តើសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែននឹងបញ្ចប់ជំហរអព្យាក្រឹត្យរបស់ប្រទេសមួយចំនួនដែរ ឬទេ?
នៅពេលដែលគេសួរអំពីលទ្ធភាពដែលប្រទេសហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែតអាចចូលជាសមាជិកអង្គការណាតូ អគ្គលេខាធិការនៃសម្ព័ន្ធភាពយោធាលោកខាងលិចនេះលោកជេន ស្តូលធេនប៊ឺក បាននិយាយថាកាលពីសប្ដាហ៍មុនថា៖ «វាគឺជាការសម្រេចចិត្តរបស់ពួកគេ។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើពួកគេសម្រេចចិត្តដាក់ពាក្យ ហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែតនឹងទទួលការស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្ដៅ ហើយខ្ញុំរំពឹងថាដំណើរការនេះនឹងធ្វើទៅយ៉ាងឆាប់រហ័ស»។
ប្រទេសទាំងពីរបានចាត់ទុកខ្លួនឯងជាយូរណាស់មកហើយថាជាប្រទេសអព្យាក្រឹតផ្នែកយោធា ប៉ុន្តែសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែនបានជំរុញឱ្យពួកគេកាន់តែខិតជិតសម្ព័ន្ធភាពយោធានៃអង្គការសន្ធិសញ្ញាអាត្លង់ទិចខាងជើង (ណាតូ)។ ហើយពួកគេមិនមែនតែឯងទេ ខណៈពេលដែលប្រទេសអឺរ៉ុបដទៃទៀតក៏កំពុងពិចារណាឡើងវិញនូវជំហររបស់ពួកគេនៅចំពោះមុខសកម្មភាពអរិភាពរបស់រុស្ស៊ី។
ប្រទេសស្វីស ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជានិមិត្តរូបនៃរដ្ឋប្រកាន់ជំហរអព្យាក្រឹត្យ។ នៅក្នុងសន្ធិសញ្ញាបង្កើតរដ្ឋសហព័ន្ធស្វីសកាលពីឆ្នាំ ១៨១៥ ប្រទេសនេះបានប្ដេជ្ញាថាពួកគេនឹងមិនចូលរួមក្នុងសង្គ្រាមណាមួយទេ ហើយនឹងមិនអនុញ្ញាតឱ្យមានទាហានស៊ីឈ្នួលចូលរួមគាំទ្រភាគីណាមួយទេ។ ជាថ្នូរបណ្ដាប្រទេសមហាអំណាចអឺរ៉ុបកាលនោះ បានសន្យាថាពួកគេមិនចូលរួមក្នុងសង្គ្រាមណាមួយនៅលើទឹកដីស្វីសទេ។ នេះគឺជាប្ដេជ្ញាអព្យាក្រឹត្យចាស់ជាងគេក្នុងពិភពលោក ហើយអ្នកវិភាគជាច្រើននិយាយថាវាគឺជាការប្ដេជ្ញាខ្លាំងបំផុត ដែលធានាដោយសហគមន៍អន្តរជាតិ។
ខណៈពេលដែលប្រទេសអ៊ុយក្រែនកំពុងរងការវាយប្រហារយ៉ាងខ្លាំងពីកងកម្លាំងយោធារុស្ស៊ី ក៏រដ្ឋាភិបាលស្វីសនៅតែប្រកាន់ជំហរអព្យាក្រឹត្យនេះ។ ពួកគេបានប្ដេជ្ញាមិនផ្ដល់អាវុធទៅឱ្យអ៊ុយក្រែនសូម្បីតែគ្រាប់រំសេវរថក្រោះអាល្លឺម៉ង់ដែលផលិតដោយពួកគេ។
ប៉ុន្តែគេសង្កេតឃើញថាសម្រាប់សង្គ្រាមនេះប្រទេសស្វីសបានផ្លាស់ប្ដូរជំហរពួកគេក្នុងផ្នែកដ៏ធំមួយ។ ពួកគេបានចូលរួមក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មដឹកនាំដោយលោកខាងលិចទៅគោលដៅរុស្ស៊ី ដែលរួមមានប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោកវ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរុស្ស៊ីលោកសឹហ្គេ ឡាវរ៉ូវ និងមហាសេដ្ឋីរុស្ស៊ីជាច្រើនទៀត។ ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រអព្យាក្រឹត្យរបស់ស្វីស ពួកគេមិនដែលចូលរួមក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មបែបនេះទេ។
រីឯប្រទេសអូទ្រីសវិញ បានប្រកាសអព្យាក្រឹតភាពអចិន្ត្រៃយ៍កាលពីឆ្នាំ ១៩៥៥ ដែលជាលក្ខខណ្ឌចម្បងមួយក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងដើម្បីដកទ័ពបរទេសចេញពីទឹកដីខ្លួន ដែលត្រូវបានដាក់ពង្រាយបន្ទាប់ពីសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ។
ជំហរអព្យាក្រឹត្យនេះហាក់ដូចជាត្រូវបានបន្ទន់ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ខណៈពេលដែលកងយោធាអូទ្រីសបានចូលរួមការសមយុទ្ធរួមគ្នាជាមួយសមាជិកអង្គការណាតូ។ បើទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយរដ្ឋាភិបាលអូទ្រីសគឺនៅភាគស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការបោះបង់ជំហរអព្យាក្រឹត្យទាំងស្រុង ហើយចូលជាសមាជិកអង្គការណាតូ ហើយការស្ទុងមតិសាធារណបានបង្ហាញថាប្រជាជនអូទ្រីសភាគច្រើននៅគាំទ្រជំហរអព្យាក្រឹត្យ។
