សង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែន លាតត្រដាងពីកំណែទម្រង់យោធាមិនជោគជ័យរបស់រុស្ស៊ីក្រោយសង្រ្គាមហ្សកហ្ស៊ី
នៅខែសីហាឆ្នាំ ២០០៨ យោធារុស្ស៊ីបានបើកការប្រយុទ្ធជាមួយកងទ័ពហ្សកហ្ស៊ីក្នុងសង្គ្រាមរយៈពេល១២ថ្ងៃ ដោយសម្លាប់ជនស៊ីវិលជាង ២០០ នាក់ និងទទួលបានជ័យជម្នះនាពេលនោះ។ តែសង្រ្គាម បានបង្ហាញពីកង្វះខាតយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរុស្ស៊ី ដោយទីក្រុងម៉ូស្គូមានការភ្ញាក់ផ្អើលចំពោះដំណើរការមិនល្អនៃកងកម្លាំងអាកាសរបស់ខ្លួន និងសំខាន់ជាងនេះគឺអសមត្ថភាពកងកម្លាំងខុសគ្នាក្នុងការធ្វើការជាមួយគ្នា។
ជម្លោះបានលាតត្រដាងនូវចន្លោះប្រហោងក្នុងសមត្ថភាព បញ្ហាការបញ្ជា និងការគ្រប់គ្រងទ័ព និងភាពខ្សោយនៃការស៊ើបអង្កេតជាដើម។ ចំណុចខ្វះខាតទាំងធំ និងតូច ត្រូវបានមើលឃើញយ៉ាងច្បាស់ រហូតវិមានក្រឹមឡាំងប្រកាសពីកំណែទម្រង់ទាំងស្រុងនៃយោធា ដើម្បីកសាងកម្លាំងដែលមានជំនាញ តាមរាងរៅស្ដង់ដារ និងភាពបត់បែនជាងមុន។
ជាង១ទសវត្សរ៍ក្រោយសង្រ្គាមហ្សកហ្ស៊ី រុស្ស៊ីបានបើកការឈ្លានពានអ៊ុនក្រែនកាលពីចុងខែកុម្ភៈ។ ប៉ុន្តែខណៈការឈ្លានពានឈានជិតដល់រយៈពេល៣ខែពេញលេញ វិមានក្រឹមឡាំងបែរជាធ្លាក់ចុះទៅវិញយ៉ាងវេទនាក្នុងការបង្កើតម៉ាស៊ីនយោធាដើម្បីប្រយុទ្ធដ៏មានប្រសិទ្ធភាពមួយ។
កងកម្លាំងរុស្ស៊ីនៅអ៊ុយក្រែន បានបំពេញមុខងារតិចតួចដល់កម្រិតមួយដែលធ្វើឱ្យអ្នកវិភាគលោកខាងលិចភាគច្រើនភ្ញាក់ផ្អើល ហើយបង្កើនការរំពឹងទុកថា ប្រតិបត្តិការយោធាក្រោមបញ្ជារបស់លោកប្រធានាធិបតី វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន អាចបញ្ចប់ដោយការបរាជ័យ។
តាមរយៈវិធានការណាមួយ មិនថាដើម្បីដណ្ដើមបានទឹកដីភាគខាងត្បូង ឬភាគខាងកើតអ៊ុយក្រែនក្ដី កងកម្លាំងរុស្ស៊ីបានរងការវាយប្រហារយ៉ាងដំណំ រហូតដល់បាត់គំនិតសុទិដ្ឋិនិយមដែលថា រុស្ស៊ីអាចនឹងគ្រប់គ្រងអ៊ុយក្រែនត្រឹមតែ២-៣ថ្ងៃដំបូងនៃការវាយលុក។ ខុសពីការរំពឹងទុក រុស្ស៊ីត្រូវដកទ័ពពីតំបន់ជុំវិញរដ្ឋធានីកៀវ នាវាចម្បាំងនៃកងនាវាសមុទ្រខ្មៅ Moskva របស់ខ្លួនក៏ត្រូវលិច ខណៈមានការប៉ាន់ស្មានថាទ័ពរុស្ស៊ីស្លាប់រាប់ម៉ឺននាក់។
កាសែតញូវយ៉កថែមស៍ចុះផ្សាយថា សង្រ្គាមឈ្លានពានអ៊ុយក្រែននាពេលនេះ បានលាតត្រដាងការពិតដែលថាការខូតខាតនៃយោធារបស់រុស្ស៊ីបណ្ដាលមកពីវប្បធម៌យោធារុស្ស៊ី និងអាកប្បកិរិយាបន្សល់ពីសម័យសូវៀត។ ក្នុងនោះរួមមាន ភាពមិនបត់បែនក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធបញ្ជា អំពើពុករលួយក្នុងការចំណាយយោធា និងការលាក់បាំងតួលេខជនរងគ្រោះ និងការនិយាយដដែលៗថាអ្វីគ្រប់យ៉ាងប្រព្រឹត្តទៅតាមផែនការជាដើម។
