មីយ៉ាន់ម៉ា ៦ ខែក្រោយរដ្ឋប្រហារ៖ រដ្ឋាភិបាលយោធាចូលអង្គុយប្រជុំអាស៊ាន ខណៈរដ្ឋាភិបាលស្រមោលមិនបានទទួលស្គាល់លើឆាកអន្តរជាតិ
អស់រយៈពេលពេល ៦ ខែមកហើយដែលកងយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាបានចូលកាន់កាប់អំណាច បន្ទាប់ពីធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិល ដឹកនាំដោយគណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ (NLD) កាលពីខែកុម្ភៈកន្លងទៅ។ យោធាជារឿយៗបានលើកឡើងថា រដ្ឋប្រហារនេះធ្វើឡើង ក្រោយពីរកឃើញថា ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២០ ដែល NLD ឈ្នះក្នុងសំឡេងច្រើនលើសលប់ មានភាពមិនប្រក្រតី ជាពិសេសផ្នែកបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត។
ក្រោយរដ្ឋប្រហារបានប៉ុន្មានខែ ក្រុមតំណាងរាស្ត្របក្ស NLD និងតំណាងរាស្ត្រស៊ីវិលផ្សេងទៀតបាននាំគ្នា បង្កើតគណៈកម្មការតំណាងសភា (CRPH) ក្រោយមកបង្កើតរដ្ឋាភិបាលរួបរួមជាតិ ដែលហៅកាត់ជាភាសាអង់គ្លេសថា NUG ហើយព្រមទាំងបង្កើតកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធផ្ទាល់ខ្លួនទៀតផង ដែលមានឈ្មោះថា កងទ័ពការពារប្រជាជន (PDF)។
NUG មិនមានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់នោះទេ នៅមីយ៉ាន់ម៉ា ខណៈសមាជិកខ្លះបានគេចខ្លួននៅក្រៅប្រទេស ខណៈខ្លះទៀតកំពុងតែជាប់នៅក្នុងស្រុក។ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់លោក Sasa អ្នកនាំពាក្យនៃរដ្ឋាភិបាលស្រមោលនេះ។
ស្ថានភាពនយោបាយក្នុងស្រុករបស់មីយ៉ាន់ម៉ាពោរពេញ ភាពចលាចល និងអស្ថិរភាព ចំណែកឯដំណោះស្រាយផ្នែកនយោបាយហាក់ដូចជាស្ងាត់សូន្យឆឹង ខណៈថ្មីៗនេះវិបត្តិជំងឺរាតត្បាតសកលកូវីដ-១៩ ជាពិសេសវីរុសបម្លែងខ្លួនថ្មី ដែលតា បានបន្ថែមជាបញ្ហា ទៅលើបញ្ហាច្រើនជំពូក ដែលកើតមាននៅមីយ៉ាន់ម៉ា។
យ៉ាងណាមិញ នៅលើឆាកអន្តរជាតិ របបយោធាបន្តិចម្ដងៗបានចូលរួមនៅក្នុងវេទិកាអាស៊ានគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ទាំងអស់ ក្នុងនាមជារដ្ឋាភិបាលមួយតំណាងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។
ក្នុងអំឡុងពេលថ្លែងសុន្ទរកថាទៅកាន់ប្រជាជាតិ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ លោក មីន អ៊ុងហ្លាំងបានប្រកាសធ្វើការកំណែទម្រង់ផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងរបស់យោធា ដោយផ្លាស់ប្ដូរឈ្មោះពី ក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋបាលរដ្ឋ (SAC) ទៅជារដ្ឋាភិបាលចាំផ្ទះ ខណៈលោកមានតំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅរដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ លោកបានបង្ហាញជំហរថា រដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះនឹងសហការជាមួយប្រេសិតពិសេសរូបណាក៏ដោយ ដែលតែងតាំងដោយអាស៊ាន ដើម្បីសម្របសម្រួលក្នុងការនាំមីយ៉ាន់ម៉ាទៅកាន់ប្រក្រតីភាពឡើងវិញ។
