ក្រោយរដ្ឋប្រហារយោធា ពលរដ្ឋប៊ួគីណាហ្វាសូងាកទៅរកជំនួយពីរុស្ស៊ី
អៅហ្គាឌូហ្គូ៖ នៅព្រឹកបន្ទាប់ពីមានរដ្ឋប្រហារក្នុងប្រទេសប៊ួគីណាហ្វាសូ ហ្វូងមនុស្សបានប្រមូលផ្ដុំគ្នាអបអរការចូលកាន់កាប់របស់ក្រុមយោធានៅក្នុងរដ្ឋធានីអៅហ្គាឌូហ្គូ ដោយមានសារពីរទៅពិភពលោកខាងក្រៅ៖ «ទេចំពោះបារាំង និងស្វាគមន៍ចំពោះរុស្ស៊ី»។
លោក Bertrand Yoda វិស្វករសំណង់ស៊ីវិលដែលជាពលរដ្ឋម្នាក់ស្ថិតក្នុងចំណោមមនុស្សរាប់រយនាក់ដែលប្រមូលគ្នាសម្ដែងការគាំទ្រចំពោះរបបយោធាថ្មីនិយាយថា៖ «យើងចង់បានភាពជាដៃគូជាមួយប្រទេសរុស្ស៊ី។ សូមឱ្យរុស្ស៊ីនៅយូរអង្វែង»។
ក្រុមយោធារបានធ្វើរដ្ឋប្រហារដណ្តើមអំណាចដោយជោគជ័យនៅប៊ួគីណាហ្វាសូកាលពីថ្ងៃចន្ទ ដោយលើកហេតុផលថាខ្លួនមានការខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំងចំពោះភាពបរាជ័យរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សានៃក្រុមរដ្ឋអ៊ិស្លាមនិយម ដែលធ្វើឱ្យមនុស្សជាង ១,៤ លាននាក់ភៀសខ្លួន និងសម្លាប់ជាង ២ ០០០ នាក់រាប់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៦។
នាពេលនេះ ស្របពេលដែលលោកប្រធានាធិបតី Roch Marc Christian Kaboré ត្រូវដកចេញពីមុខដំណែង និងកំពុងជាប់ឃុំខ្លួន ក្រុមអ្នកគាំទ្ររដ្ឋប្រហារបានងាកទៅរកសម្ព័ន្ធភាពបរទេសរបស់ប៊ួគីណាហ្វាសូ គឺរុស្ស៊ីឡើងវិញ ដោយបង្ហាញការគាំទ្រលើទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសកុម្មុយនីស្តមួយនេះ ហើយងាកចេញពីអតីតអ្នកដាក់អនានិគមលើខ្លួន គឺបារាំង។
ការអំពាវនាវភ្លាមៗរួមទាំងសុំជំនួយពីក្រុងម៉ូស្គូ គឺជាសញ្ញាមួយបន្ថែមទៀតអំពីរបៀបដែលអំពើហិង្សារបស់រដ្ឋអ៊ិស្លាមនៅទូទាំងតំបន់សាហែលអាហ្វ្រិក កំពុងធ្វើឱ្យមានទំនាក់ទំនងសម្ព័ន្ធភាពចាស់ឡើងវិញ និងលុបបំបាត់ពួកនិយមលោកខាងលិច។ មនុស្សជាច្រើនក្នុងការតវ៉ានិយាយថា ការងាកទៅរករុស្ស៊ីនេះដោយសារខ្លួនមើលឃើញពីអ្វីដែលប្រទេសនេះនៅសាធារណរដ្ឋអាហ្រ្វិកកណ្តាល ដូចជាយាមកាមប្រធានាធិបតី ជីករ៉ែពេជ្រ និងវាយប្រហារពួកអ៊ិស្លាមជ្រុលនិយមកាលពីឆ្នាំមុនជាដើម។
លោក Yoda និយាយថា៖ «រុស្ស៊ីធ្វើឱ្យមានលទ្ធផលល្អនៅក្នុងប្រទេសអាហ្វ្រិកផ្សេងទៀត។ យើងសង្ឃឹមថា ពួកគេអាចធ្វើដូចគ្នានៅទីនេះ»។
នាពេលនេះ មិនមានកងទ័ពរុស្ស៊ីណាស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសប៊ួគីណាហ្វាសូនោះទេ ហើយគេក៏មិនច្បាស់ថាតើមេដឹកនាំយោធាថ្មីគឺលោក Paul-Henri Sandaogo Damiba ចង់ឱ្យពួកគេ[រុស្ស៊ី]ចូលមកដែរឬទេ។ កាលពីថ្ងៃអង្គារ កាសែត The Daily Beast រាយការណ៍ថា លោក Damiba បានអង្វរប្រធានាធិបតី Kaboré ឱ្យជួលក្រុម Wagner Group ដែលជាក្រុមទាហានស៊ីឈ្នួលមានទំនាក់ទំនងជាមួយវិមានក្រឹមឡាំងកាលពីដើមខែនេះ។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់កាសែតញូវយ៉កថែមស៍។
ស្ថានទូតរុស្ស៊ីនៅប៊ួគីណាហ្វាសូមិនធ្វើការអត្ថាធិប្បាយយ៉ាងណាទេចំពោះករណីនេះ ប៉ុន្តែការប្រមូលផ្ដុំគ្នារបស់ពលរដ្ឋដែលគាំទ្ររដ្ឋប្រហារ គឺជាការបង្ហាញពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់ការអន្តរាគមន៍របស់រុស្ស៊ីនៅក្នុងប្រទេសអាហ្វ្រិកមួយទៀត។
