មន្ទីរបញ្ចកោណស.រ.អ. បានបែកធ្លាយនូវឯកសារសំខាន់ៗមួយចំនួនកាលពីពេលថ្មីៗ ដែលវាក្លាយជាចំណុចដ៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍សម្រាប់សហគមន៍អន្តរជាតិ។ ជាពិសេសឯកសារដែលបែកធ្លាយទាំងអស់នោះ ភាគច្រើននិយាយជុំវិញបញ្ហាសង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែន។ ក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍នេះ បណ្ឌិត Neth Thida Chanthima បានពន្យល់អំពីខ្លឹមសារសំខាន់ៗនៃឯកសារដែលត្រូវបានបែកធ្លាយចេញពីបន្ទីរបញ្ចកោណរបស់ស.រ.អ. និងផលប៉ះពាល់ដល់មុខមាត់របស់ស.រ.អ.។

កាលពីដើមខែនេះ មន្ទីរបញ្ចកោណរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រកាសពីការលេចធ្លាយឯកសារដែលបង្ហាញដោយអ្នកបើកយន្តហោះឆ្មាំជាតិអាយុ 21 ឆ្នាំឈ្មោះ Jack Teixeira ។ ក្រោយមក ក្រសួងយុត្តិធម៌បានបើកការស៊ើបអង្កេតលើករណីនេះ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វាបានពាសពេញវេទិកាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលរាយការណ៍ពីឯកសារស៊ើបការណ៍សម្ងាត់របស់សហរដ្ឋអាមេរិករាប់សិប ដែលនៅក្នុងនោះ អាថ៌កំបាំងកំពូលដែលគេសម្គាល់ភាគច្រើនត្រូវបានបែកធ្លាយជាសាធារណៈរួចហើយ។

សំណួរទី ១: ជាដំបូង មុននឹងពិភាក្សាទៅដល់ឯកសារលេចធ្លាយទាំងនោះ តើអ្នកអាចពន្យល់បានទេថា តើព្រឹត្តិការណ៍លេចធ្លាយរបស់មន្ទីរបញចកោណបានលាតត្រដាងយ៉ាងដូចម្តេច?

Dr. Neth Thida Chanthima: ដូច្នេះ ដូចដែលអ្នកបាននិយាយរួចមកហើយថា Jack Teixeira ដែលមានអាយុ 21 ឆ្នាំ ជាសមាជិកម្នាក់នៃឆ្មាំ/សន្តិសុខជាតិ Massachusetts បានចាប់ផ្តើមបង្ហោះព័ត៌មានសម្ងាត់ជាន់ខ្ពស់របស់រដ្ឋាភិបាលកាលពីមួយខែមុន។ យោងរបាយការណ៍ខ្លះថែមទាំងជឿថា Teixeira បានចាប់ផ្តើមបង្ហោះតាំងពីខែកុម្ភៈឆ្នាំ 2022 តិចជាង 28 ម៉ោងបន្ទាប់ពីរុស្ស៊ីបានឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មន្ត្រីអាមេរិកទើបតែបានដឹងអំពីការលេចធ្លាយកាលពីសប្តាហ៍មុន។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក Teixeira ត្រូវបានរកឃើញដោយ FBI ហើយត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទរក្សាទុក និងការបញ្ជូនព័ត៌មានការពារជាតិដោយគ្មានការអនុញ្ញាត ក៏ដូចជាការដកយកចេញនូវព័ត៌មាន និងសម្ភារៈការពារដោយមិនមានការអនុញ្ញាត។ ជាមួយនឹងកម្រិតនៃសន្តិសុខនេះ មន្ទីរបញ្ចកោណបានចាប់ផ្តើមកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ទីភ្នាក់ងារអន្តរកម្មនៅក្នុងលក្ខខណ្ឌនៃទិដ្ឋភាពទូទៅដើម្បីចូលទៅដល់ផលប៉ះពាល់ដែលលេចធ្លាយលើសន្តិសុខជាតិ។

សំណួរទី ២: បន្ថែមពីនេះ តើអ្នកដឹងអំពីឯកសារលេចធ្លាយទាំងនោះពីមន្ទីរបញ្ចកោណយ៉ាងដូចម្តេច? តើមានព័ត៌មានសំខាន់ៗដែលសហរដ្ឋអាមេរិកទទួលបានដែលអ្នកអាចចែករំលែកជាមួយយើងនៅទីនេះទេ?

