(ភ្នំពេញ)៖ បច្ចុប្បន្ននេះគេបានស្រាវជ្រាវរកឃើញហ្វូស៊ីលចំនួន ៦៧ស្ថានីយដែល ក្នុងចំណោមនេះស្ថិតនៅនៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បាត់ដំបង កោះកុង ពោធិ៍សាត់ ខេត្តកំពតជាដើម។

លោក លឹម វណ្ណច័ន្ទ ប្រធានការិយាល័យបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ នៃនាយកដ្ឋានបេតិកភណ្ឌ​ធម្មជាតិ អគ្គនាយកដ្ឋានសហគមន៍មូលដ្ឋាន ក្រសួងបរិស្ថានបានបញ្ជាក់ប្រាប់AMS ថា៖នាថ្មីៗកន្លងមកនេះក្រុមការងាររបស់លោកបានរកឃើញផូស៊ីលស្លឹកឈើនៅភ្នំកកេះ ក្នុងស្រុកទឹកឈូ ខេត្តកំពត។ការរកឃើញនេះវាជាប្រភេទផូស៊ីលស្លឹកឈើច្រើនប្រភេទ ។វាជាស្លឹកឈើរាប់លានឆ្នាំមុនដែលមានអាយុកាលចន្លោះពី៦៥ទៅ១៥០លានឆ្នាំមុន។ផូស៊ីលទាំងនេះគឺជាពពួលប៉ប្រក និងស្លឹកឈើប្រភេទផ្សេងៗទៀត។

ទាក់ទិនទៅនឹងការរុករកផូស៊ីលនេះដែរត្រូវបានលោក លឹម វណ្ណច័ន្ទឱ្យដឹងថា​”មានប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនតែងនិយាយថាផូស៊ីលដែលរកឃើញច្រើនជាដើមឈើគគី ដែលតាមពិតវាជាដើមឈើគ្រប់ប្រភេទ។ដើមឈើនីមួយៗសុទ្ធតែអាចក្លាយជា​ប្រភេទ​ផូស៊ីល​ទាំងអស់។ដូចជាកាលពីថ្មីៗមកនេះគេយល់ឃើញថាជាផូស៊ីលដើមគគីតែនៅ​ពេល​សិក្សាស្រាវជ្រាវ វាជាស្រល់ទៅវិញទេ។ក្រៅពីនេះក៏មានជាប្រភេទទ្រាំង ដើមដូងក៏មានដែរ។វាមានទាំងជាលក្ខណៈដុំតូចនិងខ្លះដុំធំៗ”។

ក្នុងចំណោមផូស៊ីលដែលរកឃើញកន្លងមកត្រូវបាន លោក លឹម វណ្ណច័ន្ទឱ្យដឹងដែរថា ផូស៊ីល​មួយចំនួនជាប្រភេទដើមឈើដែលបន្សល់រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន និងដើមឈើ​ប្រភេទខ្លះទៀតជាដើមឈើបុរាណដែលមកដល់ពេលនេះបានផុតពូជទៅហើយ។

អ្នកជំនាញរូបនេះបានឱ្យដឹងបន្ថែមថា”សម្រាប់បច្ចេកទេសបច្ចុប្បន្ន យើងនៅខ្វះ​លទ្ធភាព​ក្នុងការស្រាវជ្រាវដូចជាយើងខ្វះមន្ទីរពិសោធន៍ យើងខ្វះរោងជាងដើម្បីឱ្យដឹង​ជាក់ថាផូស៊ីលដែលរកឃើញនេះជាប្រភេទដើមឈើអ្វី សសត្វអ្វី។បើចង់ដឹងថាវាជា​ផូស៊ីល​ដើម​ឈើអ្វីចាំបា់ច់ត្រូវធ្វើតាមមីក្រូទស្សន៍ ។យើងត្រូវកាត់ដុំថ្មផូស៊ីលនឹងជា​ផែនស្តើងៗដូចឡាម​ ដែលអាចឆ្លុះពន្លឺបានដើម្បីឱ្យអ្នកជំនាញមើលថា តើវាជា​ប្រភេទ​ដើមឈើអ្វីប្រាកដ។គេមើលសរសៃខនិច្ច សរសៃស្រូបទឹក ដែលវាបានរក្សាក្នុងផូស៊ីល​នេះឱ្យយើងបានដឹង និងវាយតម្លៃបាន”។

ក្នុងការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះដែរត្រូវបានលោក លឹម វណ្ណច័ន្ទឱ្យដឹងថា “មាននិស្សិតខាង​ផ្នែក​បុរាណវិទ្យា និងនិស្សិតមកពី ភូគព្ពសាស្រ្តពីវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជា(តិចណូ)​បានចូលរួមសិក្សាបើទោះបីមិនមែនកម្មវិធីរបស់សាលាក៏ដោយក៏យើងមានកិច្ចសហការ និងអញ្ជើញនិស្សិតមកចូលរួមដើម្បីយកបទពិសោធន៍”។

ក្នុងរយៈពេល ៦ឆ្នាំមកនេះការរុករកស្ថានីយផូស៊ីលសុរប៨៧ ក្នុងនេះបានរកឃើញជា​ផូស៊ីលសត្វសមុទ្រ ដានជើង ដើមឈើ ស្លឹកឈើ ដាយណូស័រ ជាដើម។បើគិតជា​ផូសីលវិញមានចំនួនរាប់សិបតោនមកហើយ។

លោក លឹម វណ្ណច័ន្ទ បានបញ្ជាក់ប្រាប់ដែរថាតាមរយៈការចុះស្រាវជ្រាវកន្លងមក ក៏ដើម្បី​ជាប្រយោជន៍ក្នុងការរកប្រភពដើមកំណើត និងប្រភពកកើតនៃសត្វសម័យកាល​ដ៏យូរលង់នេះថាវាមានទំនាក់ទំនងគ្នាបែបណា។ដោយក្នុងនេះក្រុមអ្នកជំនាញគេនឹង សិក្សាមើលថាស្រទាប់ថ្ម និងស្រទាប់ដីកន្លែងនេះមានទំនាក់ទំនងគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច។

គួរបញ្ជាក់ថាកន្លងមកគេបានរកឃើញ ផូស៊ីលពពួកផ្កាថ្ម (Corals) ជាច្រើនប្រភេទពពួក Crinoids (គ្រីណូអ៊ីត)តិចតួច ពពួក Ammonites (អាម៉ូណាយ) ពពួកខ្យង (Gastropods) ពពួក Brachiopods (ប្រាក្យូផត) ពពួក Bryozoan (ប្រាអូស្យូន) និងប្រភេទសត្វសមុទ្រផ្សេងៗទៀត៕

ដោយ៖ម៉ាដេប៉ូ