ភ្នំពេញ៖កម្ពុជាសម្រេចបានការនាំចេញបន្លែចម្រុះគ្រប់ប្រភេទទៅកាន់ទីផ្សារក្រៅប្រទេសក្នុងបរិមាណ១២១,១៩តោន នៅឆមា​សទី១ ឆ្នាំ២០២៣នេះ​ ដោយមានការកើនឡើង១៥០,៣៩ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នា ក្នុងឆ្នាំ២០២២នេះ។

យោងតាមប្រភព​ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានឱ្យដឹងថា កំណើននៃការកែច្នៃកសិផល បានជួយស្រូបយកវត្ថុធា​តុដើមក្នុងស្រុក ដោយបានចូលរួមចំណែកបង្កើនតម្លៃបន្ថែមដល់ខ្សែច្រវាក់តម្លៃដំណាំ ក្នុងនោះក៏មានដំណាំបន្លែនេះផងដែរ។

លោក ហ៊ុន ឡាក់ អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន​ត្រូពិកខេម ផ្គត់ផ្គង់បន្លែនិងផ្លែឈើ បានប្រាប់ឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី១៩ ខែកក្កដា ថា ការនាំចេញបន្លែចម្រុះ ​ជាប្រភេទបន្លែគ្រឿងទេស ដែលមានដូចជាប្រភេទជី ​ម្ទេស រំដេង រមៀត ខ្ជាយ ជាដើម មានប្រភេទបន្លែ​ដែលមានតម្លៃ ងាយស្រួលក្នុងការដឹកជញ្ជូនទៅក្រៅប្រទេស ដោយកំណើនជាង១៥០ភាគរយនេះ ដោយសារតែនេះជាដំណាក់កាលនៃការសាកល្បងរបស់កម្ពុជា ក្នុងការនាំបន្លែទាំងនៅទីផ្សារអន្តរជាតិ។

លោកបានបន្ថែមថា ក្រុមហ៊ុនលោកបាននាំចេញសាកល្បងនូវប្រភេទបន្លែគ្រឿងទេសនេះ ទៅកាន់ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងរួចហើយឃើញថាទទួលបានចាប់អារម្មណ៍ពីអតិជនក្នុងប្រទេសនេះ ខណៈដែលបច្ចុប្បន្នក្រុមហ៊ុនលោកកំពុងតែសិក្សាលម្អិត ដើម្បីនាំចេញទៅកាន់ប្រទេសក្នុងតំបន់អឺរ៉ុប ដែលត្រូវដឹកតាមជើងយន្តហោះ។

លោក ហ៊ុន ឡាក់ បានបញ្ជាក់​ថា  បច្ចុប្ប​ន្ន យើងមិនទាន់អាចនាំចេញបន្លែណាផ្សេងបានក្រៅពីប្រភេទបន្លែគ្រឿងទេ​ស ដែលមានដូចជាប្រភេទជី ​ម្ទេស រំដេង រមៀត ខ្ជាយ ជាដើមនេះបានទេ ដោយសារតែបន្លែប្រភេទមានតម្រូវការខ្ពស់ ជាប្រភេទបន្លែមានតម្លៃនៅទីផ្សារអន្តរជាតិ ងាយស្រួលទុកដាក់ និងដឹកជញ្ជូន ។រីឯបន្លែផ្សេងទៀត ដូចជាបន្លែស្លឹក បន្លែដើ​ម ឬមើមជាដើមយើងមិនអាចនាំចេញទៅបានទេ ព្រោះបន្លែប្រភេទនេះមិនសូវមានតម្លៃទេលើទីផ្សារ»។

