ការសិក្សាថ្មីនិយាយថា ការបំពុលខ្យល់កាត់បន្ថយអាយុសង្ឃឹមរស់លើសពី២ឆ្នាំ
ការសិក្សាមួយរបស់វិទ្យាស្ថានគោលនយោបាយថាមពលនៃសាកលវិទ្យាល័យឈីកាហ្គោ (EPIC) ចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃអង្គារនិយាយថា ការបំពុលខ្យល់រ៉ាំរ៉ៃកាត់បន្ថយអាយុសង្ឃឹមរស់សកលជាមធ្យមលើសពី ២ ឆ្នាំក្នុងមនុស្សម្នាក់ ដែលផលប៉ះពាល់នេះអាចប្រៀបធៀបទៅនឹងការជក់បារី ហើយអាក្រក់ជាងមេរោគអេដស៍/ជំងឺអេដស៍ ឬអំពើភេរវកម្មទៅទៀត។
EPIC និយាយក្នុងសន្ទស្សន៍ជីវិតគុណភាពខ្យល់ចុងក្រោយរបស់ខ្លួន ដែលប្រើប្រាស់ទិន្នន័យផ្កាយរណបដើម្បីវាស់កម្រិតកំហាប់ភាគល្អិតនិចល PM2.5 ថា ច្រើនជាង ៩៧ ភាគរយនៃចំនួនប្រជាជនពិភពលោក រស់នៅក្នុងតំបន់ដែលការបំពុលខ្យល់លើសពីកម្រិតណែនាំដោយអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO)។
វិទ្យាស្ថានដដែលនិយាយថា ប្រសិនបើកម្រិត PM2.5 សកលត្រូវបានកាត់បន្ថយមកត្រឹម ៥ មីក្រូក្រាមក្នុង ១ ម៉ែត្រគុប ដែលអង្គការសុខភាពពិភពលោកបានណែនាំ នោះអាយុសង្ឃឹមរស់ជាមធ្យមនឹងកើនឡើងជាមធ្យម ២,២ ឆ្នាំ។
ការសិក្សាព្រមានថា ការបំពុលខ្យល់មិនត្រូវបានគេយកចិត្តទុកដាក់ថាជាបញ្ហាសុខភាពសាធារណៈនោះទេ ដោយការផ្តល់មូលនិធិដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានៅតែមិនគ្រប់គ្រាន់។ លោក Christa Hasenkopf នាយកនៃសន្ទស្សន៍ជីវិតគុណភាពខ្យល់របស់ EPIC និយាយថា៖ «ឥឡូវនេះការយល់ដឹងរបស់យើងអំពីផលប៉ះពាល់នៃការបំពុលបានប្រសើរឡើង។ មានករណីកាន់តែខ្លាំងសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការកំណត់អាទិភាពវាជាបញ្ហាគោលនយោបាយបន្ទាន់»។
ការសិក្សានិយាយថា ប្រជាជនអាស៊ីខាងត្បូងបាត់បង់អាយុជីវិតប្រមាណ ៥ ឆ្នាំដោយសារផ្សែងអ័ព្ទ ដោយប្រទេសឥណ្ឌាមានចំនួនប្រហែល ៤៤ ភាគរយនៃការកើនឡើងបំពុលខ្យល់របស់ពិភពលោកចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៣។
ប្រជាជនចិនអាចរស់នៅជាមធ្យមយូរជាង ២,៦ ឆ្នាំ ប្រសិនបើសម្រេចបានស្តង់ដារ WHO ខណៈអាយុសង្ឃឹមរស់ចិនប្រសើរឡើងប្រហែល ២ ឆ្នាំចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៣ នៅពេលដែលប្រទេសនេះបានចាប់ផ្តើម «សង្រ្គាមនឹងការបំពុល» ដែលកាត់បន្ថយកម្រិត PM2.5 ប្រហែល ៤០ ភាគរយ។
ការគណនារបស់ EPIC ផ្អែកលើការសិក្សាពីមុនដែលបង្ហាញថា ការរស់នៅក្នុងបរិយាកាសដែលមានកម្រិត PM2.5 ចំនួន ១០ មីក្រូក្រាមក្នុង ១ ម៉ែត្រគុប នឹងកាត់បន្ថយអាយុសង្ឃឹមរស់ជិត១ឆ្នាំ។ យោងតាមការស្ទង់ទិន្នន័យបំពុលដែលចេញផ្សាយកាលពីដើមឆ្នាំនេះ មិនមានប្រទេសណាមួយគ្រប់គ្រងបានតាមស្តង់ដារ ៥ មីក្រូក្រាមរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ ២០២១ នោះទេ។
ប្រភព៖ Reuters
