ភ្នំពេញ៖ អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិលើកឡើងថាការដាក់អគ្គលេខា ធិការដ្ឋានស្តីពីកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់ (RCEP) នៅកម្ពុជា មានភាពចាំបាច់ដែលអាចជួយលើក មុខមាត់កម្ពុជាលើឆាកអន្តរជាតិ។ ជុំវិញសមាហរណកម្មពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគ ជាពិសេសធ្វើឲ្យកម្ពុជា ក្លាយជាជំហរមជ្ឈមណ្ឌល ពាណិជ្ជកម្មអាស៊ាន និងទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ លំហូរវិនិយោគ ទុន ក្នុងស្រុក ពីកិច្ចព្រមព្រៀងដែលមានសមាជិកគ្របដណ្តប់ ប្រជាជនប្រមាណ ២,២ពាន់លាននាក់ ឬស្មើ ៣០ភាគរយ នៃចំនួនប្រជាជនពិភពលោក។

លោក សេង វណ្ណលី សាស្រ្តាចារ្យទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ និងជាអ្នក តាមដាននយោបាយពិភពលោកនិងតំបន់ លើកឡើងថា កិច្ចព្រម ព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់(RCEP) នេះពិតជាមានសារៈសំខាន់ ដោយសារទំហំពាណិជ្ជកម្មមានទំហំធំ ក្នុងចំណោមប្រទេសដៃគូជាសមាជិកក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ដែល មានសមាជិកប្រទេសអាស៊ានទាំង១០ ព្រមទាំងដៃគូពាណិជ្ជកម្ម សេរីអាស៊ានចំនួនប្រាំទៀត ដូចជា អូស្ត្រាលី ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូងចិន និងណូវែលហ្សេឡង់។

ជុំវិញការស្នើដាក់អគ្គលេខាធិការដ្ឋាននៃកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់នៅរាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេស កម្ពុជា នោះ លោកសេង វណ្ណលី មើលឃើញពីអត្ថប្រយោជន៍ បីយ៉ាង។ ទី១. វាអាចជួយសម្រួលដល់ការរួមបញ្ចូល កាន់តែធំ ឡើងនូវសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម (SME) របស់កម្ពុជា, ទី២. វាផ្តល់ជូនកម្ពុជានូវឱកាសទទួលបានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចប្រសើរជាងមុន ពីបណ្តាប្រទេសឧស្សាហកម្មជឿនលឿន, និង ទី៣. ជួយលើកមុខមាត់កម្ពុជាលើវេទិកាអន្តរជាតិ ជាពិសេស ពាក់ព័ន្ធនឹងការធ្វើសេរីភាវូបនីយកម្មពាណិជ្ជកម្មនិងការវិនិយោគ ព្រមទាំងកម្ពុជាក្នុងការពង្រឹងជំហរពាណិជ្ជកម្មអាស៊ាន។

លោកសេង វណ្ណលី និយាយថា ៖ «ទីមួយ លេខាធិការដ្ឋាននេះ នឹងជួយសម្រួលដល់ការរួមបញ្ចូលកាន់តែធំឡើងនូវសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម(SME) របស់កម្ពុជាទៅក្នុងខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់តំបន់ និងសកលនិងទាក់ទាញក្រុមហ៊ុនបរទេសដែលចង់ចូលក្នុងទីផ្សារតំបន់ឱ្យចូលមកវិនិយោគក្នុងប្រទេសកម្ពុជាច្រើនជាងមុន។ ទីពីរ វាផ្តល់ជូនកម្ពុជាដែលជាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច នូវឱកាសទទួល បានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងបច្ចេកទេសកាន់តែ ប្រសើរជាងមុន ពីបណ្តាប្រទេសឧស្សាហកម្មជឿនលឿន ដូចជា ជប៉ុន កូរ៉េ និងចិន សំដៅអភិវឌ្ឍន៍ និងធ្វើទំនើបកម្មពាណិជ្ជកម្ម តាមអេឡិចត្រូនិក ទូរគមនាគមន៍ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគយ និងទីបី វានឹងជួយលើកមុខមាត់កម្ពុជាលើវេទិកាអន្តរជាតិ ជាពិសេស ពាក់ព័ន្ធ នឹងការធ្វើសេរីភាវូបនីយកម្មពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ និងបង្ហាញពីការចូលរួមចំណែករបស់កម្ពុជាក្នុងការជួយពង្រឹងមជ្ឈភាពអាស៊ាន នៅក្នុងនិម្មាបនកម្មសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ »។

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា កិច្ចព្រមព្រៀង RCEP បានផ្តើមការចរចាជា ផ្លូវការ ក្នុងអំឡុងពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន នៅឆ្នាំ២០១២ ក្នុងពេល កម្ពុជា ធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះប្តូរវេន។
កិច្ចព្រមព្រៀងនេះត្រូវបានចុះហត្ថលេខាជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានតាមប្រព័ន្ធវីឌីអូ (Online Conference) ខណៈវៀតណាមធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ។ មុខទំនិញសំខាន់ៗជាច្រើននៃទំនិញកសិកម្ម កសិកម្មកែច្នៃ និង ទំនិញឧស្សាហកម្ម និងត្រូវអនុញ្ញាតឱ្យនាំចូលប្រទេស ទាំងនេះ ដោយទទួលបានការលើកលែងពន្ធជាមធ្យមជាង៩០ភាគរយ សម្រាប់កម្ពុជា។

កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ គឺជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី ដ៏ធំបំផុត លើពិភពលោក ដែលមានសមាជិកចំនួន ១៥ប្រទេស រួមមាន ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានទាំង ១០ និងប្រទេសដៃគូពាណិជ្ជកម្ម សេរីអាស៊ានចំនួន៥ មានដូចជា អូស្ត្រាលី ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូងចិន និងណូវែលហ្សេឡង់ គ្របដណ្តប់ ប្រជាជនប្រមាណ ២,២ពាន់ លាននាក់ ឬស្មើ ៣០ភាគរយ នៃចំនួនប្រជាជនលើពិភពលោក, ផលិតផល ក្នុងស្រុកសរុបប្រមាណ ២៦,២ទ្រីលានដុល្លារ ឬ ៣០ ភាគរយ នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ពិភពលោក និង ទំហំ ពាណិជ្ជកម្មចំនួនប្រមាណ ២៨ភាគរយ នៃទំហំពាណិជ្ជកម្ម ពិភពលោក ទាំងមូល។
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋាន រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បង្ហាញសុទិដ្ឋិនិយមចំពោះកិច្ចព្រមព្រៀង RCEP ដោយលោកសង្កត់ធ្ងន់ចំពោះសារៈសំខាន់ នៃជញ្ជីង ពាណិជ្ជកម្ម ដែលក្តោបប្រជាជនប្រមាណ ៣០ភាគរយ ក្នុងពិភព លោក សម្រាប់កម្ពុជា និងរដ្ឋជាសមាជិកកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ជាពិសេសតំបន់អាស៊ាន ។លោកអះអាងថា កិច្ចព្រមព្រៀង RCEP នេះមានទំហំធំជាងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មផ្សេងៗទៀត។
ចំពោះការដាក់លេខាធិការដ្ឋាន RCEP នៅកម្ពុជា លោកយង់ ពៅ គូសបញ្ជាក់ថា វាជាលទ្ធភាពមួយដែលបើកផ្លូវឲ្យកម្ពុជា អាចសម្រេច ចាត់ចែងដោយផ្ទាល់លើកិច្ចប្រជុំ ធ្វើការសម្របសម្រួលនានា សម្រាប់ កិច្ចការរបស់ RCEP ពីទឹកដីរាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ដែលអាចបង្ហាញពីសមត្ថភាពនិងសក្តានុពលរបស់កម្ពុជា ក៏ដូចជា សម្រួលលំហូរពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិស្របតាមចក្ខុវិស័យកម្ពុជាផង។

អគ្គលេខាធិការនៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជារូបនេះ បានបន្ថែមពីជ្រុងនៃទិដ្ឋភាពសេដ្ឋកិច្ច ទិដ្ឋភាពនយោបាយ និង ទិដ្ឋភាព ការទូត ដូច្នេះថា៖ «ចំពោះទិដ្ឋភាពសេដ្ឋកិច្ច-ពាណិជ្ជកម្ម ខ្ញុំយល់ឃើញថា យើងក្លាយជាអ្នកចាត់ចែង សម្របសម្រួល នូវ កិច្ចប្រជុំ របៀបវារៈទាំងឡាយ។ ប្រាកដណាស់ យើងជាម្ចាស់ផ្ទះ យើងអាចកំណត់របៀបវារៈដែលមានគុណប្រយោជន៍សម្រាប់ខ្លួន។ សម្រាប់ទិដ្ឋភាពនយោបាយវិញ កាលណាមានលេខាធិការដ្ឋាន តាំងនៅភ្នំពេញ វាបង្ហាញថា កម្ពុជាមានសន្តិភាពពេញលេញ ដែលនរណាក៏អាចមកវិនិយោគបាន។ ចំណែកទិដ្ឋភាពការទូតវិញ វាបង្ហាញពីសមត្ថភាពរបស់កម្ពុជាយើង ដែលអាចមានលទ្ធភាព ទទួលភ្ញៀវឥស្សរជនការទូត ដែលជាសមាជិកកិច្ចព្រមព្រៀង RCEP ហ្នឹង ទាំងកិច្ចប្រជុំ និងដំណើរការងារផ្សេងៗទៀតជុំវិញ លេខាធិការដ្ឋាន RCEP»។

គួររំឭកផងដែរថា កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានលើកឡើងពីការចង់ បង្កើតលេខាធិការដ្ឋានភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយក្នុងតំបន់(RCEP) ដើម្បីសម្របសម្រួលការអនុវត្តប្រកប ដោយប្រសិទ្ធភាព នូវ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ នៅរាជធានីភ្នំពេញផ្ទាល់តែម្តង តាមរយៈ ការ ថ្លែងក្នុងពិធីបើកកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានលើកទី៥៥៕ ដោយ៖ សំបាន ច័ន្ទដារ៉ា