តើនរណាជាកងកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យសម្ព័ន្ធមិត្តនៅអ៊ូហ្គង់ដា ដែលអាមេរិកចាត់ទុកថាជាអង្គការភេរវកម្ម?
កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់អ៊ូហ្គង់ដានិយាយកាលពីថ្ងៃអង្គារថា ខ្លួនបានបើកការវាយប្រហារតាមផ្លូវអាកាសរួមគ្នាជាមួយសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ (DRC) ប្រឆាំងនឹងពួកសកម្មប្រយុទ្ធអ៊ីស្លាមកងកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យសម្ព័ន្ធមិត្ត(ADF)ដែលបន្តប្រតិបត្តិការនៅតាមព្រំដែននៃប្រទេសទាំងពីរ។
អាជ្ញាធរអ៊ូហ្គង់ដាកន្លងមក បានធ្វើការស្តីបន្ទោសក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធនេះចំពោះការបំផ្ទុះគ្រាប់បែកអត្តឃាតដែលសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ៣ នាក់កាលពីខែវិច្ឆិកាក្នុងរដ្ឋធានីកំប៉ាឡារបស់ខ្លួន។ ADF ក៏រងការចោទប្រកាន់ថាបានធ្វើការវាយប្រហារជាច្រើននៅភាគខាងកើតនៃ DRC ផងដែរ។
ក្រុមប្រដាប់អាវុធ ADF ដែលសហរដ្ឋអាមេរិកចាត់ទុកថាជាអង្គការភេរវកម្ម ត្រូវបានគេហៅថាជាក្រុមជីវពលប្រដាប់អាវុធដ៏សាហាវបំផុត ដែលធ្វើប្រតិបត្តិការតាមតំបន់ភាគខាងកើតនៃ DRC ។ កាលពីខែសីហា រដ្ឋាភិបាលកុងហ្គោយល់ព្រមអនុញ្ញាតឱ្យកងកម្លាំងពិសេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកចូលរួមក្នុងការប្រយុទ្ធជាមួយក្រុមនេះ។
យោងតាមទិន្នន័យរបស់ព្រះវិហារកាតូលិកកុងហ្គោ ក្រុម ADF បានសម្លាប់ជនស៊ីវិលប្រហែល ៦ ០០០ នាក់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៣ មក។ ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលសុវត្ថិភាព (KST) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិកនិយាយថា ក្រុមនេះទទួលខុសត្រូវលើការស្លាប់របស់មនុស្សជាង ១ ២០០ នាក់រាប់តែនៅក្នុងតំបន់ Beni មួយចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៧។
ក្រុមប្រដាប់អាវុធ ADF ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ១៩៩៥ ដោយក្រុមចម្រុះនៃកងកម្លាំងឧទ្ទាម រួមទាំងកងទ័ពរំដោះមូស្លីមអ៊ូហ្គង់ដា និងកងទ័ពជាតិសម្រាប់ការរំដោះអ៊ូហ្គង់ដា (NALU) ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរដ្ឋបាលរបស់លោកប្រធានាធិបតីអ៊ូហ្គង់ដា Yoweri Museveni ។ ក្រុមនេះបោះជំរំដំបូងនៅភាគខាងលិចប្រទេសអ៊ូហ្គង់ដា មុនពេលផ្លាស់ទីទៅ DRC និងទទួលបានការគាំទ្រពីរដ្ឋាភិបាលស៊ូដង់។
