គំរូមូលនិធិគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ នៅអាហ្រ្វិកត្រូវផ្លាស់ប្ដូរ ខណៈចិនស្វែងរកមធ្យោបាយហិរញ្ញវត្ថុថ្មី
គំរូមូលនិធិរបស់ប្រទេសចិហៅថាគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវនៅអាហ្រ្វិក ត្រូវជួបឧបសគ្គ ដោយសារស្ថានភាពបំណុលកាន់តែលំបាកទៅ សម្រាប់ប្រទេសជាច្រើន ដោយសារជំងឺរាតត្បាតរាតត្បាតបានជំរុញឱ្យទីក្រុងប៉េកាំងស្វែងរក មធ្យោបាយហិរញ្ញវត្ថុថ្មី ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា។
ជាទូទៅ ប្រទេសចិនបានធ្វើការប្តេជ្ញាចិត្តផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុដ៏ធំក្នុងអំឡុងពេលកិច្ចប្រជុំវេទិកាស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការចិន-អាហ្រ្វិក (FOCAC) ក្នុងរយៈពេល ២ ទស្សវត្សកន្លងមកនេះ ដោយប្រាក់នេះនឹងចូលទៅក្នុងគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធធំៗ រួមមានកំពង់ផែ ផ្លូវរថភ្លើង ផ្លូវហាយវេ និងទំនប់ថាមពលជាដើម។
ប៉ុន្តែ នៅក្នុងវេទិកាឆ្នាំនេះ នៅរដ្ឋធានី Dakar ប្រទេសសេណេហ្គាល់ ផែនការរបស់ប្រទេសចិន បានបង្ហាញពីការផ្លាស់ប្ដូរនូវគំរូហិរញ្ញវត្ថុថ្មី។
នៅឯវេទិការ FOCAC ឆ្នាំ ២០១៨ ទីក្រុងប៉េកាំង ប្រធានាធិបតី Xi Jinping បានសន្យាផ្តល់ជំនួយចំនួន ១៥ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក និងកម្ចីគ្មានការប្រាក់ក្នុងចំណោមហិរញ្ញប្បទានសរុបចំនួន ៦០ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដែលផ្តល់ ដោយប្រទេសចិន ប៉ុន្តែបើក្រឡេកមកមើលវេទិការនៅឆ្នាំនេះវិញ គឺមិនដូចឆ្នាំ ២០១៨ ឡើយ។
ថ្លែងទៅកាន់កិច្ចប្រជុំនៅទីក្រុង Dakar តាមរយៈតំណភ្ជាប់វីដេអូកាលពីថ្ងៃទី ២៩ ខែវិច្ឆិកា លោក Xi ក៏មិនបានប្រកាសពីចំនួនទឹកប្រាក់សម្រាប់ផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានអភិវឌ្ឍន៍ឡើយ (ដែលជាចំនួនទឹកប្រាក់ផ្សេងពីទឹកប្រាក់ ១០ ពាន់លានដុល្លារ ដែលបានប្រកាស់ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨)។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកបានសន្យាថានឹងផ្តល់ប្រាក់ចំនួន ៤០ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដើម្បីគាំទ្រដល់ការនាំចេញរបស់អាហ្វ្រិកទៅកាន់ប្រទេសចិន និងខ្សែឥណទានសម្រាប់ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអាហ្រ្វិក ក៏ដូចជាលើកទឹកចិត្តក្រុមហ៊ុនចិនឱ្យបណ្តាក់ទុននៅអាហ្វ្រិកផងដែរ។
បើទោះជាមានការសន្យាផ្ដល់ទឹកប្រាក់ ១០ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកនៅក្នុងបន្ទាត់ឥណទានសម្រាប់ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអាហ្រ្វិក ចំនួនទឹកប្រាក់នេះបានថយចុះពាក់កណ្តាលចាប់ពីឆ្នាំ ២០១៨។
ការរំខានរបស់កូវីដ បានធ្វើឱ្យបញ្ហាបំណុលកាន់តែស៊ីជម្រៅ សម្រាប់ប្រជាជាតិអាហ្រ្វិក ដោយប្រទេស Zambia កាលពីឆ្នាំមុន បានក្លាយជាប្រទេសដំបូងគេ ដែលខកខានមិនបានសងប្រាក់វិញក្នុងអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាត។ អ្នកវិភាគជាច្រើន បាននិយាយថា គ្មានអ្នកណានឹកស្មានដល់ទេថា ប្រទេសចិននឹងកាត់បន្ថយការផ្តល់ប្រាក់កម្ចី។