លោក Andrew Lebovich អ្នកជំនាញខាងគោលនយោបាយនៅក្រុមប្រឹក្សាអឺរ៉ុបទទួលបន្ទុកកិច្ចការបរទេសនិយាយថា៖ «ការលំបាកដែលអឺរ៉ុប និងជាពិសេសបារាំងជួបប្រទះក្នុងការបង្រួបបង្រួមក្រុមជីហាដនៅតំបន់សាហែលរបស់អាហ្វ្រិក បានផ្តល់ឱកាសមួយសម្រាប់រុស្ស៊ីក្នុងការពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសន្តិសុខរបស់ខ្លួន ជាពិសេសនៅក្នុងប្រទេសម៉ាលី»។
អ្នកវិភាគរូបនេះចង្អុលបង្ហាញថា ការអន្តរាគមន៍របស់រុស្ស៊ីនៅទ្វីបអាហ្រ្វិកជារឿយៗផ្តោតលើប្រទេសដែលសម្បូរធនធានដែលត្រូវការជំនួយផ្នែកយោធាយ៉ាងខ្លាំង ខណៈដែលឥទ្ធិពលរបស់លោកខាងលិចកំពុងធ្លាក់ចុះ ឬអវត្តមាន។ ជំនួយរបស់រុស្ស៊ីមានក្នុងទម្រង់ជាទីប្រឹក្សាយោធា សព្វាវុធ ឬទាហានស៊ីឈ្នួល ដោយគេអាចបង់ជាសាច់ប្រាក់ ឬសម្បទានរ៉ែសម្រាប់មាស ពេជ្រ និងធនធានផ្សេងទៀត។
វត្តមានរបស់រុស្ស៊ីមានភាពលេចធ្លោនៅក្នុងសាធារណៈរដ្ឋអាហ្រ្វិកកណ្តាល ប៉ុន្តែប្រទេសរុស្ស៊ីក៏ត្រូវបានគេដឹងថាបានធ្វើអន្តរាគមន៍ក្នុងកម្រិតផ្សេងៗគ្នា ដូចជានៅប្រទេសម៉ូហ្សំប៊ិក លីប៊ី និងស៊ូដង់ ក្នុងចំណោមប្រទេសដទៃទៀត។ លោក Lebovich និយាយថា នាពេលថ្មីៗនេះ គោលដៅរបស់រុស្ស៊ីបានងាកទៅរកតំបន់សាហែល ជាកន្លែងដែលខ្លួនកំពុងទាញយកផលប្រយោជន៍ពីការកើនឡើងគំនិតប្រឆាំងបារាំង និងកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់ខ្លួនចំពោះប្រសិទ្ធភាពក្នុងការប្រយុទ្ធ។
ពលរដ្ឋប៊ួគីណាហ្វាសូម្នាក់ អ្នកស្រី Aminata Cissé ដែលចូលរួមហ្វូងមនុស្សអបអរសាទរការគ្រប់គ្រងយោធានិយាយថា៖ «យើងគាំទ្ររុស្ស៊ី។ គ្រួសាររបស់យើងកំពុងតែស្លាប់ ហើយភាពអត់ការងារធ្វើកំពុងកើនឡើង ប៉ុន្តែបារាំងមិនបានជួយអ្វីច្រើនទេ។ យ៉ាងហោចណាស់យើងអាចសាកល្បងអ្វីដែលថ្មី»។
គោលនយោបាយរបស់បារាំងនៅក្នុងតំបន់សាហែលចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៧ គឺធ្វើឱ្យកងកម្លាំងក្នុងតំបន់ទទួលខុសត្រូវចំពោះសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេក្នុងរយៈពេលវែង។ ដើម្បីធ្វើដូច្នេះបាន ទាហានបារាំងរាប់ពាន់នាក់ត្រូវបានដាក់ពង្រាយ ហើយប្រទេសនេះក៏ចំណាយប្រាក់ ១ ប៊ីលានអឺរ៉ូជារៀងរាល់ឆ្នាំលើប្រតិបត្តិការ Barkhane ដែលបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងក្រុមជ្រុលនិយម។
ប៊ួគីណាហ្វាសូគឺជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោម ៥ នៃតំបន់សាហែល ដែលកងទ័ពបារាំងឈរជើងក្រោមប្រតិបត្តិការ Barkhane ទោះបីជាប្រធានាធិបតីបារាំងលោក Emmanuel Macron ប្រកាសផែនការកាលពីឆ្នាំមុនដើម្បីចាប់ផ្តើមដកកងកម្លាំងបារាំងក្ដី។
ផ្ទុយពីពលរដ្ឋប៊ួគីណាហ្វាសូដែលងាកទៅរករុស្ស៊ី លោក Macron កាលពីថ្ងៃអង្គារបានថ្កោលទោសអ្វីដែលលោកហៅថា «រដ្ឋប្រហារយោធា»។ លោក Macron និយាយថា បារាំងច្បាស់ជានិច្ចក្នុងការព្រមព្រៀងជាមួយអង្គការតំបន់អាហ្វ្រិកខាងលិច ECOWAS «ក្នុងការថ្កោលទោសរដ្ឋប្រហារយោធានេះ»។
ប្រភព៖ New York Times
