(ភ្នំពេញ)៖ នៅយប់ថ្ងៃទី១១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ នៅសណ្ឋាគារ Hyatt Regency ភ្នំពេញ ឯកឧត្តម ប៉ាន សូរស័ក្តិ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងជាប្រធានកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានឆ្នាំ២០២២ បានអញ្ជើញចូលរួមថ្លែងសុន្ទរកថាពិសេសក្នុងវេទិកា ភាពជាអ្នកដឹកនាំ និងភាពជាដៃគូអាស៊ានឆ្នាំ២០២២ ស្តីពី “ភាពជាដៃគូសម្រាប់អាស៊ានដែលមានភាពស្អិតរមួត និងឆ្លើយតប” ។

ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះវិទ្យាស្ថានយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក (KSI) សហការជាមួយក្រុមប្រឹក្សាធុរកិច្ចអាស៊ាន (ASEAN-BAC) វិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី (AVI) និងសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា (CCC) សម្រាប់ការរៀបចំវេទិកាដ៏សំខាន់នេះឡើង ដើម្បីពិភាក្សា និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមជាយុទ្ធសាស្ត្រដែលអាស៊ានកំពុងប្រឈម ទន្ទឹមនឹងនោះក៏ផ្តោតផងដែរលើការកសាងអាស៊ានឡើងវិញឆ្ពោះទៅរកការងើបឡើងវិញប្រកបដោយនិរន្តរភាព។
ដោយជឿជាក់ថា វេទិកាថ្ងៃនេះនឹងមិនត្រឹមតែផ្តល់នូវការយល់ដឹងអំពីរបៀបដែលអាស៊ានអាចឈានទៅមុខការពន្លឿនកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងវិបុលភាពក្នុងស្ថានភាពប្រក្រតីថ្មី (New Normal) ប៉ុន្តែថែមទាំងបង្ហាញពន្លឺខ្លះៗអំពីតួនាទីរបស់អាស៊ាននៅក្នុងពិភពលោកដែលមានការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងឆាប់រហ័ស និងរបៀបដែលអាស៊ានអាចរួមគ្នា និងឆ្ពោះទៅមុខ។

កម្ពុជាទទួលតួនាទីជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ២០២២ ចំពេលដែលប្រទេសអាស៊ានកំពុងបន្តប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ ភាពមិនច្បាស់លាស់ និងការរំខានថ្មីៗដែលកើតចេញពីការប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្ត្រនយោបាយក៏បានរួមចំណែកដល់បញ្ហាប្រឈមដ៏ស្មុគស្មាញដែលយើងបានជួបប្រទះកន្លងមក។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ឧបសគ្គទាំងនោះមិនអាចរារាំងយើងពីការឆ្ពោះទៅមុខនិងសម្រេចឱ្យបាននូវបេសកកម្មរបស់យើង បានឡើយ។ កម្ពុជា រួមជាមួយនិងរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន និងលេខាធិការដ្ឋានអាស៊ាន បានបង្ហាញស្មារតីដ៏រឹងមាំនិងសកម្មតាមរយៈគំនិតផ្តួចផ្តើម និងការប្តេជ្ញាចិត្តងើបចេញឱ្យផុតពីជំងឺរាតត្បាត និងលើកកម្ពស់វិបុលភាពសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់។

ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ កម្ពុជាយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះភាពស្អិតរមួត និងការឆ្លើយតប ដើម្បីឆ្លើយតបប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពចំពោះបញ្ហាប្រឈមនាពេលបច្ចុប្បន្ន និងអនាគត ព្រមទាំងឱកាសដូចដែលបានបង្កប់នៅក្នុងប្រធានបទរបស់យើង៖ អាស៊ាន A.C.T ការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមរួមគ្នា។ ក្រោមប្រធានបទនេះ មានគោលបំណងពន្លឿន និងដឹកនាំកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួមរបស់អាស៊ានក្នុងដំណើរការសមាហរណកម្មតំបន់ និងសកលឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅ និងងើបចេញពីជំងឺកូវីដ-១៩ ជាមួយនឹងបរិយាប័ន្ន ការប្រកួតប្រជែង ភាពធន់ និរន្តរភាព និងសមភាព។
ដើម្បីសម្រេចបាននូវគោលបំណងទាំងនេះ នៅក្រោមសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន អាស៊ានបានកំណត់ការផ្តល់ជូនវិស័យសេដ្ឋកិច្ចជាអាទិភាព (PED) ចំនួន១៩ ដែលអាចធ្វើទៅបានក្រោមជំនឿទុកចិត្តជាយុទ្ធសាស្ត្រសំខាន់ៗចំនួន ៤ ៖ (១) ការលើកកម្ពស់ការតភ្ជាប់ឌីជីថល វិទ្យាសាស្រ្ត និងបច្ចេកវិទ្យា, (២) ការបង្រួមគម្លាតអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់ភាពប្រកួតប្រជែងរបស់អាស៊ាន, (៣) ការលើកកម្ពស់សមាហរណកម្មអាស៊ានកាន់តែខ្លាំង ដែលរួមបញ្ចូល ភាពធន់ និងការប្រកួតប្រជែងកាន់តែច្រើន និង(៤) ការពង្រឹង អាស៊ានសកលសម្រាប់កំណើន និងការអភិវឌ្ឍន៍។