Dr. Neth Thida Chanthima: ខណៈពេលដែលការបែកធ្លាយឯកសារចាត់ថ្នាក់ពាក់ព័ន្ធជាចម្បងទៅនឹងសង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន វាក៏រួមបញ្ចូលការវាយតម្លៃចារកម្មបរទេសទាក់ទងនឹងកូរ៉េខាងជើង ចិន អ៊ីរ៉ង់ អេហ្ស៊ីប អ៊ីស្រាអែល កូរ៉េខាងត្បូង តួកគី កាណាដា តៃវ៉ាន់ និងហៃទី។ មានព័ត៌មានសំខាន់ៗជាច្រើនពីការលេចធ្លាយព័ត៌មានសម្ងាត់ ដូចជា សហរដ្ឋអាមេរិកជឿថា អគ្គលេខាធិកាអាមេរិកបានកំពុងសម្របសម្រួលជាមួយផលប្រយោជន៍រុស្ស៊ីទាក់ទងនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងបៃតងសមុទ្រខ្មៅ។ មានរបាយការណ៍មួយថា អេហ្ស៊ីបមានគម្រោងផលិតគ្រាប់រ៉ុកកែត ៤០ ០០០ គ្រាប់សម្រាប់រុស្ស៊ីដោយសម្ងាត់។ ឯកសារមួយទៀតបង្ហាញពីការសន្ទនាដ៏រសើបរវាងទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិរបស់កូរ៉េខាងត្បូងដែលថាកូរ៉េខាងត្បូងកំពុងលក់អាវុធសម្រាប់ប្រើប្រាស់នៅអ៊ុយក្រែន ដែលនោះនឹងបំពានច្បាប់ក្នុងប្រទេសរបស់ពួកគេដែលហាមឃាត់ប្រទេសនេះពីការផ្គត់ផ្គង់អាវុធដល់អ្នកដទៃក្នុងការធ្វើសង្គ្រាម ដោយមានដំបូន្មានមួយស្នើឱ្យបញ្ជូនអាវុធទៅប៉ូឡូញជំនួសវិញ។ ឯកសារមួយទៀតក៏បានរកឃើញដែរថា ទីក្រុងប៉េកាំងបានសាកល្បងកាំជ្រួចរបស់ខ្លួនគឺ DF-27 Hypersonic glide ។

របាយការណ៍ស៊ើបការណ៍សម្ងាត់មួយទៀតបង្ហាញថា ចិនអាចនឹងប្រើប្រាស់ការវាយប្រហាររបស់អ៊ុយក្រែនជាគោលដៅប្រទេសរុស្ស៊ីក្នុងឱកាសមួយដើម្បីបង្ហាញអង្គការណាតូថាជាអ្នកឈ្លានពាន ហើយអាចបង្កើនជំនួយរបស់ខ្លួនដល់រុស្ស៊ី ប្រសិនបើចាត់ទុកថាការវាយប្រហារនេះមានភាពមិនច្បាស់លាស់។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះ មានឯកសារផ្សេងទៀតបានបង្ហាញថា ប្រទេសចិនមានភស្តុតាងដែលផ្តល់ជំនួយដល់រុស្ស៊ី ដែលនឹងក្លាយជាវត្ថុស៊ីវិល ដោយទីក្រុងប៉េកាំងបដិសេធ។

