យច្បាស់នោះទេ។
មួយទសវត្សរ៍មុនក្នុងឆ្នាំ ២០០៩ បណ្តាប្រទេសអ្នកមានលើពិភពលោកសន្យាថានឹងប្រមូលថវិកាចំនួន ១០០ ប៊ីលានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ សម្រាប់ហិរញ្ញវត្ថុអាកាសធាតុជួយដល់ប្រទេសក្រីក្រនៅឆ្នាំ ២០២០ ប៉ុន្តែបរាជ័យក្នុងការធ្វើតាមសន្យា។
កិច្ចព្រមព្រៀងថ្មីព្យាយាមបំពេញចន្លោះប្រហោងមួយចំនួនដែលធ្វើឱ្យបរាជ័យដូចជាការជំរុញឱ្យអ្នកមានផ្ដល់ហិរញ្ញវត្ថុទ្វេដងជាដើម។ លើសពីនេះ វាក៏បង្កើតដំណើរការសម្រាប់ស្វែងរកគោលដៅរួមសម្រាប់ហិរញ្ញវត្ថុរយៈពេលវែង ទោះបីជាដំណើរការនោះអាចចំណាយពេលច្រើនឆ្នាំ ប៉ុន្តែប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍនិយាយថាខ្លួនត្រូវការជំនួយបន្ទាន់នៅទសវត្សរ៍នេះក្ដី។
បច្ចុប្បន្ន ប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចធំៗភាគច្រើនសន្យាថាឱ្យឈានដល់អព្យាក្រឹត្យកាបូន ដែលជាការសន្យាដ៏សំខាន់ក្នុងការបញ្ឈប់ការបំភាយឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ទៅក្នុងបរិយាកាស។ សហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុបនិយាយថា ពួកគេនឹងធ្វើដូច្នេះនៅឆ្នាំ ២០៥០ ចិននៅឆ្នាំ ២០៦០ និងឥណ្ឌានៅឆ្នាំ ២០៧០។
ប្រភព៖ New York Times
