ស៊ី ជីនភីង និយាយរាក់ទាក់ជាមួយ មើរកែល ស្របពេលទំនាក់ទំនងចិន-អឺរ៉ុបមានសភាពរកាំរកូស
ប្រធានាធិបតីចិនលោក ស៊ី ជីនភីង បានជួបពិភាក្សាគ្នាជាមួយអធិការបតីអាល្លឺម៉ង់អ្នកស្រី អង់ជេឡា មើរកែល (Angela Merkel) កាលពីថ្ងៃពុធកន្លងទៅ ដោយពិនិត្យមើលពីទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងប្រទេស ក៏ដូចជាទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងសហភាពអឺរ៉ុប។
ប្រភពព័ត៌មានពីរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់មិនសូវជាចុះផ្សាយច្រើនដូចខាងចិននោះទេ ដោយខាងអាល្លឺម៉ង់បាននិយាយថា ថ្នាក់ដឹកនាំទាំងពីរពិភាក្សាអំពី ការរៀបចំកិច្ចប្រជុំប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ជាងគេនៅពិភពលោក ដែលហៅថា G20 បញ្ហាការពារអាកាសធាតុ បញ្ហាប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺរាតត្បាតសកល ក៏ដូចជាបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ហើយជាពិសេសគឺនិយាយអំពីកិច្ចព្រមព្រៀងវិនិយោគរវាងចិន និងអឺរ៉ុប។
យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានចិន ក្នុងជំនួបនេះជាជំនួបលាគ្នារវាង លោក ស៊ី និងអ្នកស្រី មើរកែល ខណៈថ្នាក់ដឹកនាំអាល្លឺម៉ង់រូបនេះនឹងចុះចេញពីតំណែងនាពេលឆាប់ៗ ក្រោយពីកាន់អំណាចអស់រយៈពេល ១៦ឆ្នាំ។
អំឡុងរយៈពេល ១៦ឆ្នាំក្នុងការកាន់តំណែងជាអធិការបតីអាល្លឺម៉ង់ អ្នកស្រី មើរកែល បានធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសចំនួន ១២ដង ច្រើនជាងថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសលោកខាងលិចណាទាំងអស់។
លោក ស៊ី បាននិយាយរាក់ទាក់ទៅកាន់អ្នកស្រី មើរកែល ណាស់ បើតាមការចុះផ្សាយពីប្រភពរបស់ចិន។ ប្រធានាធិបតីចិនរូបនេះបាននិយាយថា អធិការបតីអាល្លឺម៉ង់រូបមានការរួមចំណែកខ្ពស់ចំពោះការរក្សានូវទំនាក់ទំនងដ៏ល្អ និងស្ថិរភាពរវាងចិន និងអាល្លឺម៉ង់។
ទោះបីជាអ្នកស្រីនឹងមិនបន្តកាន់តំណែងជាថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសអឺរ៉ុបមួយនេះក្ដី ក៏ប្រទេសចិននៅតែបន្តស្វាគមន៍វត្តមានរបស់អ្នកស្រីផងដែរ។ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់ លោក ស៊ី ជីនភីង។
«ប្រជាជនចិនផ្ដល់តម្លៃដល់សេចក្ដីស្រលាញ់ និងភាពត្រឹមត្រូវណាស់។ យើងមិនដែលភ្លេចមិត្តចាស់របស់យើងទេ។ ទ្វាររបស់ប្រទេសចិនតែងតែបើកសម្រាប់អ្នកស្រីជានិច្ច។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា អ្នកស្រីនឹងបន្តគិតគូរ និងគាំទ្រដល់ការវិវត្តនៃទំនាក់ទំនងចិន-អាល្លឺម៉ង់ និងទំនាក់ទំនងចិន-អឺរ៉ុប»។ នេះជាការសម្រង់សម្ដីរបស់មេដឹកនាំកំពូលចិន ដោយក្រសួងការបរទេសចិន។
ពាក់ព័ន្ធទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងចិន និងអាល្លឺម៉ង់ លោក ស៊ី ជីនភីង បានលើកឡើងថា ចិន និងអាល្លឺម៉ង់បានបំពេញបន្ថែមគ្នាទៅវិញទៅមកផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ហើយព្រមទាំងជួយចូលរួមចំណែកយ៉ាងច្រើន ដល់សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកទៀតផង។ លោក ស៊ី បានគូសបញ្ជាក់ថា ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ អាចចៀសវាងពីភាពយកឈ្នះយកចាញ់ ហើយសម្រេចបាននូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការប្រកបដោយឈ្នះ-ឈ្នះទាំងសងខាង។
លុះដល់ទំនាក់ទំនងរបស់ចិន ជាមួយអឺរ៉ុបវិញ លោក ស៊ី បានលើកឡើងថា ភាគីទាំងសងខាងគួរតែដោះស្រាយភាពខុសគ្នា ប្រកបដោយភាពសមហេតុផល ក៏ដូចជាប្រកបដោយសន្តិភាព និងភាពស្ថាបនាគ្នាទៅវិញទៅមក។