ការជឿទុកចិត្តជាយុទ្ធសាស្រ្តសំខាន់ៗ ទាំងនោះ រួមជាមួយនឹងគំនិតផ្តួចផ្តើម និងការប្តេជ្ញាចិត្តផ្សេងៗ បានរួមចំណែកដល់ការបង្កើនឯកភាព និងសក្ដានុពលរបស់អាស៊ានទាំងមូល ដែលអនុញ្ញាតឱ្យយើងឈរជាមួយគ្នាក្នុងការប្រឈមធំៗ និងឆ្ពោះទៅមុខ ដើម្បីសម្រេចបាននូវគោលដៅ និងចក្ខុវិស័យរួមរបស់យើង។
មកទល់ពេលនេះ ការអនុវត្តការផ្តល់ជូនវិស័យសេដ្ឋកិច្ចជាអាទិភាព (PED) របស់កម្ពុជាមានវឌ្ឍនភាពដ៏សំខាន់ និងគួរឲ្យកត់សម្គាល។ ជាទូទៅ ការអនុវត្តការផ្តល់ជូនវិស័យសេដ្ឋកិច្ចជាអាទិភាព PEDs ទាំង ១៩ នឹងត្រូវបញ្ចប់ក្នុងឆ្នាំនេះ។
ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា នឹងរៀបចំកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន(AEM)លើកទី៥៤ និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធ នៅថ្ងៃទី១១-១៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ នៅខេត្តសៀមរាប ប្រទេសកម្ពុជា។ ពិធីបើកកិច្ចជុំ AEM លើកទី៥៤ នឹងប្រព្រឹត្តទៅក្រោមអធិបតីភាព សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា។ កិច្ចប្រជុំនេះនឹងពិភាក្សាអំពីរបៀបវារៈសំខាន់ៗជាច្រើនទាក់ទងនឹងសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន ក៏ដូចជាការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយដៃគូសន្ទនារបស់យើងលើបញ្ហាផ្សេងៗ ក្នុងចំណោមបញ្ហាផ្សេងៗទៀត។

ដើម្បីសម្រេចឱ្យបានពេញលេញនូវអាស៊ានមួយដែលមានភាពស្អិតរមួត និងឆ្លើយតប រដ្ឋាភិបាលតែម្នាក់ឯងនឹងមិនអាចធ្វើបានទេ។ យើងត្រូវការការចូលរួមផ្តល់អនុសាសន៍ និងធាតុចូលពីវិស័យឯកជន អ្នកសិក្សា ស្ថាប័នប្រមូលផ្តុំគំនិត (Think Tank) ដូចជា KSI, ERIA, AVI និងវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវលេចធ្លោផ្សេងទៀត ដូច្នេះយើងអាចដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមទាំងអស់រួមគ្នាប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងលើកកម្ពស់ឱកាសសមធម៌សម្រាប់ទាំងអស់គ្នា។

ដោយសារពិភពលោកបច្ចប្បន្ននេះស្ថិតក្នុងយុគសម័យឌីជីថល យើងត្រូវតែត្រៀមខ្លួនជាស្រេច ដើម្បីទាញយកប្រយោជន៍ពីឱកាសដែលបានបង្ហាញ ដោយធ្វើឱ្យអាស៊ានកាន់តែស្អិតរមួត និងឆ្លើយតបបានដោយរលូន។
កម្ពុជាក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ២០២២ នឹងបន្តជំរុញសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ច ក៏ដូចជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការសម្រេចចក្ខុវិស័យអាស៊ានឆ្នាំ២០២៥ ពង្រឹងការតភ្ជាប់ និងបង្រួមគម្លាតអភិវឌ្ឍន៍ក្នុង និងរវាងរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន ដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់សមាជិកទាំងអស់។
ក្នុងឱកាសនោះដែរ ក្រោយពីពិសារអាហារល្ងាចហើយ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី ក៏ត្រូវបានអញ្ជើញជាកិត្តិយសផ្តល់វិញ្ញាបនប័ត្រជូនអ្នកទទួលបានរង្វាន់ ASEAN Lifetime Achievement Awards ចំនួន ១៤ស្ថាប័ន និងសំដែងភាពសិទ្ធស្នាលជាមួយភ្ញៀវចូលរួមផងដែរ ៕ រតនា