ភ្នំពេញ៖ ទំហំពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាជាមួយអាស៊ាន នៅត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៣នេះ​ មានទំហំទឹកប្រាក់ជាងបីពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដែលអត្រានេះ​មានការ​ថយចុះ ១៦ ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នានៅឆ្នាំ២០២២កន្លងមក។ នេះបើយោងតាមរ​បា​យការណ៍របស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម។

ផ្អែកតាមរបាយការណ៍ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម​ដែលទទួល​បាននៅថ្ងៃទី​២៤ ខែមេសា ឆ្នាំ​២០២៣​ បានបង្ហាញថា ការធ្វើពាណិជ្ជក​ម្ម​កម្ពុជា ជាមួយនឹង​តំបន់អាស៊ាន នៅត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៣នេះ មានទំហំទឹកប្រាក់សរុបជាងបីពាន់លានដុល្លារពោលថ​យ​ចុះ១៦ភាគរយ។

របាយការណ៍ដដែល​បានបន្តថា ក្នុងនោះ ប្រទេសវៀតណាម និងថៃ ​ជាទីផ្សារឈានមុខគេរបស់កម្ពុជា ក្នុងចំណោមប្រទេសស​មាជិកអាស៊ានផ្សេងទៀត ដោ​យ​ទំហំពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា-វៀតណាម នៅត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៣ មានទឹកប្រាក់សរុបជាង ១ពា​ន់៨រយ លានដុល្លារ កើនឡើងជាង ៨ភាគរយ។ រីឯ ទំហំពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា-ថៃ វិញមានទឹកប្រាក់សរុបប្រមាណ ១ពាន់លានដុ​ល្លារ ថយចុះ ៩ភាគរយ​។ ដោយឡែក ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី បានស្ថិតក្នុងលំដាប់លេខ៣ ដោយមានទំហំទឹកប្រាក់សរុបប្រ មាណ ៣០០ លានដុល្លារ កើនឡើង ៤៣ភាគរយ។

ឯកឧត្តម ប៉ែន សុវិជាតិ អនុរដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យនៃក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ធ្លាប់បានប្រាប់កាលពីដើមខែមេសានេះថា មិនថាតែការធ្វើពាណិជ្ជកម្មក្នុងតំបន់នោះទេ ជាមួយបណ្តាប្រទេសធំៗដទៃទៀត ដូចជាចិនជាដើម ក៏មានការថមថយដែរ ដោ យសារតែនៅដើមឆ្នាំនេះបែបនេះ ទំនិញកសិផលមិនសូវមានការនាំចេញច្រើននោះទេ។

ឯកឧត្តមបានថ្លែងថា ៖ «វាមិនមែនជាប្រការមួយ ដែលអាចពិនិត្យមើលសព្វជ្រុងជ្រោយនៃទីផ្សារនោះទេ ព្រោះថា វាពិបាកក្នុងការរកមូលហេតុជាក់ស្តែង ហើយមូលហេតុនោះទៀតសោត ក៏មិនមែនឆ្លុះបញ្ចាំងពីភាពអវិជ្ជមានការនាំចេញ នាំចូលរបស់កម្ពុជា និងអាស៊ានដែរ។ម្យ៉ាងវិញទៀត វាក៏ដោយសារតែតម្រូវការបញ្ជាទិញពីក្រៅប្រទេសមានការធ្លាក់ចុះ ក្រោយរងសម្ពោធពីវិបត្តិសង្គ្រាមនៅប្រទេសអ៊ុយក្រែនផងដែរ»។

អ្នកនាំពាក្យ​ដដែលបានបន្ថែមថា ចំពោះការដោះដូរពាណិជ្ជកម្ម ជាពិសេសទីផ្សារនាំចេញ គឺមិនខុសគ្នានោះទេ តែងតែមានការ​ប្រែប្រួលទៅតាមរដូវកាល ទៅតាមឆ្នាំនីមួយៗ និងទៅតាមតម្រូវការងារបស់អ្នកបញ្ជាទិញ។

