ភ្នំនូជាស្ថានីយផូស៊ីលសត្វសមុទ្របុរាណមួយកន្លែង មានទីតាំងស្ថិតនៅស្រុកភ្នំព្រឹក ខេត្តបាត់ដំបង។ ភ្នំនេះស្ថិតនៅខាងលិចភ្នំប្រាំពីរប្រមាណ១០គីឡូម៉ែត្រ ដោយចូលទៅតាមផ្លួវលំ។ ក្រុមការងារសិក្សាផូស៊ីលនៃនាយកដ្ឋាន តំបន់បេតិកភណ្ឌ អគ្គសហកមន៍មូលដ្ឋាន នៃក្រសួងបរិស្ថាន បានចុះទៅសិក្សាបឋម កាលពីឆ្នាំ២០២១ ដោយបានសិក្សានៅជ្រុងមួយនៃភ្នំ និងសិក្សាក្នុងរូងភ្នំមួយនៃភ្នំនោះ (រូបលេខ១)។ ភ្នំនូជាភ្នំថ្មកំបោរ ដែលបានកំណត់អាយុកាលក្នុងស័កទី១ Paleozoic សម័យ Permian (២៥១-២៩៩លានឆ្នាំ)។
ភ្នំនេះមានអតីតកាលជាសមុទ្រ ដែលកើតឡើងដោយកំណកនៃកំបោរ។ ថ្មកំបោរជាប្រភេទថ្មដែលកើតពី កំណកនៃជីវៈចម្រុះមួយចំនួន សំណល់ផ្សេងៗ និងកំទេចកំទី សរីរាង្គផ្សេងទៀត។ វាក៏អាចបង្កើតបានដោយដំណើរការនៃកំណក គីមីដូចជាទឹកភ្លៀងនៃកាបូនកាល់ស្យូមពីទឹកបឹងឬទឹកសមុទ្រ។ ភ្នំនូ ជាស្ថានីយផូស៊ីលសត្វសមុទ្រមួយដែលមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលនិង ផូស៊ីលសត្វសមុទ្រដែលប្រមូលបានពីភ្នំប្រាំពីរ។ យើងបានរកឃើញភស្តុតាងមួយចំនួននៅភ្នំនូមានដូចជា៖ ពពួកខ្យងមួយចំនួន (រូបលេខ២) ដែលរកឃើញនៅផ្នែកចំហៀងក្នុងរូងភ្នំ ដែលមានរូបរាងជា៣ឬ៤គន្លាក់។ (រូបលេខ៣) ជាប្រភេទពពួកខ្យងរកឃើញក្នុងរូងភ្នំ ជារូបកាត់ទទឹងនៃខ្យងនោះ ហើយនៅក្នុងផ្ទៃថ្មនេះក៏មានស្លាកស្នាមសត្វផ្សេងៗ ដែលជាគ្រាប់តូចៗ Fusulina សត្វដែលមានសណ្ឋានដូចគ្រាប់អង្ករ ទំហ៊ំប្រមាណ៥ម.ម។ យើងអាចកំណត់ Species ប្រភេទ Fusulinaស្ថិតនៅក្នុងគ្រួសារ (Family) Schwagerinidae លំដាប់ (Orders) Fusulinina សាខា (Phylum) Foraminifera បច្ចុប្បន្នបានដាច់ពូជន៍ទៅហើយ។ ពពួកខ្យងដែលរកឃើញទាំងនេះ គឺលំបាកក្នុងការពិនិត្យមើលសណ្ឋានរបស់ពួកវាណាស់ ដ្បិតរូបរាងខ្យងទាំងនេះសឹងតែបាត់រូបរាង ដោយរលាយចូលទៅក្នុងសាច់ថ្មភ្នំ ពួកនេះក៏បានជួបប្រទះនៅស្ថានីយមួយចំនួនក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ (រូបលេខ៤) អាចជាប្រភេទមួយនៃខ្យងផងដែរ តាមរយៈរូបរាងទាំងនេះយើងអាចយល់ថាជាប្រភេទខ្យងផ្សេងៗគ្នា។ (រូបលេខ៥-៦) ជាបំណែកនៃពពួកគ្រីណូអ៊ីត ស្ថិតនៅ Phylum Echinodermata, Class Crinoidea តាមរយៈឯកសារបានបញ្ជាក់ថា ពពួកគ្រីណូអ៊ីតមានជាង៦០០០ប្រភេទ និងបានបន្តមករស់នៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន ជាង៦០០ប្រភេទ។ ហើយពពួកគ្រីណូអ៊ីតនេះ ក៏បានប្រទះឃើញនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជារហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះផងដែរ ដោយពួកវាមានមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលនិងពពួកផ្កាយសមុទ្រ។ (រូបលេខ៧) មានលក្ខណៈជាស្លាកស្នាមដូចមុខកាត់នៃផ្កាថ្ម តែយើងមិនទាន់អាចកំណត់អត្តសញ្ញាណបាននៅឡើយ។ ប្រភេទផូស៊ីលពួកនេះក៏បានរកឃើញនៅក្នុងរូបភ្នំមួយនៃភ្នំ៧ផងដែរ។ (រូបលេខ៨-៩) អាចជាពពួកផ្កាថ្ម? តែយើងមិនទាន់អាចកំណត់អត្តសញ្ញាណបាននៅឡើយ ពួកនេះយើងឃើញលេចចេញមកជាក្រុមតូចៗ ហើយយើងក៏បានជួបប្រទះនៅភ្នំប្រាំពីរផងដែរ។
រួមសេចក្តីមកយើងអាចនិយាយបានថា ភ្នំនូ ជាទីតាំងផូស៊ីលសត្វសមុទ្រមួយដែលមានអាយុកាលក្នុងស័ក Paleozoic ក្នុងសម័យកាល Permian (២៥១-២៩៩លានឆ្នាំ)។ ទីតាំងផូស៊ីលនេះមានលក្ខណៈដូចគ្នានឹងស្ថានីយផូស៊ីលភ្នំប្រាំពីរផងដែរ។ នៅពេលដែលយើងអាចមានលទ្ធភាពសហការណ៍ជាមួយអ្នកជំនាញអន្តរជាតិ ដើម្បីបកស្រាយនៅចម្ងល់ទាំងឡាយដែលមាន។ ក្រុមការងារនិងបន្តការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាបន្តនៅឆ្នាំបន្តបន្ទាប់ទៀត៕
អត្ថបទដើម៖ លោក លឹម វណ្ណច័ន្ទ