លោក ស៊ី បានសង្កត់ធ្ងន់នូវក្ដីសង្ឃឹមរបស់លោកថា «សហភាពអឺរ៉ុបនឹងប្រកាន់ខ្ជាប់នូវឯករាជ្យភាព និងការពារផលប្រយោជន៍ពិតប្រាកដរបស់ខ្លួន និងសាមគ្គីភាពនៅក្នុងសហគមន៍អន្តរជាតិ»។
ត្រង់ចំណុចនេះដែរ អ្នកស្រី មើរកែល បានប្រាប់លោក ស៊ី ទៅវិញថា អ្នកស្រីតែងតែជំរុញឱ្យសហភាពអឺរ៉ុប ធ្វើការជាមួយចិនប្រកបដោយឯករាជ្យភាព ហើយដោះស្រាយបញ្ហានានាតាមរយៈកិច្ចសន្ទនារវាងគ្នា។
ចិន និងសហភាពអឺរ៉ុបមានភាពរកាំរកូសនៅប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ ដោយខាងអឺរ៉ុបបង្ហាញការមិនសប្បាយចិត្តចំពោះចិន លើរឿងមិនគោរពសិទ្ធិមនុស្សរបស់ជនជាតិ អ៊ុយហ្គ័រ ដែលនៅតំបន់ស្វយ័តស៊ីនជាំង ក៏ដូចជារឿងធ្លាក់ចុះលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅដែនដីហុងកុងផងដែរ។ ជាលទ្ធផល អឺរ៉ុបបានធ្វើការដាក់ទណ្ឌកម្មចិន ចំណែកឯចិនវិញ ក៏មិនបន្ធូរដៃ ក៏បានដាក់ទណ្ឌកម្មទៅកាន់អឺរ៉ុបវិញ។
បន្ថែមពីនេះទៀត ខាងអឺរ៉ុបក៏ឈានទៅដល់បង្កកកិច្ចព្រមព្រៀងវិនិយោគរវាងអឺរ៉ុប និងចិនផងដែរ កាលពីពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០២១កន្លងទៅ។
កិច្ចព្រមព្រៀងនេះហើយ ជាគំនិតផ្ដួចផ្ដើមរបស់អាល្លឺម៉ង់ នៅក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប។
លោក Cui Hongjian នាយកដេប៉ាតេម៉ង់សិក្សាអឺរ៉ុប នៃវិទ្យាស្ថានចិននៃការសិក្សាអន្តរជាតិបានប្រាប់សារព័ត៌មាន Global Times ថា ប្រធានាធិបតីចិនកម្រនិយាយឱ្យតម្លៃខ្ពស់ទៅដល់មេដឹកនាំលោកខាងលិចណាស់ នៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយ។ នេះបង្ហាញឱ្យឃើញថា ចិនសង្ឃឹមមេដឹកនាំស្នងតំណែងអ្នកស្រីមើរកែល នឹងដើរតាមគន្លងរបស់អ្នកស្រីក្នុងការធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីប្រទេសទាំងពីរមានស្ថិរភាព។
បើតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានអាល្លឺម៉ង់ DW អ្នកស្រីមើរកែល ច្រើនតែទទួលរងការរិះគន់ចំពោះគោលនយោបាយរបស់អ្នកស្រីជាមួយនឹងចិន ដែលជាពិសេសរឿងសិទ្ធិមនុស្សតែម្ដង។
អ្នកស្រីមើរកែល ត្រូវបានគេសង្កេតឃើញថាជា អ្នកបើកផ្លូវក្នុងការនាំចេញផលិតផលអាល្លឺម៉ង់ ជាពិសេសរថយន្តអាល្លឺម៉ង់ទៅកាន់ប្រទេសចិន ចាប់តាំងពីអ្នកស្រីឡើងកាន់នៅឆ្នាំ២០០៥មក។ យ៉ាងណាមិញ ស្របពេលដែលសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាល្លឺម៉ង់ – សហរដ្ឋអាមេរិក ប្រកួតប្រជែងជាមួយចិន អាល្លឺម៉ង់មានបំណងរក្សាតុល្យភាពរវាងមហាយក្សទាំងពីរ ហើយច្រើនតែជ្រើសរើសផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច ជាជាងការប្រឈមដាក់ចិន។ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់លោក Frederick Kliem។
អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៃសាលាសិក្សាអន្តរជាតិ S. Rajaratnam នៃប្រទេសសិង្ហបុរីបានសរសេរនៅក្នុងទំព័រ The Diplomat ថា ដោយសារតែជំហររបស់អ្នកស្រីបែបនេះហើយ បានបង្កជាកំហឹងទៅដល់អ្នកនៅស្រុកអាល្លឺម៉ង់ ក៏ដូចជាដៃគូ និងសម្ព័ន្ធមិត្តនានាជាពិសេសអាមេរិកតែម្ដង។
អាល្លឺម៉ង់បានរៀបចំការបោះឆ្នោតសកលកាលពីខែកញ្ញាកន្លងទៅ ប៉ុន្តែមិនទាន់រកឃើញបេក្ខភាពណាមួយជា អធិការបតី ជំនួសអ្នកស្រីមើរកែលនោះទេ ដោយសារតែសំឡេងឆ្នោតរបស់គណបក្សនានាឈ្នះមិនដាច់ ម្ល៉ោះហើយភាគីទាំងអស់កំពុងតែជជែកពិភាក្សាបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ ដែលនឹងលេចចេញជារូបរាងនៅប៉ុន្មានខែទៀតឯណោះ។
លោក Kliem យល់ឃើញថា អធិការបតីថ្មីអាចនឹងកាត់បន្ថយអំណាចសមត្ថកិច្ចលើគោលនយោបាយការបរទេស ហើយកិច្ចការនេះនឹងប្រគល់ជូនឱ្យក្រសួងការបរទេសវិញម្ដង។
សារព័ត៌មានជាច្រើនបានចុះផ្សាយថា ប្រអប់ក្រសួងការបរទេសអាចនឹងធ្លាក់ទៅក្នុងដៃរបស់គណបក្សបៃតង ដែលមានគោលជំហរហាក់បីដូចជាតឹងតែងជាមួយចិន៕