លោក Paul Nantulya សហការីស្រាវជ្រាវនៅមជ្ឈមណ្ឌលអាហ្រ្វិក សម្រាប់ការសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រនៅសាកលវិទ្យាល័យការពារជាតិនៃទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន បាននិយាយថា ការប្តេជ្ញាចិត្តផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានផ្ទាល់របស់ប្រទេសចិន ដែលនៅតែមានស្ថិរភាពចំនួន ៦០ ពាន់លានដុល្លារសម្រាប់កិច្ចប្រជុំកំពូល FOCAC ឆ្នាំ ២០១៥ និង ២០១៨ អាចនឹងត្រូវធ្លាក់ចុះ ឬ បាត់ទៅវិញទាំងស្រុង។
លោក Nantulya បាននិយាយថា៖ «ប្រទេសចិន បានកំពុងផ្តល់សញ្ញាយ៉ាងខ្លាំងថា ខ្លួនចង់ផ្លាស់ប្តូរឆ្ពោះទៅរកគំរូហិរញ្ញប្បទានរវាងវិស័យឯកជន និងវិស័យឯកជនវិញ។ ធនាគារគោលនយោបាយរបស់ប្រទេសចិន បានបង្កើនការព្រួយបារម្ភកាន់តែខ្លាំងឡើងអំពីសមត្ថភាពរបស់អ្នកខ្ចីក្នុងការសងប្រាក់កម្ចី និងមានការប្រុងប្រយ័ត្ន ចំពោះការពង្រីកហិរញ្ញវត្ថុ»។
លោក Nantulya បានចង្អុលអំពី ស្ថាបត្យកម្មនយោបាយបក្សកុម្មុយនិស្តក្នុងប្រទេសចិនថា៖ «ប្រសិនបើប្រាក់កម្ចីមិនដំណើរការ និងការពន្យាពេលបន្តកើនឡើង លោក Xi អាចប្រឈមមុខនឹងផលវិបាកនយោបាយនៅពេលគាត់កំពុងពង្រឹងការគ្រប់គ្រងចំពេលមានការរាតត្បាតជាសកល»។
លោក Nantulya បាននិយាយថា ប្រទេសចិនក៏កំពុងមានប្រតិកម្ម ចំពោះសម្ពាធផងដែរ ខណៈដែលក្រុមពលរដ្ឋអាហ្វ្រិក សហជីព និងអ្នកបរិស្ថាន បានរិះគន់កាន់តែខ្លាំងឡើង ចំពោះកិច្ចព្រមព្រៀងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ដែលផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដោយចិន។
ទោះយ៉ាងណា ក៏គេសង្កេតឃើញសម្ពាធពីបរទេសក្នុងទម្រង់នៃការចោទប្រកាន់ទាក់ទងនឹងបំណុល និង និរន្តរភាពបំណុលផងដែរ។
ការចង្អុលបង្ហាញអំពីវិធីសាស្រ្តប្រុងប្រយ័ត្នបន្ថែមទៀត បានកើតឡើងនៅពេល ដែលធនាគារនាំចេញ-នាំចូលរបស់ប្រទេសចិនក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ បានបដិសេធមិនផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់ការពង្រីកផ្លូវដែកស្តង់ដាររបស់ប្រទេសកេនយ៉ាទៅកាន់ព្រំដែនជាមួយប្រទេសអ៊ូហ្គង់ដា។
ប៉ុន្តែ មន្ត្រីចិន និងអ្នកសង្កេតការណ៍ផ្សេងទៀតនិយាយថា នេះមិនមែនមានន័យថា ចិនកំពុងកាត់បន្ថយការផ្តល់មូលនិធិសម្រាប់បណ្តាប្រទេសនៅទ្វីបអាហ្រ្វិកនោះទេ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ ប្រទេសនេះនឹងប្រើប្រាស់វិធីច្នៃប្រឌិតបន្ថែមទៀត ដើម្បីផ្តល់មូលនិធិដល់គម្រោងនៅទីនោះ។
លោក Wu Peng អគ្គនាយកនៃនាយកដ្ឋានកិច្ចការអាហ្វ្រិកនៃក្រសួងការបរទេសចិន បានបង្ហោះនៅលើ Twitter នៅថ្ងៃទី ៤ ខែធ្នូ ថា «វិធីច្នៃប្រឌិតថ្មីនៃការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាននឹងត្រូវបានរុករក» ដើម្បីគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់ទ្វីបអាហ្រ្វិក។
បើទោះជាលោក Wu មិនបានបង្ហាញពីចំនួនសរុប ដែលចិនកំពុងធ្វើនៅវេទិការ FOCAC ក្ដីឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំនៅ Kenya លោក Zhou Pingjian បាននិយាយថា៖ «ការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុពីប្រទេសចិនទៅកាន់ទ្វីបអាហ្រ្វិកនឹងកើនឡើងតែប៉ុណ្ណោះ។ វានឹងមិនកាត់បន្ថយឡើយ»។
ប្រភព៖ SCMP