កាលពីរដូវក្តៅមុន រុស្ស៊ីបានរៀបចំសមយុទ្ធយោធាមួយ ដែលក្រសួងការពារជាតិនិយាយថា បង្ហាញពីសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនក្នុងការសម្របសម្រួលការដាក់ពង្រាយទាហាន ២០០ ០០០ នាក់ មកពីមូលដ្ឋានយោធាផ្សេងគ្នា ហើយថាវានឹងក្លាយជាសមយុទ្ធយោធាដ៏ធំបំផុតមិនធ្លាប់មាន។
ប៉ុន្តែ សមយុទ្ធទាំងមូលត្រូវបានរៀបចំឡើងជាស្រ្គីប ដោយមិនមានកម្លាំងប្រឆាំងទេ។ អង្គភាពសំខាន់ៗដែលពាក់ព័ន្ធបានអនុវត្តក្បាច់ប្រយុទ្ធរបស់ខ្លួនអស់ជាច្រើនខែ ហើយលំហាត់នីមួយៗចាប់ផ្តើម និងឈប់ទៅវិញត្រឹមតែមួយរយៈ។ អ្នកវិភាគយោធានិយាយថា ចំនួនទាហានដែលចូលរួម មានត្រឹមតែប្រហែលពាក់កណ្តាលនៃចំនួនដែលឃោសនាតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក Kamil Galeev អ្នកវិភាគពីរុស្ស៊ីឯករាជ្យ និយាយថា៖ «តាមពិតទៅ វាជាកងទ័ពសូវៀត។ កំណែទម្រង់បង្កើនប្រសិទ្ធភាពរបស់កងទ័ព ប៉ុន្តែទៅបានតែពាក់កណ្តាលផ្លូវប៉ុណ្ណោះ»។
ក្រោយជម្លោះជាមួយហ្សកហ្ស៊ីក្នុងឆ្នាំ ២០០៨ រុស្ស៊ីព្យាយាមកែលម្អ និងធ្វើទំនើបកម្មយោធារបស់ខ្លួន ដែលបន្សល់ទុកពីសម័យសូវៀត ដោយមន្រ្តីតាមមូលដ្ឋាននឹងទទួលខុសត្រូវកាន់តែច្រើន ហើយអង្គភាពមួយៗនឹងរៀនធ្វើសមកាលកម្មជំនាញរបស់ខ្លួនជាដើម។ តែពួកអ្នកជើងចាស់ជាច្រើនប្រឆាំងនឹងការផ្លាស់ប្ដូរនេះ ដោយចូលចិត្តគំរូចាស់នៃកម្លាំងប្រមូលផ្តុំដ៏ធំពីសម័យសូវៀតជាង។
ជាមួយគ្នានោះ កត្តាផ្សេងទៀតក៏រួមចំណែកដល់អសមត្ថភាពរបស់យោធាក្នុងការផ្លាស់ប្តូរផងដែរ។ អត្រាកំណើតធ្លាក់ចុះក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៩០ ដែលនាំទៅដល់ការរួមតូចនៃក្រុមបុរសដែលអាចធ្វើទាហានបាន ខ្វះមិនដល់គោលដៅរើសទាហានប្រចាំឆ្នាំ។ បញ្ហានេះ និងបញ្ហាប្រាក់ខែទាបជាប់ជាប្រចាំ បានពន្យារគោលដៅជ្រើសរើសទាហាន ខណៈអំពើពុករលួយជាប្រព័ន្ធធ្វើឲ្យកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងធ្លាក់ចុះ។
យ៉ាងណាមិញ អ្នកវិភាគយោធានិយាយថា បញ្ហាមូលដ្ឋានគឺថា វប្បធម៌យោធានៃសហភាពសូវៀតនៅតែបន្ត។ លោក Michael Kofman នាយកសិក្សារុស្ស៊ីនៅវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ CNA នាទីក្រុង Arlington រដ្ឋVirginia និយាយថា៖ «យោធាសូវៀត ត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីប្រមូលមនុស្សរាប់លាននាក់ទៅបំពេញផ្នែកជាច្រើន ដែលមានការផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈហូហៀរ។ វាបង្កើតឡើងសម្រាប់សង្គ្រាមលោកលើកទី៣ជាមួយណាតូ ដែលមិនកើតមានឡើង»។
ក្រុមអ្នកវិភាគនិយាយថា ទីបំផុត ការជំរុញឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរបានជាប់គាំង ដោយបន្សល់ទុកនូវកំណែទម្រង់យោធាកូនកាត់ត្រង់ចំណុចណាមួយរវាងការចល័តទ័ពទ្រង់ទ្រាយធំ និងកម្លាំងដែលអាចបត់បែនកាន់តែច្រើន។ ការធ្វើសមយុទ្ធយោធាកាលពីរដូវក្ដៅមុខបង្ហាញពីរបៀបដែលយោធារុស្ស៊ីធ្វើសង្រ្គាម។ អ្នកវិភាគនិយាយថា សមត្ថភាពរបស់ទ័ពក្នុងការគិតលើសមរភូមិមិនត្រូវបានគេសាកល្បងនោះទេ ដោយពួកមន្រ្តីវាយតម្លៃលើសមត្ថភាពទ័ពលើការស្ដាប់បញ្ជាទៅវិញ។