ឯកឧត្តម ប៉ែន សុវិជាតិ បានបញ្ជាក់ថា ៖ «បន្ទាប់ពីគេបញ្ជាទិញ គេរៀ​បចំ​កាលវិភាគ ទើបយើងអាចនាំចេញទៅបាន។ មួយវិញទៀត វាក៏អាចមកពីចំណុះទៅនឹងកាលវិភាគរបស់កប៉ាល់ដែរ ព្រោះថានៅពេលដែលមានកប៉ាល់ចូលមកច្រើន ទើបអាចនាំចេ​ញទំនិញទៅវិញបានច្រើនដែរ»។

ប្រធានសមាគមភស្តុភារកម្មកម្ពុជា លោក ស៊ិន ចន្ធី បានប្រាប់ឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២៤ ខែមេសា​ថា ការថយចុះ នៃការធ្វើពាណិជ្ជក​ម្ម​នេះ មិនមែនមានតែកម្ពុជា ជាមួយប្រទេសនៅក្នុងតំបន់នោះទេ ប៉ុន្តែការធ្វើពាណិជ្ជកម្មនៅទូទាំងសកលលោក ក៏មានថយចុះ​ដូចគ្នាដែរនៅដើមឆ្នាំ២០២៣២នេះ។

«ជាធម្មតាការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម និងផ្នែកភស្តុភារកម្មដឹកជញ្ជូននេះ មានដំណើរស្របគ្នា មានន័យថា បើកាដោះដូរពាណិជ្ជកម្មកើ​ន ការដឹកជញ្ជូនក៏កើនឡើងទៅតាមហ្នឹងដែរ តែបើធ្លាក់ចុះ គឺធ្លាក់ចុះដូចគ្នា» ។ នេះជាការបញ្ជាក់បន្ថែមពីលោក លោក ស៊ិន ចន្ធី ដោយលោកបន្តថា​ ៖ «ការធ្លាក់ចុះនេះ មិនមែនតែកម្ពុជា ហើយក៏មិនមែ​នតែនៅក្នុងតំបន់អាស៊ានយើងដែរ គឺនៅទូទាំងពិភពលោកតែម្តង ដោយសារតែឧបសគ្គដដែលហ្នឹង ដែលបានជួបនាពេលក​ន្លងមក ជាពិសេសវិបត្តិកូវីដ១៩ នៅតែបន្តអូសប​ន្លាយ ស្របពេលដែលសង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែន ក៏តែបន្តនៅឡើយ ដែលបានធ្វើឱ្យឥន្ធនៈឡើងថ្លៃ នាំឱ្យការដឹកជញ្ជូនឡើងថ្លៃ និងបញ្ហាអតិផរណាជាដើម»។​

បើតាមក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ទំនិញសំខាន់ៗ ដែលកម្ពុជាបាននាំចេញទៅកាន់ប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ាន មានដូចជា ផលិតផលក​សិកម្ម សម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង កាបូប គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក និងកង់។ ចំណែកឯ ទំនិញសំខាន់ៗ ដែលកម្ពុជាបាននាំចូលពី​បណ្ដាប្រទេសអាស៊ាន រួមមាន ម្ហូបអាហារ ភេសជ្ជៈ ឧបករណ៍អគ្គិសនី និងអេឡិចត្រូនិក គ្រឿងសំណង់ គ្រឿងយន្តកសិកម្ម និ​ងយានយន្ត ជាដើម។

យោងតាមរបាយការណ៍របស់អគ្គនាយកដ្ឋានគយនិងរដ្ឋាករកម្ពុជា បានបង្ហាញថា នៅត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៣ ការដោះដូរពា​ណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា ជាមួយទីផ្សារអន្តរជាតិ មានទឹកប្រាក់សរុបជាង ១១ពាន់លានដុល្លារ បានថយចុះ ១៤ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នានៅឆ្នាំ២០២២។ ក្នុងនោះ ការនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ មានទំហំទឹកប្រាក់សរុបជាង ៥ពាន់លានដុល្លារ និងទំនិញដែលកម្ពុជាបាននាំចូលពីអន្តរជាតិវិញ មានទំហំទឹកប្រាក់សរុបជាង ៥,៨ពាន់លានដុល្លារ៕ ដោយ៖វណ្ណ សុជាតា