ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត-ភ្នំពកកំពុងប្រែក្លាយខ្លួនជាតំបន់ទេសចរណ៍បែបធម្មជាតិជាទីទាក់ទាញ
ដោយ៖ម៉ាដេប៉ូ
ព្រះវិហារ៖តំបន់អភិរក្សធនធានធម្មជាតិ និងសត្វព្រៃនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត-ភ្នំពក ស្ថិតនៅស្រុកសង្គមថ្មី នៅក្នុងខេត្ត ព្រះវិហារដែលក្រសួងបរិស្ថានបានផ្តល់កិច្ចសហការអភិរក្សដល់គម្រោងប៊ីទ្រី (Be Treed) របស់លោក បេន ដេវីស ជនជាតិអាមេរិកបានធ្វើឱ្យក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៍បែបធម្មជាតិ ហើយបើទោះបីភ្ញៀវមានចំនួនមានកម្រិតក្តី ប៉ុន្តែទីនេះបានបើកទ្វាររង់ចាំភ្ញៀវទេសចររៀងរាល់ថ្ងៃផងដែរ។
គួរបញ្ជាក់ថា បេនដេវីស ជាជនជាតិអាមេរិក និងភរិយាគាត់ជាជនជាតិអូស្ត្រាលីបានចូលរួមការពារនិងអភិរក្សព្រៃឈើសត្វព្រៃជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារយៈពេលជាង២០ឆ្នាំហើយ រហូតបានបង្កើតជាតំបន់អភិរក្សសត្វនិងព្រៃឈើនៅភ្នំត្នោត-ភ្នំពកនៅខេត្តព្រះវិហារ។ បេន ដេវីស បាននាំប្រពន្ធនិងកូនស្រីគួរជាទីស្រឡាញ់២រូបមករស់នៅក្នុងព្រៃដើម្បីការពារនិងអភិរក្សសត្វ និងព្រៃឈើនៅកម្ពុជា។ កូនៗនិងប្រពន្ធរបស់គាត់បានសុខចិត្តមករស់នៅក្នុងព្រៃជាមួយដោយបោះបង់ចោលការងារនិងមិនបានចូលរៀនសូត្រតាមសាលារៀនឡើយ។
បញ្ជាក់ប្រាប់បណ្តាញសារព័ត៌មានក្នុងពេលបំពេញទស្សនកិច្ចតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត-ភ្នំពក បេន ដេវីស បានឱ្យដឹងថាលោកបានស្ម័គ្រចិត្តមកចូលរួមការពារព្រៃឈើនិងសត្វព្រៃនៅតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត-ភ្នំពកនេះបន្ទាប់ពីមើលឃើញតំបន់នេះសំបូរទៅដោយសត្វច្រើនប្រភេទរូចមក។
លោកបានថ្លែងថា៖«សត្វព្រៃនិងព្រៃឈើមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់យើងទាំងអស់គ្នា សម្រាប់ពលរដ្ឋកម្ពុជា ក៏ដូចជាវិស័យទេសចរណ៍។ ហេតុនេះខ្ញុំចាំបាច់ត្រូវតែចូលមកការពារតំបន់នេះ»។
ដោយជួបប្រទះបញ្ហាឧបសគ្គច្រើនរាប់មិនអស់និងព្រមជាមួយជួបការលំបាកនាកន្លងមក បុរសជនបរទេសដែលស្ម័គ្រចិត្តមកការពារព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃនៅកម្ពុជារូបនេះបានបញ្ជាក់ប្រាប់ដែរថា៖ «កាលពីមុន ខ្ញុំជួបការលំបាក តែពេលនេះមានរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រសួងបរិស្ថាននិងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានជួយជ្រោមជ្រែងជាបន្តបន្ទាប់ ហើយបើគិតមកទល់ពេលនេះ លែងសូវលំបាកទៀតហើយ»។
លោក បេន ដេវីស បានបង្ហាញទំនុកចិត្តបន្ទាប់ពីមានវត្តមានពីសំណាក់កងកម្លាំង មន្ត្រីឧទ្យានុរក្សនៃក្រសួងបរិស្ថាន កម្លាំងចម្រុះរួមមានមន្ត្រីនគរបាល និងកងរាជអាវុធហត្ថ និងប្រជាការពារសហគមន៍បានចូលរួមក្នុងកិច្ចការពារនិងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ ដែលធ្វើឱ្យកិច្ចការពារព្រៃឈើនិងសត្វព្រៃមួយកន្លែងនេះមានភាពលល្អប្រសើរ ហើយរយៈពេល៣ទៅ៤ឆ្នាំមកនេះ សកម្មភាពនៃការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនិងការបរបាញ់ និងដាក់អន្ទាក់ចាប់សត្វព្រៃមានការថយចុះច្រើន បើធៀបកាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុន។
ពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យទេសចរណ៍ នៅតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោតភ្នំពកនេះដែរ ត្រូវបានបុរសការពារសត្វព្រៃជនបរទេសដ៏ល្បីឈ្មោះរូបនេះប្រាប់ថានៅតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃនេះសំបូរទៅដោយសត្វច្រើនប្រភេទនិងសត្វកម្របំផុតក្នុងលោកក្នុងនេះដូចជា សត្វទន្សោង ខ្ទីង ប្រើស ឈ្លូស ជ្រូកព្រៃ សត្វស្វា ក្ងោក មាន់ព្រៃនិងសត្វជាច្រើនទៀតកំពុងមានវត្តមានច្រើននៅទីនេះ។
យ៉ាងណាក្តី លោកបានត្អូញត្អែរដែរថា៖ «ពេលនេះ បញ្ហាប្រឈមនៅតែមានគឺក្រុមជនខិលខិចបានលបលួចដាក់អន្ទាក់ដែលទោះបីយើងខំដើរដោះយ៉ាងណាក៏មិនអស់ដែរ។ អន្ទាក់ប្រៀបដូចជាមីនគឺមីនសម្រាប់សត្វ»។
ជាមួយគ្នានេះលោកស្រីសារីន ភរិយារបស់លោក បេនដេវីសបានឱ្យដឹងថានៅកន្លែងនេះមានបម្រើម្ហូបអាហារ ផ្ទះសំណាក់បែបធម្មជាតិ សម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរចូលមកកម្សាន្ត។កន្លងមកមានភ្ញៀវទេសចរជាច្រើនពិសេសជនជាតិខ្មែរបានចូលទស្សនាព្រៃឈើនិងសត្វព្រៃនៅកន្លែងនេះ។
លោកស្រីសារីនបានបញ្ជាក់ប្រាប់ដែរថា៖«បើអ្នកចូលមកកម្សាន្តនៅទីនេះត្រូវប្រាប់ខ្ញុំមុនតាមរយៈទូរស័ព្ទឬហ្វេសប៊ុកពីព្រោះថាមានកម្រិតទទួលភ្ញៀវ។ទីនេះមិនអាចទទួលបានច្រើនពេកទេ។ខ្ញុំមានរៀបចំអាហារបែបបួសទុកជូនពួកគាត់»។ ស្ត្រីរូបនេះរៀបរាប់ដែរថាក្រៅពីមើលព្រៃឈើ សត្វព្រៃទីកន្លែងនេះក៏មានបម្រើជិះខ្សែរ៉កពីលើភ្នំត្នោតចុះមកក្រោមដើម្បីទស្សនាទេសភាពព្រៃភ្នំនិងទឹកជ្រោះយ៉ាងស្រស់ស្អាតទៀតផង។
ឯកឧត្តម នេត្រ ភក្ត្រា ជារដ្ឋលេខាធិការនិងជាមន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន ដែលបានដឹកនាំអ្នកសារព័ត៌មានចុះទៅទស្សនកិច្ចសិក្សានៅតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត ភ្នំពក បានថ្លែងឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្នក្រោមការការពារនិងអភិរក្សរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលមានក្រសួងបរិស្ថានជាសេនាធិការ និងមានការចូលរួមពីដៃគូដូចជា ប៊ីទ្រី គម្រោងព្រៃឡង់បៃតងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ពិសេសក្រុមសហគមន៍នៅទីនោះផ្ទាល់បានធ្វើឱ្យតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃមួយនេះបានវិវត្តខ្លួនបន្តិចម្តងៗប្រែក្លាយជាតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃដែលមានសក្តានុពល និងបានក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៍ព្រៃភ្នំ។
