ទួលបារាយណ៍អណ្តែត ឬអ្នកស្រុកហៅថា “ទួលអស់លោក” ជាបូជនីយដ្ឋានមួយស្ថិតក្នុងសង្កាត់កំពង់លាវ ក្រុងព្រៃវែង ខេត្តព្រៃវែង ចម្ងាយប្រហែល៣០០ម៉ែត្រ ខាងជើងស្ថានីយបុរាណវិទ្យាទួលអំបែង។ អ្នកស្រុកជឿថាទួលអស់លោក ជាទីប្រជុំអ្នកតា-បារមីប្រកបដោយឫទ្ធិពូកែ ដែលអ្នកតូច-ធំជិតឆ្ងាយតែងចូលគោរពបួងសួងបន់ស្រន់សឹងបានសុខសប្បាយសមប្រាថ្នាគ្រប់គ្នា។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ អ្នកស្រាវជ្រាវក៏ពិនិត្យឃើញបំណែកបុរាណវត្ថុគួរឱ្យកត់សម្គាល់មួយចំនួននៅទីទួលនេះដូចជា សិវលិង្គ យោនីនាងឧមា គំនរថ្មបាយក្រៀម និងបំណែកកុលាលភាជន៍ជាដើម។
តាមការសិក្សារបស់អ្នកជំនាញផ្នែកចុះបញ្ជីស្ថានីយបុរាណរបស់ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានពិនិត្យនិងចាត់ថ្នាក់ទួលអស់លោក គឺជាទួលឥដ្ឋធំមួយ ព័ទ្ធជុំវិញដោយកសិន្ធុ (គូទឹក) ដែលជាលំនាំរចនាសម្ព័ន្ធបុរាណ។ មកដល់បច្ចុប្បន្ន គេជឿថាទួលនេះជាកន្លែងគោរពបូជាដ៏ស័ក្តិសិទ្ធិមានឫទ្ធិបារមីក្រៃលែង រហូតចារថា “បារមីទួលបារាយណ៍អណ្តែត”។ ដោយឡែកចំពោះឈ្មោះ “ទួលបារាយណ៍អណ្តែត” មានរឿងតំណាលថា ដើមឡើយទួលនេះមានដើមឈើតូចធំក្រាស់ឃ្មឹក សម្បូរសត្វអសិរពិស ហើយក្នុងរដូវវស្សាទឹកតែងជន់ឡើងព្រៀបជុំវិញ ពុំមានផ្លូវថ្មើរជើងចូលឡើយ។ បើមនុស្សចូលទៅច្រើនលើទួលនេះ ហើយដើរទៅផ្នែកខាងត្បូង ខាងជើងបះឡើង បើដើរទៅខាងលិច ខាងកើតត្រូវបះឡើងហាក់ដូចជាអណ្តែតនៅលើទឹក ទើបមានឈ្មោះហៅថា “ទួលបារាយណ៍អណ្តែត”។ រីឯរឿងមួយទៀតតំណាលថា កាលពីព្រេងនាយមានមេទ័ពដ៏ខ្លាំងពូកែម្នាក់ បានដឹកនាំពលសេនាជាច្រើនតាមសំពៅចេញច្បាំងបណ្តេញសត្រូវ។ លុះធ្វើដំណើរមកដល់ទីនេះ មានព្យុះបណ្តាលឱ្យសំពៅលិច។ មេទ័ពនិងពលសេនាប្រឹងហែលរហូតដល់លើទួលនេះដោយសុវត្ថិភាព ហើយចាប់ពីនោះរហូតមក អ្នកស្រុកក៏ហៅថា “ទួលសំពៅលិច”។ ប៉ុន្តែក្រោយមកឈ្មោះនេះក៏បាត់ទៅពុំមានអ្នកចងចាំ។
បច្ចុប្បន្ន ទួលអស់លោកមានផ្លូវមួយខ្សែដែលលើកភ្ជាប់ចូលមកតាំងពីឆ្នាំ១៩៩២។ លើសពីនេះ គេចាត់ទុកទួលអស់លោកជាបូជនីយដ្ឋានផង និងជារមណីយដ្ឋានផង។ នៅលើទួលមានសំណង់ផ្សេងៗជាច្រើនដូចជា វិហារ បុស្បុក ខ្ទមអ្នកតា សាលាបុណ្យ សាលាឆាន់… ដែលកសាងឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ដោយសទ្ធាអ្នកមុខអ្នកការ និងអ្នកមានជំនឿជិតឆ្ងាយ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ គេសង្កេតឃើញភ្ញៀវទេសចរណ៍តែងចូលអុជធូបបួងសួងសុំសេចក្តីសុខទៅតាមជំនឿពុំសូវលុះថ្ងៃ ព្រមទាំងថ្វាយគ្រឿងសក្ការៈ និងដង្វាយផ្សេងៗដូចជា ទៀន ធូប ផ្កាភ្ញី ជ្រូកខ្វៃ និងថ្វាយភ្លេងជាដើម។ មិនតែប៉ុណ្ណោះគេដឹងថាមុនមានវិបត្តិសកលកូវីដ-១៩ គេតែងធ្វើបុណ្យធំម្តង ឬពីរដងក្នុងមួយឆ្នាំ គឺមុនចូលឆ្នាំ ឬក្នុងថ្ងៃចូលឆ្នាំ និងក្នុងពេលភ្ជុំបិណ្ឌ ដោយនាំមកនូវគ្រឿងសក្ការៈ និងដង្វាយទៅថ្វាយបារមី និងអស់លោក (អ្នកតា) នៅលើទីទួលនេះ។