ជាមួយនឹងសកម្មភាពបែបនេះ NUG អស់ជំនឿទុកចិត្តទៅលើអាស៊ានហើយ ខណៈរដ្ឋាភិបាលស្រមោលនេះបានទាក់ទងអាស៊ានជាច្រើនដង តែមិនទទួលបានការឆ្លើយតប។ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់លោក Moe Zaw Oo អនុរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរបស់រដ្ឋាភិបាល NUG កាលពីខែមិថុនាកន្លងទៅ។
គេសង្កេតឃើញថាមន្ត្រីរបស់រដ្ឋាភិបាលស្រមោលមួយនេះ បានចូលជួបញឹកញាប់តាមប្រព័ន្ធវីដេអូជាមួយនឹងអង្គទូតនានា ដែលភាគច្រើនមកពីប្រទេសលោកខាងលិច។ យ៉ាងណាក៏ដោយ រហូតមកទល់ពេលនេះ មិនទាន់មានប្រទេសណាមួយ ប្រកាសជាផ្លូវការថា ទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាល NUG ជារដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់របស់មីយ៉ាន់ម៉ានោះទេ។
រីឯរបបយោធាវិញ កន្លងមកប្រទេសលោកខាងលិចបានធ្វើការថ្កោលទោសពេញទំហឹង ហើយខ្លះទៀតក៏បានក៏បានដាក់ទណ្ឌកម្មផងដែរ។ ខុសប្លែកពី NUG រដ្ឋាភិបាល ដែលដឹកនាំដោយយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា បានរក្សាបាននូវទំនាក់ទំនងជាដុំកំភួនមួយជាមួយប្រទេសចិន និងរុស្ស៊ី។
កាលពីដើមខែមិថុនា ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំមីយ៉ាន់ម៉ាលោក Chen Hai បានចូលជួបជាមួយលោក មីន អ៊ុងហ្លាំង ហើយហៅបុរសរូបនេះថាជា «មេដឹកនាំនៃមីយ៉ាន់ម៉ា» នៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួនក្រោយពីកិច្ចប្រជុំបានបញ្ចប់។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ចិនបានបន្តផ្គត់ផ្គង់វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងកូវីដ-១៩ ជាហូរហែទៅកាន់មីយ៉ាន់ម៉ា។
ចំពោះទំនាក់ទំនងជាមួយរុស្ស៊ីវិញ រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិរុស្ស៊ីបានអញ្ជើញលោក មីន អ៊ុងហ្លាំងទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសខ្លួន កាលពីចុងខែមិថុនាកន្លងទៅ ហើយបានប្ដេជ្ញាក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយោធារវាងប្រទេសទាំងពីរបន្ថែមបន្តទៅទៀត។
នៅអង្គការសហប្រជាជាតិវិញ ស្ថានភាពមិនរលូនទាំងស្រុងទេ សម្រាប់ភាគីយោធា និងភាគីស៊ីវិល ព្រោះថាភាគីទាំងពីរមិនទាន់មានតំណាងការទូតត្រូវបានទទួលស្គាល់នៅក្នុងស្ថាប័នកំពូលពិភពលោក ជាផ្លូវការនៅឡើយទេ។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលកំពុងអង្គុយនៅលើអាសនៈតំណាងមីយ៉ាន់ម៉ាគឺ លោក Kyaw Moe Tun ដែលលោកបានបង្ហាញពីភក្ដីភាពចំពោះរដ្ឋាភិបាលលោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ហើយបានធ្វើការថ្កោលទោសក្រុមយោធាទៀតផង។