ឯកឧត្តមរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថានបានថ្លែងថា តាមរយៈការគាំទ្ររបស់ក្រសួងបរិស្ថាន លោក បេន បានទទួលមូលនិធិបរិស្ថាន និងសង្គម ជួយគាំទ្រដល់ការងាររបស់លោក បេន ដេវីស ក្នុងមួយឆ្នាំ ២ម៉ឺនដុល្លារ ដើម្បីជួយទ្រទ្រង់សកម្មភាពអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ។ នៅដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត-ភ្នំពក នេះគេឃើញថាព្រៃឈើ សត្វព្រៃនិងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាច្រើននៅទីកន្លែងនេះបានរៀបចំកាន់តែប្រសើរឡើងបន្តបន្ទាប់សម្រាប់បម្រើលើវិស័យទេសចរណ៍។ក្រៅពីនេះរាជរដ្ឋាភិបាលក៏ដូចជាក្រសួងបរិស្ថានបានរៀបចំក្រុមអ្នកអភិរក្សជាច្រើនក្រុមដើម្បីដាក់ពង្រាយសម្រាប់កិច្ចការពារតំបន់អភិរក្សតំបន់មួយនេះដែលអាចធ្វើឱ្យក្រុមជនល្មើសខ្លបខ្លាច និងថមថយចុះផងដែរ។
ឯកឧត្តម រដ្ឋលេខាធិការបានថ្លែងដែរថាក្រសួងបរិស្ថានពិសេសតាមរយៈ ឯកឧត្តម សាយ សំអាល់ រដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងបរិស្ថានបាន ទទួលស្គាល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង និងលើកទឹកចិត្តដល់ លោក បេន ដេវីស និងក្រុមគ្រួសារដែលបានចូលរួមជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ ក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត-ភ្នំពក។ ជាមួយគ្នានេះឯកឧត្តម នេត្រ ភក្ត្រា បានអំពាវនាវឱ្យ ក្រុមសហគមន៍ , ប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវរួមសហការគ្នា និងមានការឯកភាពគ្នា ក្នុងការប្រើប្រាស់ធនធានធម្មជាតិ ប្រកបដោយនិរន្តរភាព ព្រោះធនធានធម្មជាតិ ជាអាយុជីវិតរបស់យើងទាំងអស់គ្នា។ឯកឧត្តមកចាត់ទុកថា ព្រៃឈើ ក៏ដូចជាសត្វព្រៃមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ជីវិត មនុស្ស សត្វ។ជាមួយគ្នាវាក៏ជាប្រភព្វតំបន់ទេសចរណ៍ដ៏ទាក់ទាញសម្រាប់បង្កើនសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសជាតិ។
ដោយឡែក លោកឈុនឆេង អនុប្រធានមន្ទីរបរិស្ថាន ខេត្តព្រះវិហារបានបញ្ជាក់ប្រាប់ថា ការអប់រំនិងផ្សព្វផ្សាយពីសារៈប្រយោជន៍ព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃ ដល់ពលរដ្ឋ គឺជារឿងមួយមិនអាចមើលរំលងបានឡើយ។
លោកថាមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សនិងសហការជាមួយកងម្លាំងសមត្ថកិច្ច ប្រជាសហគមន៍បានរួមគ្នាការពារព្រៃឈើ សត្វព្រៃ ធ្វើឱ្យតំបន់នេះបច្ចុប្បន្ននៅសំបូរទៅដោយសត្វព្រៃនិងព្រៃឈើដែលថ្ងៃខាងមុខនឹងក្លាយជាកន្លែងទេសចរណ៍យ៉ាងសំខាន់មួយផងដែរនៅខេត្តព្រះវិហារ។
គួរបញ្ជាក់ថាកាលពីអំឡុងចុងខែមករា ឆ្នាំ២០១៩ សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុនសែន ប្រធានកាកបាទក្រហមកម្ពុជា បានប្រគល់ជូនលោក បេន ដេវីស នូវរថយន្ត១គ្រឿង និងម៉ូតូ ២គ្រឿងសម្រាប់ដើរល្បាត។ចំណែកក្រសួងបរិស្ថានក៏បានផ្តល់ថវិកា២ម៉ឺនដុល្លារក្នុថមួយឆ្នាំសម្រាប់រយៈពេល ៥ ឆ្នាំ ដល់ លោក បេន ដេវីសដែលកំពុងរស់នៅជាមួយគ្រួសារ និងបានលះបង់កំលាំងកាយចិត្ត ដើម្បីបុព្វហេតុការពារ និងអភិរក្សធនធានព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត-ភ្នំពក នៅក្នុងខេត្តព្រះវិហារនេះផងដែរ៕
