(ភ្នំពេញ)៖ការសិក្សាស្រាវជ្រាវជីវៈចម្រុះនៅឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យ នៃប្រទេស​កម្ពុជា បានបង្ហាញថាមានសត្វព្រៃជាច្រើនប្រភេទកំពុង វត្តមានរស់នៅក្នុង​តំបន់​ការពារដាច់ស្រយាលមួយនេះ ដែលជាជំហានដ៏សំខាន់មួយក្នុងការ​ពង្រឹង​ការការពារប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីនេះ។

គួរបញ្ជាក់ថាការសិក្សាស្រាវជ្រាវដែលបានផ្សព្វផ្សាយដោយក្រសួងបរិស្ថាននៅថ្ងៃទី២១ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២៥ឱ្យដឹងថាការសិក្សានេះត្រូវបានធ្វើឡើង ដោយអង្គការសត្វព្រៃ និងរុក្ខជាតិ ក្នុងកិច្ចសហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធ​ជាមួយ​ក្រសួង បរិស្ថាន និងសហគមន៍មូលដ្ឋាន បានរកឃើញវត្តមានប្រភេទសត្វ​ដែលរងការគំរាមកំហែងជាច្រើនដូចជា ស្វាកន្ទុយស ខ្លាឃ្មុំធំ ពង្រូល ខ្លាពពក និងឆ្កែព្រៃ ជាដើម។ ការសិក្សានេះក៏បានរកឃើញ និងកត់ត្រាប្រភេទសត្វ​និង​រុក្ខជាតិជាច្រើនប្រភេទជាលើក ដំបូងផងដែរ នៅប្រទេសកម្ពុជា ដូចជា ឈ្លូស​យក្ស ដែលជាប្រភេទជិតផុតពូជបំផុត សត្វប្រចៀវ២ប្រភេទ ជីងចក់១ប្រភេទ ថ្លែន ១ប្រភេទ តុកកែ១ប្រភេទ ផ្សិត១ប្រភេទ និងរុក្ខជាតិ៣ប្រភេទ (ក្នុងនោះ​មាន កេសរកូល១ប្រភេទ ត្រាវទឹកព្រៃ១ប្រភេទ និងខ្ចី១ ប្រភេទ)។

ប្រភពដដែលខាងលើនេះបានបញ្ជាក់ថា អ្វីដែលសំខាន់និងលើសពីនេះ ការសិក្សានេះក៏បានកត់ត្រាកង្កែប៣ប្រភេទ ដែលបានរកឃើញនៅប្រទេស​កម្ពុជាតែមួយដងគត់ ក្នុងឧទ្យាន ជាតិវីរៈជ័យនេះ ក្នុងនោះមាន២ប្រភេទ ដែលមិនធ្លាប់ឃើញក្នុងលក្ខណៈពេញវ័យនោះទេ។

ដោយឡែកឯកឧត្តមបណ្ឌិត អ៊ាង សុផល្លែត រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន បានគូស​បញ្ជាក់ពីសារៈសំខាន់នៃការងារស្រាវជ្រាវជីវៈចម្រុះ ដូចដែលមានចែងក្នុង​យុទ្ធ​សាស្រ្តចក្រាវិស័យបរិស្ថាន ២០២៣-២០២៨៖ ដោយសង្កត់ធ្ងន់ថា លទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវ ជីវៈចម្រុះនៅឧទ្យានជាតិវីរជ័យបានបង្ហាញ​ពីភាពសម្បូរបែប និងសារៈសំខាន់នៃតំបន់ការពារនេះ និងក្រើនរំលឹកយើង​ទាំងអស់ គ្នាអំពីភាពចាំបាច់ក្នុងការការពារប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីដែល​គ្មាន​អ្វីមកជំនួសបាន ក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិនេះ។