លើសពីនេះ មានឯកសារផ្សេងទៀតបង្ហាញថា កងកម្លាំងពិសេសចំនួន 97 នៃប្រទេសជាសមាជិករបស់អង្គការណាតូសម្រាប់ជំនួួយជាសកម្មភាពអ៊ុយក្រែន គិតត្រឹមខែកុម្ភៈ និងខែមីនាឆ្នាំនេះ ហើយជាពិសេសនោះច្រើនជាងពាក់កណ្តាលគឺមកពីចក្រភពអង់គ្លេស។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ឯកសារនេះមិនបានបញ្ជាក់កន្លែងដែលការបង្ហោះនេះកំពុងដាក់ពង្រាយ ឬពួកគេកំពុងធ្វើអ្វីនោះទេ។ ការលេចធ្លាយនេះក៏បង្ហាញថា អាមេរិកអាចព្យាយាមដាក់សម្ពាធលើ Isrel ឲ្យផ្តល់ជំនួយតិចតួចដល់អ៊ុយក្រែន។ ជាងនេះទៅទៀត ការស៊ើបការណ៍សម្ងាត់ដែលលេចធ្លាយក៏បង្ហាញផងដែរថា ក្រុមនៃអង្គការ Paliamentary របស់រុស្ស៊ី ប្រហែលជាបានពង្រីកឥទ្ធិពលលើសពីអ៊ុយក្រែនជុំវិញពិភពលោក ហើយវាកំពុងធ្វើការយ៉ាងសកម្មឆ្ពោះទៅរកផលប្រយោជន៍របស់អាមេរិក និងអាហ្វ្រិក។

សំណួរទី ៣: ដូចដែលយើងបានដឹងហើយថា ឯកសារទាំងនោះត្រូវបានកំណត់ថាជាព័ត៌មានសម្ងាត់កំពូល ដែលសហរដ្ឋអាមេរិកទទួលបាន។ ជុំវិញរឿងនេះ តើអ្នកគិតថាវាមានន័យយ៉ាងណាចំពោះ សន្តិសុខរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងពិភពលោក?

Dr. Neth Thida Chanthima: ជាការប្រសើរណាស់ អ្នកនិយាយសម្រាប់មន្ទីរបញ្ចកោណបានព្រមានសាធារណជនអំពីសុពលភាពនៃព័ត៌មានទាំងនេះនៅក្នុងការស៊ើបអង្កេត។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វានៅតែបើកការជជែកដេញដោលអំពីរបៀបដែលសមត្ថភាព និងភាពទន់ខ្សោយរបស់ពួកគេនៅក្នុងដំណើរការដែលចូលដំណើរការក្នុងភាពឆ្លាតវៃដ៏រសើបបែបនេះ។ ម៉្យាងវិញទៀត ក្រឡេកមើលទស្សនៈពីបរទេស ខណៈពេលដែលយើងឃើញនៅក្នុងសហគមន៍អន្តរជាតិ ជាន់នៃការលេចធ្លាយព័ត៌មានសម្ងាត់ស្តីពីការស៊ើបការណ៍សម្ងាត់របស់សហរដ្ឋអាមេរិកលើសម្ព័ន្ធមិត្ត បង្ហាញថា ខណៈពេលដែលនៅខាងក្រៅ អ្នកអាចអះអាងថារដ្ឋមួយចំនួនជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួន។ នៅចុងបញ្ចប់នៃថ្ងៃនោះ គំនិត និងការអនុវត្តជាក់ស្តែង ហើយនយោបាយក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនឹងតែងតែជាអាទិភាព។ អាស្រ័យហេតុនេះ សហរដ្ឋអាមេរិកចាំបាច់ត្រូវមានការស៊ើបការណ៍សម្ងាត់ទាំងនេះលើសម្ព័ន្ធមិត្ត ដើម្បីធានាថាពួកគេនៅតែស្ថិតនៅលើទំព័រដដែលអំពីបញ្ហាដែលតែងតែព្រួយបារម្ភរបស់ពួកគេ ដែលវាអាចនឹងប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍របស់អាមេរិក ហើយដូច្នេះ ប្រសិនបើពួកគេត្រូវការកែសម្រួលគោលនយោបាយរបស់ពួកគេចំពោះសម្ព័ន្ធមិត្ត។

សំណួរទី ៤:    ម្យ៉ាងវិញទៀត ដោយយោងតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបានរាយការណ៍ថា ឯកសារលេចធ្លាយទាំងនោះក៏មានព័ត៌មានចារកម្មរបស់អាមេរិកលើសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួន រួមមានអ៊ីស្រាអែល កូរ៉េខាងត្បូង និងអ៊ុយក្រែន។ មកដល់ពេលនេះ តើមានប្រតិកម្មអ្វីពីសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិកលើបញ្ហានេះដែរឬទេ?

