វិបត្តិស្បៀងអាហារនៅអាស៊ី៖ សង្គ្រាមអ៊ុយក្រែនបង្កឱ្យមានប្រតិកម្មបន្តៗគ្នាដែលឈានដល់ការខ្វះខាត
នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចទៅទីក្រុងប៊ែរឡាំងកាលពីដើមខែនេះនាយករដ្ឋមន្ត្រីឥណ្ឌាលោកណារិនត្រា ម៉ូឌីបានប្រកាសដោយក្លាហានថា៖ «នៅពេលដូចនេះ កសិករនៃប្រទេសឥណ្ឌាឆ្ពោះទៅមុខដើម្បីផ្ដល់អាហារដល់ពិភពលោក»។
រដ្ឋលេខាធិការនៃមន្ទីរអាហារ និងការចែកចាយសាធារណៈរបស់ឥណ្ឌាលោកស៊ូដង់ស៊ូ ផេនឌីក៏បានគាំទ្រការលើកឡើងរបស់លោកមូឌីផងដែរ។ លោកបានបន្ថែមពីលើការលើកឡើងរបស់លោកមូឌីថា៖ «ប្រទេសឥណ្ឌាមានស្ថានភាពស្បៀងអាហារសុខស្រួល ដោយមានអតិរេកគ្រាប់ធញ្ញជាតិ ហើយស្តុកបម្រុងត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងខ្ពស់ជាងតម្រូវការអប្បបរមាសម្រាប់ពេលមួយឆ្នាំខាងមុខ»។
បន្ទាប់ពីការលើកឡើងទាំងនេះមានការរាយការណ៍ថា ឥណ្ឌាបានបញ្ជូនគណៈប្រតិភូពាណិជ្ជកម្មទៅកាន់ប្រទេសមួយចំនួនប្រាំបួនដើម្បី «សិក្សាលទ្ធភាពនៃការបង្កើនការនាំចេញស្រូវសាលីចេញពីប្រទេសឥណ្ឌា»។
ប៉ុន្តែកាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី១៣ ការអះអាងដ៏ក្លាហានរបស់លោកម៉ូឌីបានដួលរលំ។ ឥណ្ឌា ដែលជាអ្នកដាំដុះស្រូវសាលីធំជាងគេក្នុងពិភពលោកបន្ទាប់ពីប្រទេសចិន បានប្រកាសថាពួកគេនឹងធ្វើការហាមឃាត់ការនាំចេញស្រូវសាលីទៅកាន់បរទេស។
ក្នុងការដើរថយក្រោយពីសំដីមុន លោកផេនឌីនិយាយថាការហាមឃាត់នេះគឺចាំបាច់ដើម្បីការពារស្បៀងអាហាររបស់ឥណ្ឌា និងដើម្បីទប់ទល់នឹងការកើនឡើងអតិផរណា។ ការព្យាករណ៍ទិន្នផលស្រូវសាលីរបស់ឥណ្ឌាក៏បានធ្លាក់ចុះនៅឆ្នាំនេះផង ដោយសារភ្លៀងធ្លាក់យ៉ាងខ្លាំងនៅដើមឆ្នាំ និងការកើតឡើងរលកកម្ដៅនៅពេលថ្មីៗនេះ។
ការហាមឃាត់របស់ឥណ្ឌាគឺជាព្រឹត្តិការចុងក្រោយគេក្នុងខ្សែសង្វាក់ប្រតិកម្មបន្តៗគ្នា ដែលមានប្រភពក្នុងការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីទៅលើអ៊ុយក្រែន។ ទាំងរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែនគឺជាប្រទេសនាំចេញគ្រាប់ធញ្ញជាតិ និងជីគីមីដ៏សំខាន់ក្នុងពិភពលោក។ ប្រទេសទាំងពីរត្រូវបានកាត់ផ្ដាច់ពីទីផ្សារអន្តរជាតិដោយសារសង្គ្រាមក្នុងករណីអ៊ុយក្រែន និងដោយសារការដាក់ទណ្ឌកម្មក្នុងករណីរុស្ស៊ី។
ជាមួយការបាត់បង់អ្នកផ្គត់ផ្គង់ដ៏សំខាន់ទាំងពីរនេះ វិស័យអាហាររបស់ពិភពលោកចាប់ផ្ដើមប្រឈមមុខនឹងការជាប់គាំង ខណៈពេលអ្នកនាំចេញធំៗដូចជាឥណ្ឌា (ស្រូវសាលី) និងឥណ្ឌនេស៊ី (ប្រេងដូង) ចាប់ផ្ដើមមានការព្រួយបារម្ភអំពីសន្តិសុខស្បៀងអាហារក្នុងស្រុករបស់ពួកគេ។
«តម្លៃប្រេងបានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង ហើយមានកង្វះគ្រាប់ធញ្ញជាតិ និងជី» ឯកអគ្គរដ្ឋទូតឥណ្ឌាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិលោកធី.អេស. ទីរូមូទី បាននិយាយបែបនេះនៅកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ហើយបន្តទៀតថា៖ «នេះបានជះឥទ្ធិពលមិនសមាមាត្រលើសកលលោកខាងត្បូង និងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍»។