យោងតាមឯកសាររៀបចំដោយមន្ទីរធម្មការនិងសាសនាឱ្យដឹងថា អស់លោកមានបារមីពូកែស័ក្តិសិទ្ធិខ្លាំងពូកែ ដែលគេតែងរំឭកឈ្មោះមានដូចជា ព្រះអស់លោកមុនីរតន៍ រំពាត់មាស វេស្សវ័ណ កុវេរោ ព្រះបាទជើងធំ ដំបងដែក ព័ន្ធហក់ឆក់វៃ យាយទេព យាយម៉ៅ យាយសក់ស និងតាក្រហមកជាដើម។ អស់លោកទាំងអម្បាលម៉ាននេះ ខ្លះគេឃើញមានខ្ទមនិងឈ្មោះសម្គាល់ តែខ្លះក៏ពុំឃើញឡើយ។ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក្តី នៅកណ្តាលទួលនេះគេក៏សង្កេតឃើញសំណង់មួយហៅថា “វិហារ” អមដោយបុស្បុកសងខាងតម្កល់ព្រះពុទ្ធប្រក់នាគ ព្រះសិអារ្យមេត្រី ព្រះកច្ចាយន៍ និងព្រះគោព្រះកែវជាដើម។ គេបានកត់ចំណាំឃើញដែរថា ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៨២ ដល់ឆ្នាំ១៩៩៨ សំណង់សំខាន់ៗខាងលើ តែងមានការយកចិត្តទុកដាក់កសាងនិងជួសជុលពីសំណាក់ថ្នាក់ដឹកនាំខេត្តស្ទើរគ្រប់ជំនាន់ដូចជា ឯកឧត្តម ជាម យៀប, ឯកឧត្តម តូច សាក់, ឯកឧត្តម ស្បោង សារ៉ាត់, ឯកឧត្តម យុទ្ធ ភូថង, ឯកឧត្តម ប៊ិន ឈិន, ឯកឧត្តម ម៉ម ហេង, ឯកឧត្តម មិន សាន, ឯកឧត្តម តូច ឈាង និងឯកឧត្តម ឯម អុន។
មួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះ នៅលើទួលអស់លោក គេឃើញមានការជួសជុល និងកសាងបុស្បុក និងខ្ទមអ្នកតាថ្មីៗមួយចំនួនទៀត ដែលពុំឃើញមានក្នុងឯកសាររៀបចំដោយមន្ទីរធម្មការនិងសាសនា។ ទន្ទឹមនោះដែរ គេថែមទាំងស្ថាបនារូបសំណាកក្នុងកាយវិការផ្សេងៗ តម្កល់ក្នុងខ្ទមនីមួយៗផង។ ជាក់ស្តែងក្នុងឆ្នាំ២០១៥ គេបានជួសជុលខ្ទមមួយដែលសង់តាំងឆ្នាំ១៩៩៦ ស្ថិតនៅក្បែរវិហារ ព្រមទាំងស្ថាបនារូបសំណាកពីរតម្កល់ក្នុងនោះ ហើយឱ្យនាមថា “លោកតាលោកយាយបារមីបារាយណ៍អណ្តែត” ។ ចំណែកនៅបរិវេណធ្លាខាងមុខវិហារ គេឃើញមានខ្ទមអ្នកតាតូចធំមួយចំនួនទៀតដូចជា អ្នកតាខ្លោងទ្វារ និងខ្ទមអ្នកតាសម្តេចព្រះគ្រូ-អ្នកតាកែវមុនី ដែលមន្ទីរស្ថាប័ន និងអ្នកមានជំនឿសាងថ្វាយ។
(រូបថត៖ មន្ទីរវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ ខេត្តព្រៃវែង)
ដោយឡែក នៅលើទួលអស់លោកនេះ ក្រៅពី វិហារ បុស្បុក សាលាបុណ្យ និងខ្ទមអ្នកតានានាដែលមានឈ្មោះដូចរៀបរាប់មកខាងលើ គេឃើញមានខ្ទមអ្នកតាចាស់ថ្មីមួយចំនួនទៀត ដែលមនុស្សភាគច្រើនពុំស្គាល់ឈ្មោះ។ ក្នុងខ្ទមខ្លះតម្កល់រូបមនុស្សអង្គុយកាន់ដំបង និងខ្ទមខ្លះតម្កល់រូបមនុស្សស្រីអង្គុយបត់ជើងជាដើម។ តាមរយៈលក្ខណៈនៃរូបសំណាកទាំងអស់នេះ ទំនងគេរៀបចំឡើងតំណាងអស់លោកមួយចំនួនដែលអ្នកស្រុកខ្លះនៅចាំឈ្មោះដូចជា អ្នកតាដំបងដែក យាយម៉ៅ យាយទេព ឬយាយសក់ស។ល។
សង្ខេបសេចក្តីមក ទួលអស់លោកគឺជាបុរាណដ្ឋានមួយដែលជាទីប្រជុំអ្នកតា និងបារមី។ ទាំងអ្នកស្រុកនិងថ្នាក់ដឹកនាំខេត្តជាច្រើនជំនាន់ ចាត់ទុកទួលនេះជាកន្លែងសក្ការៈដ៏សំខាន់ដែលគេពុំហ៊ានរំលង។ ម្ល៉ោះហើយ ការកសាង ជួសជុល និងរៀបចំហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធថ្មីៗនៅទីទួលនេះ ចេះតែកកើតជាបន្តបន្ទាប់ដូចរៀបរាប់មកខាងលើ៕
អត្ថបទដោយ៖ ហៀន សុវណ្ណមរកត