Dr. Neth Thida Chanthima: ចំពោះប្រតិកម្មពីសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិកនៅពេលនិយាយអំពីកូរ៉េខាងត្បូង ប្រធានាធិបតី Yon Suk Yeol នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ផ្តាច់មុខជាមួយ MBC ថា “ខ្ញុំជឿថាបញ្ហានេះមិនមែនជាហេតុផលដើម្បីរង្គោះរង្គើការគាំទ្រសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិក-កូរ៉េខាងត្បូងទេ ព្រោះវាផ្អែកលើ កំណត់តម្លៃដូចជាសេរីភាព”។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ការបែកធ្លាយនេះ ត្រូវបានរកឃើញដោយគណបក្សប្រឆាំងកូរ៉េខាងត្បូង ដែលជាគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ។ យោងតាមមេដឹកនាំ វាជាការពិតដែលថាពួកគេចារកម្មលើយើង វាគឺជាទង្វើដ៏គួរឱ្យខកចិត្តដែលបំផ្លាញសម្ព័ន្ធមិត្តកូរ៉េខាងត្បូង-អាមេរិក ដែលផ្អែកលើការជឿទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក។ លោកបានបញ្ជាក់បន្ថែមថា វាជាការពិតដែលអាមេរិកគួរតែសុំទោសប្រជាជនកូរ៉េខាងត្បូង។

ដូចជាមកពីប្រទេសអ៊ីស្រាអែល ការិយាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ក្នុងនាមការចូលរួមរបស់រដ្ឋអាស៊ីក្នុងការតវ៉ា។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍បានសង្កត់ធ្ងន់ថា របាយការណ៍ដែលត្រូវបានបោះពុម្ពផ្សាយពេញមួយយប់នៅក្នុងសារព័ត៌មានអាមេរិក និងដោយគ្មានមូលដ្ឋានអ្វីទាំងអស់។ Mussard និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់មិនបាន និងមិនលើកទឹកចិត្តបុគ្គលិកភ្នាក់ងារឱ្យចូលរួមជាមួយពួកគេ ធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាល បាតុកម្មនយោបាយ ឬសកម្មភាពនយោបាយណាមួយផ្សេងទៀត។ ទាក់ទិននឹងអ៊ុយក្រែន រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ មានព័ត៌មានជាច្រើននៅទីនោះ ដែលមិនរួមឆ្លើយជាមួយការពិត ហើយព័ត៌មានជាមួយយើង ឆ្លើយតបជាមួយការពិតបានបាត់បង់ការពាក់ព័ន្ធរបស់វា ដូច្នេះវាលាយឡំជាមួយការពិត និងមិនពិត។ ការលេចធ្លាយនេះក៏បានផ្តល់នូវការល្បួងឱ្យដោះស្រាយក្នុងចំណោមសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ពួកគេ។

សំណួរទី ៥: ដោយភ្ជាប់នឹងការពាក់ព័ន្ធនឹងសំណួរមុននេះ តើអ្នកអាចបញ្ជាក់បន្តិចបានទេ ថា តើឯកសារលេចធ្លាយពីមន្ទីរបញ្ចកោណប្រាប់យើងអំពីសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែនអ្វីខ្លះ? តើវាអាចមានការប៉ះពាល់ដល់សង្គ្រាមដែរឬទេ?