អតីតមេដឹកនាំក្រុមលោក Jamil Mukulu ដែលពីមុនកាន់សាសនាគ្រិស្ត និងក្រោយមកប្តូរទៅកាន់សាសនាអ៊ិស្លាម បានទទួលយកគោលលទ្ធិ Salafism ដែលជានិកាយមួយនៃអ៊ិស្លាមស៊ុននី ពេលកំពុងសិក្សានៅប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។ ពេលដែលលោកត្រឡប់ទៅប្រទេសអ៊ូហ្គង់ដា លោកក៏ចូលរួមជាមួយកងទ័ព NALU ។
ពេលមេដឹកនាំរបស់កងទ័ព NALU ស្លាប់នៅឆ្នាំ ១៩៩៥ លោក Mukulu ចាត់ចែងក្រុមស្រដៀងគ្នានេះរួមជាមួយនឹងគោលដៅរួមនៃការបង្កើតរដ្ឋអ៊ីស្លាម និងបង្កើត ADF ។ ក្នុងដំណើរបេសកកម្មរបស់ខ្លួន ក្រុមនេះជ្រើសរើសកុមាររាប់រយនាក់ដែលត្រូវបានចាប់ពង្រត់ឱ្យធ្វើជាទាហានកុមារ និងបណ្តុះបណ្តាលឱ្យក្មេងមួយចំនួនក្លាយជាអ្នកបំផ្ទុះគ្រាប់បែកអត្តឃាត។
ជាច្រើនឆ្នាំ ADF ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោគាំទ្រ ដោយមានបំណងចង់បង្វែរឥទ្ធិពលរបស់អ៊ូហ្គង់ដា និងរ្វាន់ដានៅក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ ២០១៣ ក្រុមប្រដាប់អាវុធ ADF ចាប់ផ្តើមវាយប្រហារលើគោលដៅយោធាកុងហ្គោ ដែលនាំឱ្យកងទ័ពប្រយុទ្ធតបតវិញ។ ក្រោយមក លោក Mululu ក៏ភៀសខ្លួនទៅប្រទេសតង់សានីក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ ជាកន្លែងដែលលោកត្រូវបានចាប់ខ្លួន ហើយធ្វើបត្យាប័នទៅកាន់ប្រទេសកំណើតរបស់លោកវិញដើម្បីកាត់ទោសលើការចោទប្រកាន់ពីបទភេរវកម្ម។
ប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ ក្រុម ADF ត្រូវបានភ្ជាប់ទៅនឹងក្រុមរដ្ឋអ៊ីស្លាមISIS ។ ប៉ុន្តែក្រោយការកាត់ទោសលោក Mululu ចំនួនអ្នកប្រយុទ្ធរបស់ ADF បានថយចុះមកត្រឹមពីរបីរយនាក់។ យ៉ាងណាមិញ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៩ ADF ក្រោមការដឹកនាំរបស់មេដឹកនាំថ្មីលោក Musa Baluku បានបង្ហាញតួអង្គអ៊ិស្លាមកាន់តែច្រើន។
លោក Dino Mahtani អ្នកវិភាគនៅអង្គការវិបត្តិអន្តរជាតិនិយាយថា៖ «ជាមួយនឹងទំនាក់ទំនងថ្មីៗបន្ថែមទៀតនៃបក្សពួកសំខាន់របស់ខ្លួនទៅនឹង ISIS [រដ្ឋអ៊ីស្លាម] ជនបរទេសមួយចំនួនមកពីទូទាំងទ្វីបអាហ្រ្វិកខាងកើតដែលមានរបៀបវារៈនៃក្រុមជីហាដនិយមសកលកាន់តែច្រើន បានចូលរួមជាមួយក្រុមនេះ»។
ក្នុងខែមេសាឆ្នាំ ២០១៩ រដ្ឋអ៊ិស្លាមចាប់ផ្តើមអះអាងការវាយប្រហារ ADF មួយចំនួននៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម ដោយហៅក្រុមនេះថាជាសាខាក្នុងតំបន់របស់ខ្លួន គឺខេត្តរដ្ឋអ៊ិស្លាមអាហ្រ្វិកកណ្តាល (ISCAP) ដែលលាតសន្ធឹងពីសូម៉ាលីទៅប្រទេសម៉ូហ្សំប៊ិក និងកុងហ្គោ។
ប្រភព៖ Aljazeera