ការនាំចេញស្រូវសាលីពីអ៊ុយក្រែនត្រូវបានគេប៉ាន់ស្មានថាចិញ្ចឹមមនុស្សជាង ៤០០ លាននាក់ក្នុងឆ្នាំ ២០២១ ដោយភាគច្រើនលើសលប់គឺនាំចេញតាមរយៈកំពង់ផែក្រុងម៉ារីអូប៉ូល និងអូដេសា។ ការវាយប្រហារ និងការបិទផ្លូវទឹកដោយរុស្ស៊ីទៅលើទីក្រុងទាំងពីរនេះ បានធ្វើឱ្យអ៊ុយក្រែនបាត់បង់មធ្យោបាយនាំចេញរបស់ខ្លួន ហើយត្រូវជ្រើសរើសមធ្យោបាយផ្លូវគោកដ៏គ្រោះថ្នាក់។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ុយក្រែនលោកដេនីស ស្មីហាលបាននិយាយថ្មីៗនេះថា៖ «កសិផលជាងកៅសិបលានតោន ដែលអ៊ុយក្រែនគ្រោងនាំចេញទៅកាន់បណ្ដាប្រទេសនៅអាស៊ី អាហ្វ្រិក និងអឺរ៉ុប ត្រូវបានរារាំង»។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ រុស្ស៊ីត្រូវបានព្យាករណ៍ថានឹងប្រមូលផលគ្រាប់ធញ្ញជាតិយ៉ាងហោចណាស់ ១៣០ លានតោន ដែលរួមមានស្រូវសាលីចំនួន ៨៧ លានតោន។ បើទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយប្រទេសជាច្រើនបានឈប់ធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយរុស្ស៊ី ឬពួកគេមិនអាចដោយសារទណ្ឌកម្មហិរញ្ញវត្ថុ។
អេហ្ស៊ីប និងប្រទេសដទៃនៅអាហ្វ្រិកខាងជើង ត្រូវបានគេព្យាករណ៍ថានឹងរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងជាងគេ ពីការបាត់បង់ការផ្គត់ផ្គង់ស្រូវសាលីពីអ៊ុយក្រែន ប៉ុន្តែគេរំពឹងថាផលប៉ះពាល់នឹងរីករាលដាលហួសប្រទេសទាំងនេះ។ នៅអាស៊ី ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីគឺជាទីផ្សារនាំចេញធំជាងគេទីពីរសម្រាប់ស្រូវសាលីអ៊ុយក្រែន។ ហើយរុស្ស៊ីគឺជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់ជីគីមីធំជាងគេទីបួនរបស់ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី។
អ៊ុយក្រែនក៏ផ្គត់ផ្គង់ជាងពាក់កណ្ដាលនៃប្រេងផ្កាឈូករ័តន៍របស់ពិភពលោក ខណៈពេលដែលរុស្ស៊ីផ្គត់ផ្គង់ជាង ២០ ភាគរយ។ តម្លៃប្រេងផ្កាឈូករ័តន៍បានកើនឡើងទ្វេដងនៅអាស៊ី ហើយបានកើនឡើងជាង ១០ ដងនៅតំបន់ខ្លះនៃអឺរ៉ុប។ កង្វះប្រេងចម្អិនអាហារបានកើតឡើងរួចទៅហើយ ដោយមានផលប៉ះពាល់ខ្លាំងជាងគេនៅអាស៊ីខាងត្បូង។ កង្វះនេះធ្វើឱ្យប្រទេសមួយចំនួនបញ្ឈប់ការនាំចេញដើម្បីរក្សាស្ថិរភាពតម្លៃនៅក្នុងស្រុករបស់ពួកគេ។
ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលផ្គត់ផ្គង់ ៥៥ ភាគរយនៃប្រេងដូងរបស់ពិភពលោក បានប្រកាសហាមឃាត់ការនាំចេញប្រេងដូងរបស់ខ្លួន បន្ទាប់មានបាតុកម្មនិស្សិតផ្ទុះឡើងដើម្បីតវ៉ាការកើនឡើងតម្លៃប្រេងក្នុងស្រុករហូតដល់ទ្វេដង។
អ្នកជំនាញនិយាយថាការហាមឃាត់ទាំងនេះនឹងបង្កឱ្យមានអតិផរណា និងបង្កហានិភ័យដល់សន្តិសុខស្បៀងអាហាររបស់ពិភពលោក ជាពិសេសក្នុងចំណោមប្រទេសចំណូលទាប និងកណ្ដាល៕
ប្រភព៖ Asia Nikkei