បើតាម ហ៊ុន ឡាក់ បច្ចុប្បន្ននេះ ក្រុមហ៊ុន​ត្រូពិកខេម ផ្គត់ផ្គង់បន្លែនិងផ្លែឈើ កំពុងតែយកចិត្តទុក និងប្រឹងប្រែង ផលិតបន្លែ​ផ្លែឈើ សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងស្រុកឱ្យបានតាមតម្រូវការសិន ព្រោះថា កំណើននៃតម្រូវការបន្លែសុវត្ថិភាព សម្រា​ប់បរិភោគមានការកើនឡើង ដែលតម្រូវឱ្យក្រុមហ៊ុនពង្រីកខ្សែច្រវ៉ាក់ផ្គត់ផ្គង់ និងការដឹកជញ្ជូន។ ​បច្ចុប្បន្ន ក្រុមហ៊ុន បានរៀ​បចំផ្ទះសំណាញ់ ដើម្បីដាំដុះបន្លែសុវត្ថិភាពនៅតាមបណ្តាខេត្តមួយចំនួនដូចជា កណ្តាល កំពង់ចាម និងមណ្ឌលគិរីជាដើម។

អគ្គនាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុនអាហ្គ្រីប៊ីAgribee (Cambodia) លោក យ៉ង ប៉ាក់ បានកត់សម្គាល់ឃើញថា បន្លែដែលបានដាំដុះនៅក្នុងស្រុក ហើយត្រូវបាននាំចេញទៅស្រុកក្រៅដោយសារតែទទួលបានតម្លៃល្អជាងលក់ក្នុងស្រុក ជាពិសេសការវេចខ្ចប់សម្រាប់នាំចេញទៅចិន​ និងអឺរ៉ុប។

លោកបានបន្ថែមថា ក្រៅពីការនាំចេញ កម្ពុជា​ក៏បានផលិតបន្លែសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ក្នុងស្រុកដែរ ដូចជាប្រភេទបន្លែស្លឹក បន្លែដើ​ម និងប្រភេទបន្លែមើមបានខ្លះដែរ។ ក្រៅពីនេះបន្លែខ្លះទៀត ត្រូវនាំចូលពីវៀតណាម ដើម្បីបំពេញតម្រូវការ ដោយសារតែ​ផលិតក្នុងស្រុកមិនសូវបាន ហើយកម្ពុជាក៏បាននាំចេញបន្លែខ្លះទៅវៀតណាមវិញដែរ ដែលជារឿងធម្មតាទេ ដែលប្រទេ​ស​ជិតខាងត្រូវផ្គត់ផ្គង់ឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។

លោកបានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា ៖ «ដើម្បីជំរុញឱ្យការផ្គត់ផ្គង់បន្លែក្នុងស្រុកមានគ្រប់គ្រាន់តាមតម្រូវ និងជំរុញការនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសថែមទៀត ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធគួរគិតគូរដល់ការរៀបចំកន្លែងកែច្នៃ និងឃ្លាំងសម្រាប់ស្តុកទុកបន្លែ ឱ្យបានយ៉ាងហោ​ចណាស់មួយខេត្ត មួយ។ ពង្រឹកសហគមន៍កសិកម្ម ដែលដាំដុះបន្លែ ដោយពង្រឹងការយល់ដឹងពីការដាំដុះបន្លែតាមបែបបច្ចេកទេសប្រកបដោយសុវត្ថិភាព»។

លោកបានបន្ថែមថា បញ្ហាដើមទុនក៏ជារឿងចាំបាច់ដែលត្រូវគិតគូរផងដែរ ដោយមួយរយៈចុងក្រោយនេះ លោកបានមើ​លឃើញថា ខាងធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ និងកសិកម្ម ,ធនាគារ SME , និងធនាគារពាណិជ្ជមួយចំនួនទៀត បានគិតគូរច្រើនដល់ការជួយកសិករលើវិស័យដាំដុះនេះច្រើនដែរ។ បែបនេះក្តីលោកយល់ សម្រាប់វិស័យបន្លែ​ កម្ពុជា គួរមានកសិករខ្នាតធំ (Enterprise Farmer) ដែលមានការដាំដុះបន្លែក្នុងទំហំធំចន្លោះពី៥០ទៅ១០០ហិកតា ខណៈដែលស្ថានភូមិ​សា​ស្រ្ត មានលក្ខណៈអំណោយផង ដើម្បីជំរុញការផ្គត់ផ្គង់ក្នុងស្រុកបានគ្រប់គ្រាន់ និងបង្កើនការនាំចេញ៕

ដោយ៖វណ្ណ សុជាតា