Dr. Neth Thida Chanthima: ជាការប្រសើរណាស់ សហរដ្ឋអាមេរិកអាចនឹងបង្ហាញរណសិរ្សរួបរួមជាមួយអ៊ុយក្រែន ហើយថាពួកគេមានទស្សនវិស័យវិជ្ជមានលើសង្រ្គាមនេះ តាមរយៈឯកសារស៊ើបការណ៍សម្ងាត់ចម្រុះដែលចាត់ថ្នាក់យ៉ាងខ្ពស់ ដែលវាស្នើបើមិនដូច្នេះទេវាផ្តល់នូវភាពទុទិដ្ឋិនិយមជាជាងនូវទស្សនៈរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកអំពីសង្គ្រាមដែលបានដាក់បញ្ចូលដោយគូសបញ្ជាក់ភាពទន់ខ្សោយនៃអាវុធអ៊ុយក្រែន ការការពារ និងការព្យាករណ៍។ លើសពីនេះ ឯកសារនេះក៏បានព្រមានផងដែរថា ការការពារដែនអាកាសរយៈចម្ងាយមធ្យមរបស់អ៊ុយក្រែន ដើម្បីការពារកងទ័ពជួរមុខ នឹងត្រូវបញ្ចប់នៅខែឧសភា ឆ្នាំ 2023។

ដូចដែលបានណែនាំថា រុស្ស៊ីអាចនឹងមានអាទិភាពក្នុងតំបន់ឆាប់ៗនេះ ហើយពេលនោះ អ៊ុយក្រែនអាចបាត់បង់សមត្ថភាពដល់កងកម្លាំងមហាជនក្នុងរយៈពេលពីរបីខែ។ . ជាងនេះទៅទៀត ឯកសាររបស់មន្ទីរបញ្ចកោណក៏បានបង្ហាញផងដែរថា វិស័យអាមេរិកដែលអ៊ុយក្រែនអាចចាប់ផ្តើមវាយលុកទឹកដីរុស្ស៊ីក្នុងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ផ្តល់ឱ្យវានូវកាំជ្រួចរយៈចម្ងាយឆ្ងាយដែលអាចបង្កឱ្យមានការឆ្លើយតបជាសញ្ញា។ បន្ថែមពីនេះ ជាការប្រសើរណាស់ ព័ត៌មានទាំងអស់នេះអាចត្រូវបានអានថាជាព័ត៌មានឆ្លាតវៃដែលមានប្រយោជន៍នៅពេលដំបូង។ ដូច្នេះសម្រាប់អ៊ុយក្រែន និងរុស្ស៊ីបានច្រានចោលភាពត្រឹមត្រូវនៃឯកសារស៊ើបការណ៍ ហើយបានបន្ទោសគ្នាទៅវិញទៅមកចំពោះការទទួលខុសត្រូវខុសដូចគ្នា។ ជាលទ្ធផល ខ្ញុំអាចនិយាយបានថា ឥទ្ធិពលពិតដែលលេចធ្លាយលើសង្រ្គាមនេះ គឺយើងមិនដឹងថា ព័ត៌មានមួយណាពិត និងមួយណាត្រូវ និងដោយអ្នកណានោះទេ។

Question 6:   ចុងក្រោយនេះ តើអាមេរិកឆ្លើយតបយ៉ាងណាចំពោះឧប្បត្តិហេតុទាំងអស់នេះ? ដោយយោងតាមទស្សនៈរបស់អ្នកផ្ទាល់ តើអ្នកគិតថាសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងចុះខ្សោយឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនទាក់ទងនឹងសន្តិសុខ និងការការពារបន្ទាប់ពីការលេចធ្លាយព័ត៌មានសម្ងាត់យ៉ាងកំពូលរបស់ខ្លួនពីមន្ទីរបញ្ចកោណនេះ?

Dr. Neth Thida Chanthima: ក្នុងអំឡុងពេលទស្សនកិច្ចរបស់គាត់ទៅកាន់ទីក្រុង Dublin លោកប្រធានាធិបតី Joe Biden បាននិយាយថា ខណៈដែលគាត់មានការព្រួយបារម្ភថាឯកសាររសើបត្រូវបានលេចធ្លាយនោះ មិនមានអ្វីជាសហសម័យដែលខ្ញុំដឹងថាជាផលវិបាកដ៏អស្ចារ្យនោះទេ។ មន្ត្រីអាមេរិកខ្លះក៏អះអាងដែរថា ឯកសារខ្លះអាចត្រូវបានសរសេរ ឬប្រើជាផ្នែកនៃព័ត៌មានដែលខកខានក្នុងយុទ្ធនាការ។ ជាមួយគ្នានេះដែរ នេះអាចជាការពិត ដែលខ្ញុំមិនគិតថា មន្ត្រីនៅរដ្ឋបាលរបស់លោក Biden នឹងអស់សិទ្ធិដែលព័ត៌មានពិត ហើយថាមានការឆ្លើយតបមកទល់ពេលនេះ ដែលអាចជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ពួកគេក្នុងការស៊ើបការណ៍។ ជាងនេះទៅទៀត វាអាចត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាមធ្យោបាយមួយដើម្បីសន្តិភាពសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ពួកគេ។