រដ្ឋាភិបាលយោធា តាមរយៈរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសលោក Wunna Muang Lwin បានសរសេរលិខិតទៅកាន់លោកអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ Antonio Guterres កាលពីខែឧសភាកន្លងទៅថា លោក Kyaw Moe Tun ត្រូវបានដកចេញពីតំណែង ហើយជំនួសវិញដោយលោក Aung Thurein ដែលមានប្រវត្តិជាមន្ត្រីយោធាជិត ៣០ឆ្នាំ។ យ៉ាងណាមិញ លោក Kyaw Moe Tun មកទល់ពេលនេះនៅតែបន្តអង្គុយនៅអាសនៈអង្គការសហប្រជាជាតិដដែល។
បុរសរូបនេះក៏បានធ្វើការបោះឆ្នោត «យល់ព្រម» លើសេចក្ដីសម្រេចរបស់មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិលើស្ថានភាពនៅមីយ៉ាន់ម៉ា កាលពីខែមិថុនា។ សេចក្ដីសម្រេចនេះត្រូវបានអនុម័តរួចរាល់ហើយ ដោយខ្លឹមសារនៃឯកសារនេះរួមមានការថ្កោលទោសពីអំពើហិង្សានៅមីយ៉ាន់ម៉ា ហើយជាពិសេសទៅទៀតនោះគឺ អំពាវនាវឱ្យទប់ស្កាត់កុំឱ្យមានការហូរចូលនូវអាវុធទៅកាន់ប្រទេសមួយនេះ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ជោគវាសនាជាឯកអគ្គរដ្ឋទូត UN របស់លោក Kyaw Moe Tun នឹងត្រូវសម្រេចដោយគណៈកម្មការទទួលសារតាំងរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅពាក់កណ្ដាលខែកញ្ញាខាងមុខនេះ។
ពាក់ព័ន្ធនឹងការទទួលស្គាល់ជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ អតីតឯកអគ្គរាជទូតប្រទេសហុល្លង់ប្រចាំនៅមីយ៉ាន់ម៉ាលោកស្រី Laetitia van den Assum បានលើកឡើងថា មានតែចិនទេ ដែលប្រកាសជាសាធារណៈថា ទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា ខណៈប្រទេសអាស៊ីជាច្រើននៅមិនទាន់មានការសម្រេចចិត្តច្បាស់លាស់នៅឡើយថាទទួលស្គាល់ភាគីណាមួយ។
ទាក់ទិននឹងរឿងនេះដែរ សាស្ត្រាចារ្យ និងជានាយកនៃវិទ្យាស្ថានសន្តិសុខ និងសិក្សាអន្តរជាតិនៃសាកលវិទ្យាល័យជូឡាឡុងកន លោក Thitinan Pongsudhirak បាននិយាយប្រាប់សារព័ត៌មាន Al Jazeera ថា ការទទួលស្គាល់របស់ប្រទេសអាស៊ានទៅលើរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិល ឬ រដ្ឋាភិបាលយោធាគឺ អាស្រ័យអ្នកតំណាងមីយ៉ាន់ម៉ានៅអង្គការសហប្រជាជាតិ។
លោកបានលើកឡើងថា ប្រសិនបើមានការបោះឆ្នោតឱ្យទទួលស្គាល់ក្រុមណាមួយជាអ្នកតំណាងមីយ៉ាន់ម៉ានៅអង្គការសហប្រជាជាតិ នោះអាស៊ានទាំងមូលក៏មានបញ្ហាផងដែរ ព្រោះថា «ប្រទេសមហាអំណាចទាំង ៥ ដែលជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ នឹងមានទម្ងន់នៃការសម្រេចចិត្តធ្ងន់។ ប្រសិនបើសហរដ្ឋអាមេរិកទទួលស្គាល់ NUG អង់គ្លេស និងបារាំងក៏ទៅតាមហ្នឹងដែរ ហើយចិន និងរុស្ស៊ីប្រឆាំងនឹងការទទួលស្គាល់នេះ នោះផ្ទៃក្នុងរបស់អាស៊ានអាចនឹងចុះខ្សោយទៅៗ»៕