ជាមួយគ្នានោះ រុស្ស៊ីចង់ឱ្យពិភពលោកមើលកងទ័ពរបស់ខ្លួនអស្ចារ្យ តាមរយៈការបង្ហាញនូវឯកសណ្ធាន ក្បួនដង្ហែរ ភ្ជាប់ជាមួយនឹងអាវុធប្រណិត ដូចបង្ហាញនៅក្នុងក្បួនដង្ហែរទិវាជ័យជំនះប្រចាំឆ្នាំ ដែលអ្នកវិភាគខ្លះហៅថា ជាការប្រើប្រាស់កងកម្លាំងយោធា ធ្វើជាម៉ាស៊ីនឃោសនា។
ប៉ុន្តែ អំពើពុករលួយដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់បំផ្លាញធនធាននៃយោធារុស្ស៊ី។ ក្រុមអ្នកវិភាគនិយាយ លួចយកថវិកាចំណាយលើយោធា មានគ្រប់កន្លែងទាំងអស់ មិនមែនផែនការរបស់ខ្លួនដែលដាក់ចេញមកត្រូវការចំណាយតិចនោះទេ។
រុស្ស៊ីចំណាយប្រាក់រាប់រយពាន់លានដុល្លារទៅក្នុងវិស័យយោធារបស់ខ្លួន។ យោងតាមវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសន្តិភាពអន្តរជាតិ Stockholm (SIPRI) នៅឆ្នាំ ២០២២ នេះ ទីក្រុងម៉ូស្គូចេញថវិកា ៦១,៧ ប៊ីលានដុល្លារលើវិស័យយោធា ដែលជាថវិកាយោធាធំបំផុតទី ៤ នៅលើពិភពលោក។
ប្រធានរដ្ឋអាជ្ញាយោធាលោក Sergey Fridinsky ប្រាប់កាសែតរដ្ឋរុស្ស៊ី Rossiyskaya Gazeta កាលពីឆ្នាំ ២០១១ ថា ១ក្នុងចំនោមប្រាក់៥រូប្លិ៍ ដែលចំណាយលើកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ត្រូវបានកិបកេង។
អំពើពុករលួយរីករាលដាលរហូតដល់ករណីខ្លះចូលដល់តុលាការដោយជៀសមិនរួច។ កាលពីខែមករា លោក Evgeny Pustovoy អតីតប្រធាននាយកដ្ឋានលទ្ធកម្មសម្រាប់រថពាសដែក រងការចោទប្រកាន់ថាបានជួយលួចលុយជាង ១៣ លានដុល្លារ ដោយការក្លែងបន្លំកិច្ចសន្យាមួយពីឆ្នាំ ២០១៨ ដល់ ២០២០។ នេះបើយោងតាមចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានរុស្ស៊ី TASS ។
ជាមួយគ្នានោះ កាលពីខែកុម្ភៈ តុលាការយោធាក្រុងម៉ូស្គូបានដកតំណែងឧត្តមសេនីយ៍ Alexander Ogloblin ហើយកាត់ទោសលោកឱ្យជាប់គុក ៤ ឆ្នាំកន្លះ ក្រោមបទចោទប្រកាន់ក្លែងបន្លំជា «ទ្រង់ទ្រាយធំ»។ គេហទំព័រព័ត៌មានធុរកិច្ច BFM.RU រាយការណ៍ថា អាជ្ញាធរចោទប្រកាន់លោកពីបទកេងបន្លំប្រាក់ប្រហែល ២៥ លានដុល្លារ ដោយបង្ហាញពីការចំណាយលើសលប់នៅក្នុងកិច្ចសន្យារដ្ឋសម្រាប់ផ្កាយរណប និងឧបករណ៍ផ្សេងៗទៀត។
អំពើពុករលួយក្នុងកិច្ចសន្យាដ៏ធំមិនមែនជាបញ្ហាតែមួយសម្រាប់យោធារុស្ស៊ីនោះទេ។ អ្នកវិភាគនិយាយថា ប្រាក់ខែទាបក៏ជាបញ្ហារួមបញ្ចូលដែរ។ អ្នកវិភាគនិយាយថា មន្រ្តីខ្លះក្លែងបន្លំចំនួនទ័ពធ្វើសមយុទ្ធ ឬហ្វឹកហាត់ ហើយយកថវិកាដាក់ចូលហោប៉ៅខ្លួនឯង ប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការហ្វឹកហាត់ ដែលធ្វើឱ្យកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរដល់ការខ្វះខាតជំនាញយោធាជាមូលដ្ឋាន។
ប្រភព៖ New York Times