លោក Pablo Sinovas នាយកនៃអង្គការសត្វព្រៃនិងរុក្ខជាតិ នៅកម្ពុជា បាន​បញ្ជាក់ប្រាប់ថា “ឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យ គឺជាតំបន់ ពិសេសដែលសំបូរ​ទៅដោយជីវៈចម្រុះ និងជាជម្រកសម្រាប់សត្វកម្រ និងប្រភេទដែលមាន​វត្តមានតែនៅនឹងតំបន់ហ្នឹងជាច្រើន ប្រភេទ ដែលប្រភេទមួយចំនួនមិន​ត្រូវបានរកឃើញនៅតំបន់ផ្សេងនៅកម្ពុជា និងពិភពលោកឡើយ។ ប៉ុន្តែ​ឧទ្យានជាតិនេះកំពុង ប្រឈមនឹងការគំរាមកំហែងមួយចំនួន៖ ការកាប់បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ ការរេចរឹលព្រៃឈើ ការខូចខាតនូវទីជម្រក និងការដាក់អន្ទាក់។ បញ្ហាប្រឈមទាំងនេះមិនត្រឹមតែប៉ះពាល់ដល់សត្វព្រៃនៃឧទ្យានជាតិប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជា ជនដែលរស់នៅក្នុង និងជុំវិញតំបន់នេះផងដែរ ដែលភាគច្រើនពឹងផ្អែកខ្លាំងលើធនធានព្រៃឈើ។

លោកបានបន្តថា៖ឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យ គឺជាតំបន់ដ៏សំខាន់មែនទែន​ក្នុងតម្លៃ​សម្រាប់ធម្មជាតិ មនុស្ស និងអាកាសធាតុ។ បរិមាណ កាបូនដ៏ច្រើនត្រូវបាន​ស្តុក​នៅក្នុងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីព្រៃឈើដ៏មានតម្លៃទាំងនេះ ដែលដើរតួយ៉ាង​សំខាន់​ក្នុងការកាត់បន្ថយការប្រែប្រួល អាកាសធាតុ។ ដូច្នេះវាចាំបាច់​ណាស់​ដែលយើងបន្តធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាល ដៃគូនានារបស់យើង និងជាមួយ​សហគម​ន៍​មូលដ្ឋាន ដើម្បី ធានាថាតំបន់ដែលសំបូរជីវៈចម្រុះនេះអាចត្រូវ​បានការពារសម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ។

គួរបញ្ជាក់ថា ឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យ គឺជាជម្រកដ៏ពិសិដ្ឋមួយសម្រាប់ជីវៈចម្រុះ​ជាច្រើនប្រភេទ ដែលមានទំហំប្រមាណ ១១០,០០០ ហិចតា ស្ថិតនៅភាគ​ឦសាននៃប្រទេសកម្ពុជា ជាប់នឹងព្រំដែននៃប្រទេសឡាវ វៀតណាម ហើយ​ជាទីជម្រកចំពោះប្រភេទសត្វព្រៃមួយចំនួន ដែលមិនមានវត្តមាន​នៅតំបន់​ណាផេ្សងឡើយក្នុងពិភពលោកនេះ និងជាពិសេសនៅមានប្រភេទ​សត្វ​ជាច្រើន ដែលមិនទាន់រកឃើញនៅឡើយ។

ដោយឡែកសម្រាប់ ទិន្នន័យនេះពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ការ​គ្រប់គ្រង​ឧទ្យានជាតិនេះ ជាមួយនឹងការយល់ដឹងកាន់តែស៊ីជម្រៅ​អំពីប្រភេទ​សត្វ ទីតាំងរស់នៅ និងការគម្រាមកំហែងដល់ប្រភេទសត្វទាំងនោះ ជាមួយ​គ្នានេះ យើងអាចរៀបចំយុទ្ធសាស្រ្តអភិរក្សជាក់លាក់បានប្រសើរជាងមុន និងពង្រឹងការគ្រប់គ្រងតំបន់ការពារ រួមទាំងជួយដល់សហគមន៍ជនជាតិដើម​ភាគតិចក្នុងការបន្តប្រើប្រាស់អនុផលព្រៃឈើប្រកបដោយនិរន្តរភាព៕

ដោយ ៖ ម៉ាដេប៉ូ