សិលាចារឹកប្រាសាទនាងពួន ខេត្តឧត្តរមានជ័យ

ខ្ញុំបានទទួលព័ត៌មានអំពីការប្រទះឃើញសិលាចារឹកនេះពី លោក យាន យ៉ា ប្រធានការិយាល័យបេតិកភណ្ឌ នៃមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ខេត្តឧត្តរមានជ័យ។ លោកបញ្ជាក់ថា សិលាចារឹកនេះ គេរកឃើញនៅរវាងឆ្នាំ ២០២១។ សព្វថ្ងៃ សិលាចារឹកនេះរក្សាទុកនៅទីតាំងដើមតែម្តង។ ប្រាសាទនាងពួន មានទីតាំងស្ថិតនៅជើងភ្នំដងរែក ក្នុងស្រុកត្រពាំងប្រាសាទ ខេត្តឧត្តរមានជ័យ ដែលជាប្រាសាទឥដ្ឋកសាងឡើងនៅរវាងស.វ.ទី៧ ហើយទំនងសង់បន្ថែមនៅសម័យអង្គរ។ តើសិលាចារឹករកឃើញថ្មីនៅប្រាសាទនាងពួន ​មានខ្លឹមសារ និងអត្ថន័យយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ?

សិលាចារឹកនេះ ចារឹកនៅលើបន្ទះមេទ្វាររបស់ប្រាសាទ ជាភាសាខ្មែរ និងសំស្រ្កឹត មានចំនួនសរុប ៨ បន្ទាត់។ ក្នុងនោះ ផ្នែកទីមួយចំនួន ៦ បន្ទាត់ចារឹកជាភាសាខ្មែរ និងផ្នែកទីពីរចំនួន ២ បន្ទាត់ខាងក្រោមចារឹកជាភាសាសំស្រ្កឹត។ យោងទៅតាមទម្រង់អក្សរជាទូទៅ សិលាចារឹកប្រាសាទនាងពួន ទំនងចារឹកឡើងដំណាលគ្នាជាមួយការកសាងប្រាសាទ ពោល គឺទំនងចុងស.វ.ទី៧ នៃគ្រិស្តសករាជ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា ដោយសារផ្នែកម្ខាងនៃសិលាចារឹកបានរលុបអក្សរមួយភាគធំ យើងមិនបានព័ត៌មានច្រើនអំពីសិលាចារឹកនេះឡើយ។ ផ្នែកខាងលើចំនួន ៦ បន្ទាត់ជាភាសាខ្មែរដែលនៅសល់ គឺរៀបរាប់អំពីឈ្មោះអ្នកបម្រើ និងដីស្រែប៉ុណ្ណោះ ដែលអ្នកបម្រើប្រុសគេហៅថា “វា” និងអ្នកបម្រើជាស្រីហៅថា “កុ” មានជាអាទិ៍ វាវ្រៅ កុក្នា កុកញ្ជោង កុមុះលិ កុ..ភ្យ និងកុប្រុក។ ចំណែកផ្នែកសំស្ក្រឹតដែលនៅសល់ ត្រង់បន្ទាត់ទី៧ និងទី៨ បានរលុបបាត់អស់ទិន្នន័យជាច្រើន ដែលពិបាកក្នុងការបកប្រែចេញជាសេចក្តីបាន។

អត្ថបទចារឹក

១.        ……………………….វា វ្រៅ១ វា

២.        ……………………….ក១ កុ ក្នា១ កុ កញ្ជោង៑

៣.        ……………………….១ កុ មុះលិះ១ កុ អ

៤.        ……………………….ក១កុ..ភ្យ១ កុ ប្រុក៑១

៥.        ……………………….ប្លេ គិ ..ស្រេ

៦.        ……………………….ស្រេ មន៑ ទារ៑ មា ប្លេ គិុ

៧.        ……………………….យោបិ តិបុនស្សុត

៨.        ……………………….សញ្ច្យតេសម៑

ជារួមមក សិលាចារឹករកឃើញថ្មីនៅប្រាសាទនាងពួន ស្រុកត្រពាំងប្រាសាទ ខេត្តឧត្តរមានជ័យ មិនបានផ្តល់ព័ត៌មានឱ្យដឹងអ្វីច្រើនបានឡើយ។ ដ្បិត សំណេរមួយភាគធំបានរលុបអក្សរអស់ទៅហើយ។ រីឯផ្នែកដែលនៅសល់ សុទ្ធសឹងរៀបរាប់អំពីឈ្មោះអ្នកបម្រើស្រីប្រុស និងស្រែប៉ុណ្ណោះ។

—————

Prasat Neang Puon temple

This inscription was found in Prasat Neang Puon temple, Trapeang Prasat district, Ouddor Meanchey province. The inscription is written on the doorframe of the temple. It is inscribed with ancient Khmer script and consists of 8 lines. The inscription dates back to the late 7^th century. Since many of the letters of this inscription have been erased, we don’t know much about it, but what remains is a list of names of male and female servants and rice fields.

អត្ថបទដោយ៖ លោក កំ វណ្ណារ៉ា