ឯកសារដែលលេចធ្លាយនោះបានធ្វើការសន្និដ្ឋាន ដើម្បីធានាថាពួកគេជាប់ទាក់ទងនឹងការស៊ើបការណ៍សម្ងាត់។ នៅពេលនេះ ប្រហែលជាគិតថាជាការអាម៉ាស់សម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក និងជាពិសេសសម្រាប់មន្ទីរខ្ញុំមិនទៅឆ្ងាយដើម្បីនិយាយថាឥទ្ធិពលរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅចុងសប្តាហ៍ពេញនេះជាមួយនឹងការលាតត្រដាង និងសម្ព័ន្ធមិត្តទាក់ទងនឹងសន្តិសុខ និងការពារជាតិនោះទេ។ វាមិនអាចក្លាយជាការភ្ញាក់ផ្អើលទេដែលសហរដ្ឋអាមេរិកដែលផ្សាយពាណិជ្ជកម្មសរុបចំនួន 816 ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ 2022 ដើម្បីធ្វើបាបវាដើម្បីប្រមូលព័ត៌មានសម្ងាត់លើសម្ព័ន្ធមិត្ត។

ខ្ញុំនឹងមិននិយាយថានរណាម្នាក់ភ្ញាក់ផ្អើលទេនៅពេលដែលកំណើនយោធាដែលសហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្វើជាចារកម្មលើចំនួនរដ្ឋ ប៉ុន្តែការពិតដែលព័ត៌មានសម្ងាត់ដែលត្រូវបានប្រមូលត្រូវបានបោះពុម្ពផ្សាយ។ ឥឡូវនេះ រឿងអាស្រូវនេះគឺស្រស់ណាស់ ប៉ុន្តែតាមគំនិតរបស់ខ្ញុំ នឹងមានការអភិវឌ្ឍន៍ខ្លះនៅក្នុងសហគមន៍អន្តរជាតិ ក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ នឹងស្តាប់ភាពតានតឹងលើបញ្ហានេះ។ ចំពោះផលវិបាកនៃការលើកឡើងអំពីទំនាក់ទំនងសន្តិសុខរវាងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិក។

តាមគំនិតរបស់ខ្ញុំ សម្ព័ន្ធមិត្តនឹងមិនបង្កើនអំណាចភាពជាដៃគូផ្លូវការ ឬក្រៅផ្លូវការរបស់ពួកគេលើអ្វីមួយនោះទេ។ ជាឧទាហរណ៍គឺប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូងបាននិយាយទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលជាកន្លែងដែលគាត់បានពិភាក្សាអំពីការគំរាមកំហែងរបស់កូរ៉េខាងជើង។ ដូច្នេះហើយ លោកប្រធានាធិបតី Yoon Suk Yoel បានយល់ថា ការធ្វើសន្តិសុខដែលសហរដ្ឋអាមេរិកផ្តល់ជូនប្រឆាំងនឹងកូរ៉េខាងជើងលើបញ្ហាស៊ីវិលបែបនេះដែលលេចធ្លាយនៅពេលប្រឈមមុខនឹងការគំរាមកំហែងនុយក្លេអ៊ែរដែលអាចនឹងកើតមាន។

*****

វាគ្មិនកិត្តិយស៖ បណ្ឌិត Neth Thida Chanthima អ្នកស្រាវជ្រាវនៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី (AVI) អ្នកសម្របសម្រួល៖ កញ្ញា ណារិទ្ធ រ៉ូសនីតា