រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិសិង្ហបុរី៖ ការយល់ច្រឡំគ្នា និងការវាយតម្លៃសភាពការណ៍ខុសជាការគំរាមកំហែងដ៏ធំសម្រាប់សន្តិភាពតំបន់
លោក អ៊ឹង អេងហិន (Ng Eng Hen) រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិសិង្ហបុរីបានលើកឡើងកាលពីថ្ងៃច័ន្ទថា ការគំរាមកំហែងធំបំផុតទៅដល់សន្តិភាពតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍មិនមែនកើតចេញពីប្រទេសណាមួយនោះទេ តែកើតចេញពី «ការយល់ច្រឡំ» និង«ការវាយតម្លៃខុស» ណាមួយ។
លោកថ្លែងដូច្នេះអំឡុងពេលដែលសិង្ហបុរីធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះសម្រាប់លំហាត់សមយុទ្ធ Bersama Gold 2021 ដែលជាលំហាត់សមយុទ្ធសម្រាប់អបអរខួប ៥០ឆ្នាំនៃកិច្ចព្រមព្រៀងការពារប្រទេសទាំង ៥ (FPDA) ដែលរួមមានប្រទេសអូស្ត្រាលី នូវែលហ្សេឡង់ ម៉ាឡេស៊ី សិង្ហបុរី និងចក្រភពអង់គ្លេស។
កិច្ចព្រមព្រៀង FPDA នេះត្រូវបានចុះនៅឆ្នាំ១៩៧១ ពោលគឺជាដៃគូយោធាចាស់ជាងគេបង្អស់ទី២ នៅលើពិភពលោកបន្ទាប់ពី អង្គការសន្ធិសញ្ញាអាត្លង់ទិចខាងជើង ឬ គេច្រើនតែស្គាល់ថា សម្ព័ន្ធមិត្តណាតូ។ ចំណែកឯនៅទ្វីបអាស៊ី កិច្ចព្រមព្រៀង FPDA នេះជាដៃគូយោធាចាស់ជាងគេ។
«ខ្ញុំគិតថា ការគំរាមកំហែងធំបំផុត [ចំពោះសន្តិភាព និងស្ថិរភាពតំបន់] មិនមែនកើតចេញពីប្រទេសណាមួយនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញគឺកើតចេញពីការមិនយល់ចិត្តគ្នា និងការវាយតម្លៃស្ថានការណ៍ខុស»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក អ៊ឹង។
FPDA នេះត្រូវបានលេចចេញជារូបរាងឡើងក្រោយពេលដែលចក្រភពអង់គ្លេសដកទ័ពចេញព្រែកជីកស៊ុយអេ នៅឯប្រទេសអេហ្ស៊ីប ហើយបង្ហាញពីការប្ដេជ្ញាចិត្តក្នុងការការពារប្រទេសសិង្ហបុរី និងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ដែលនៅពេលនោះទើបតែមានអាយុមិនដល់ ១០ឆ្នាំផង។
៥ ទសវត្សកន្លងផុតទៅ ស្ថានភាពភូមិសាស្ត្រនយោបាយផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងខ្លាំងចាប់តាំងពីសង្គ្រាមត្រជាក់រវាងលោកសេរី និងលោកកុម្មុយនិស្តត្រូវបានបញ្ចប់។ តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ធ្លាប់តែញាំញីនឹងសង្គ្រាមប្រដាប់អាវុធ និងការជ្រៀតជ្រែកពីសំណាក់ប្រទេសមហាអំណាច ខណៈនៅពេលនេះក្នុងតំបន់ជួបប្រទះនូវបញ្ហាប្រឈមថ្មី តែជាទូទៅមានភាពបើកចំហនឹងគ្នា ហើយកំពុងឈានទៅដល់សមាហរណកម្មថ្នាក់តំបន់។
ជាមួយនឹងស្ថានភាពនេះដែរ លោក អ៊ឹង នៅតែយល់ឃើញថា កិច្ចព្រមព្រៀងយោធា FPDA នៅតែសំខាន់ និងសមស្របនឹងបរិបទបច្ចុប្បន្ន។