ប៉ុន្តែសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែនបានធ្វើឱ្យអូទ្រីសធ្វើការពិចារណាជំហររបស់ខ្លួនឡើងវិញ។ កាលពីខែមីនារដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសការបង្កើនការចំណាយលើកងយោធាដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាពការពារជាតិរបស់ខ្លួន។ រដ្ឋាភិបាលនេះបានប្ដេជ្ញាចំណាយ ១ ភាគរយនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបទៅលើវិស័យយោធាជារៀងរាល់ឆ្នាំចាប់ពីឆ្នាំ ២០២៣ តទៅ ដែលនេះគឺជាការកើនឡើងយ៉ាងខ្ពស់ធៀបនឹងឆ្នាំមុនៗ។
ងាកមកមើលប្រទេសអៀរឡង់វិញ ប្រទេសនេះបានប្រកាសជំហរអព្យាក្រឹត្យបន្ទាប់ពីទទួលឯករាជ្យពីចក្រភពអង់គ្លេសកាលពីឆ្នាំ ១៩២១ ហើយបានជំហរនេះយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ក្នុងអំឡុងពេលនៃសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ។ ភាគច្រើនលើសលប់នៃប្រជាជនអៀរឡង់គឺនៅតែប្រឆាំងការចូលជាសមាជិកនៃអង្គការណាតូ ប៉ុន្តែការពិភាក្សាប្រធានបទនេះបានកើនឡើងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្ដាហ៍ចុងក្រោយនេះ។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីអៀរឡង់លោកម៉ៃឃើល ម៉ាទីនបានសង្កត់ធ្ងន់ម្ដងហើយម្ដងទៀតថាប្រទេសលោកមានអព្យាក្រឹតភាពយោធា ប៉ុន្តែគាំទ្រអ៊ុយក្រែនផ្នែកនយោបាយ និងសីលធម៌។
វិលត្រឡប់មកប្រទេសស៊ុយអែតវិញ បើទោះបីជាគ្មានមាត្រាស្ដីពីអព្យាក្រឹតភាពនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួនក៏ដោយ ប្រទេសនេះបានប្រកាន់ជំហរអព្យាក្រឹត្យយោធា ហើយមិនបានចូលរួមក្នុងសង្គ្រាមណាមួយចាប់តាំងពីដើមសតវត្សទី ១៩ មក។
ចាប់តាំងពីចូលជាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុបនៅឆ្នាំ ១៩៩៥ មក ប្រទេសស៊ុយអែតបាននិយាយថាខ្លួនគឺជារដ្ឋមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ ប៉ុន្តែជារឿយបានចូលក្នុងការធ្វើសមយុទ្ធជាមួយអង្គការណាតូ។
រដ្ឋាភិបាលស៊ុយអែតបានបង្ហាញជំហរយ៉ាងច្បាស់ជុំវិញការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីទៅលើអ៊ុយក្រែន ហើយបានផ្គត់ផ្គង់អាវុធទៅឱ្យក្រុងគៀវ ដោយរួមមានអាវុធប្រឆាំងគ្រាប់រថក្រោះ។ ចាប់តាំងពីការចាប់ផ្ដើមសង្គ្រាមនេះរដ្ឋាភិបាលស៊ុយអែតគឺកំពុងពិចារណាអំពីការដាក់ពាក្យចូលជាសមាជិកអង្គការណាតូ ហើយនឹងធ្វើការសម្រេចចិត្តឆាប់ៗនេះ ខណៈពេលដែលការស្ទង់មតិសាធារណបង្ហាញថាជាលើកដំបូងក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រភាគច្រើននៃប្រជាជនស៊ុយអែតគាំទ្រការធ្វើបែបនេះ។ ដូចស៊ុយអែត រដ្ឋាភិបាលប្រទេសហ្វាំងឡង់ក៏កំពុងពិចារណាដាក់ពាក្យចូលអង្គការណាតូផងដែរ។ ប្រទេសហ្វាំងឡង់មានព្រំដែនប្រវែងជាង ១៣០០ គីឡូម៉ែត្រជាមួយរុស្ស៊ី។ ប្រទេសនេះទទួលឯករាជ្យពីរុស្ស៊ីកាលពីឆ្នាំ ១៩១៧ ហើយនៅដើមសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ បានរងការឈ្លានពានពីសហភាពសូវៀត ធ្វើឱ្យបាត់បង់ដែនដីរបស់ខ្លួនមួយផ្នែកធំ។ ហ្វាំងឡង់បានប្រកាន់ជំហរមិនចូលសម្ព័ន្ធភាពយោធា ដើម្បីជៀសវាងបង្កបញ្ហាជាមួយសហភាពសូវៀត ដែលអាចឈានដល់សង្គ្រាមសារជាថ្មី។ ប៉ុន្តែការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីបានធ្វើឱ្យមានការប្រែប្រួលជំហរ និងមតិសាធារណមកគាំទ្រការចូលជាសមាជិកអង្គការណាតូវិញ៕
ប្រភព៖ DW