«ចំណុចផ្ដោត និងគោលបំណងនៃ FPDA គឺនៅដដែល ពោលគឺសម្រាប់ការការពារពីការគំរាមកំហែងពីក្រៅប្រទេសសម្រាប់ម៉ាឡេស៊ី និងសិង្ហបុរី។ ប្រសិនបើសន្តិសុខរបស់យើង (ម៉ាឡេស៊ី និងសិង្ហបុរី) រងការគំរាមកំហែង នោះដៃគូរបស់យើងយល់ព្រមក្នុងការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយគ្នា តែនៅពេលនេះ យើងមិនចង់ប្រាថ្នាឱ្យរឿងអាក្រក់នេះកើតឡើងនោះទេ»។ លោក អ៊ឹង បានបន្ថែម។
ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនេះដែរ លោក លី សៀនឡុង នាយករដ្ឋមន្ត្រីសិង្ហបុរី បានសរសេរនៅទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកថា «FPDA ត្រូវបានចូលជាធរមាននៅឆ្នាំ១៩៧១។ នៅពេលនោះ អាស៊ីអាគ្នេយ៍មិនមានស្ថិរភាព ហើយសង្គ្រាមវៀតណាមនៅតែកំពុងកើតមាន។ … ខ្ញុំសប្បាយចិត្តណាស់ ដែលកិច្ចព្រមព្រៀងនេះនៅតែសកម្មនៅពេលនេះ។ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការជួយជំរុញឱ្យមានសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅតំបន់ ហើយសិង្ហបុរីបន្តគាំទ្រ FPDA ខណៈសណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោកបានផ្លាស់ប្ដូរ»។
ក្នុងមួយរយៈចុងក្រោយនេះ ស្ថានការណ៍សន្តិសុខនៅក្នុងតំបន់កំពុងតែជួបភាពមិនប្រាកដប្រជា ដោយមានការប្រទាញប្រទង់គ្នាពីសំណាក់មហាអំណាចយក្សសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន។
អូស្ត្រាលី ដែលនៅក្បែររបងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ បានចូលរួមជាមួយចក្រភពអង់គ្លេស និងសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងការបង្កើតកិច្ចព្រមព្រៀងយោធាត្រីភាគី ដែលជាភាសាអង់គ្លេសហៅថា AUKUS។ ចំណែកឯចិនវិញ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ សារព័ត៌មាន Financial Times បានចុះផ្សាយថា មហាអំណាចអាស៊ីមួយនេះបានធ្វើតេស្តមីស៊ីលអេពែរសូនិក ដែលអាចបំពាក់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។
ទាក់ទិននឹងរឿងទាំងអស់នេះដែរ រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិសិង្ហបុរីបានលើកឡើងថា សកម្មភាពណាក៏ដោយ ឱ្យតែធ្វើឡើងជាមួយនឹងភាគយល់គ្នាទៅវិញទៅមក វាមិនបង្កជាបញ្ហាអ្វីនោះទេ។
លោកបានលើកឡើងថា «ខ្ញុំគិតថាលើករណីអាវុធអេពែរសូនិក ឬ ក៏វត្ថុដែលទំនងជាអាវុធប្រភេទនេះត្រូវបានគេលើកមកពិភាក្សាហើយ។ យោធាជាច្រើនកំពុងតែមើលលើរឿងនេះ។ ខ្ញុំប្រាកដណាស់ថា ប្រសិនបើគេផលិតអាវុធអេពែរសូនិក ច្បាស់ណាស់ថា នឹងមានគេផលិតបច្ចេកវិទ្យាប្រឆាំងនឹងអាវុធនេះ»។
«ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំគិតថាការអភិវឌ្ឍអាវុធទាំងនេះនឹងមានសុវត្ថិភាព ប្រសិនបើធ្វើឡើងក្រោមឆត្រនៃការយោគយល់គ្នា ឬ ឆត្រនៃការបន្តកិច្ចសន្ទនា ឬការដាក់ចេញនូវច្បាប់ទម្លាប់ណាមួយ»។ នេះជាការបន្ថែមរបស់លោក៕
ប្រភព៖ Mindef Singapore
