ទំព័រដើមប្រវត្តិសាស្ត្រសិលាចារឹកគោកកន្តាំង K.1260

សិលាចារឹកគោកកន្តាំង K.1260

គោកកន្តាំង ឬ គោកតាំង គឺជាគោកមួយក្នុងចំណោមគោកទាំងបី(គោកខ្មោច គោកចាន់ និងគោកកន្ដាំង)ដែលនៅទិស​អាគ្នេយ៍វត្ត​ប្រាសាទមុនីសោមសាន់ ស្ថិតនៅក្នុងភូមិជ្រៃត្បូង ឃុំកៀនសង្កែ ស្រុកសូត្រនិគម ខេត្តសៀមរាប។ គោកនេះស្ថិតនៅចម្ងាយ៥០០ម៉ែត្រខាងកើតភូមិជ្រៃត្បូង ៤០០ម៉ែត្រ​ខាងត្បូងគោកខ្មោច និង​២០០ម៉ែត្រ ខាងត្បូងគោកចាន់។ ទីនោះ​ជាទីទួលប្រាសាទឥដ្ឋ​ មានបល្ល័ង្ក​ធ្វើអំពីថ្មភក់មួយមានចារសិលាចារឹកចំនួន២បន្ទាត់។គោកកន្ដាំង​មាន​ព័ទ្ធដោយកសិន្ធុទឹកមួយ។

បល្ល័ង្កថ្មនោះ ត្រូវបានអ្នកស្រុកយកទៅកែច្នៃធ្វើជាត្បាល់ក្តឿង​សម្រាប់ប្រើប្រាស់​ ប៉ុន្ដែក្រោយមកដោយសារមានសមាជិកគ្រួសារមានជំងឺតម្កាត់ ក៏យកថ្មនេះមកទុកនៅទីតាំងដើមវិញដដែល។ លុះក្រោយមក នៅថ្ងៃទី​១៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០២០ ព្រះចៅអធិការវត្ត​ប្រាសាទមុនីសោមសាន់ ព្រះនាម ប៉ក់​ មួន​ បានប្រមែប្រមូល​ព្រះសង្ឃ កូនសិស្សវត្ត យកសិលាចារឹកនេះ​មករក្សាទុកក្នុងបរិវេណវត្ត។

នៅផ្នែកខាងលើដែលចារើលរាណដ​ជគតស្រីធរណេន្ទ្រិស្វរអត្ថបទសិលាចារឹក មានរូបកងរង្វង់រាសីចក្រ​សម្គាល់​ទីតាំងផ្កាយនិងពេលវេលានៃការប្រតិស្ថានរូបបដិមាមួយអង្គ ដូចមានបង្ហាញ​ក្នុងសិលាចារឹក​។  ផ្នែកអក្សរចារឹកវិញ មានដាច់បាត់តួអក្សរខ្លះដោយសារមាន​ការ​បែកផ្នែកខាង​ៗនៃផ្ទៃថ្ម ជាហេតុនាំឱ្យផ្នែកខ្លះអាចពុំបាន។ ប៉ុន្ដែជាសំណាង​ល្អ យើង​អាចបំពេញបន្ថែមចំណុចដែលបែកដាច់បាត់នោះ ដោយសារកិច្ចការ​របស់ក្រុម​ការងារ​ធ្វើ​ផែន​ទី​ស្ថានីយ៍​បុរាណវិទ្យានៃប្រទេសកម្ពុជា ដែលបានផ្ដិតសំណៅសិលាចារឹកនេះមុនពេល​ខូច​ខាត​។ កន្លងមក សិលាចារឹកនេះមិនទាន់មានការសិក្សាបោះពុម្ពផ្សាយ​នៅឡើយ បើទោះបីជាមានចុះលេខបញ្ជីសារពើភណ្ឌសិលាចារឹក K.1260 យូរមកហើយក្ដី។

សិលាចារឹកដ៏ខ្លីនេះ ចារឹកអំពីបុណ្យរបស់អាចារ្យ​ ហរិបាលរាណត ដែលជាចៅ​របស់​អាចារ្យ ចន្ទ្រាធិបតី មកពីស្រុកបុស្បរីគ្រាម​​ បានប្រតិស្ថានបដិមា​ ព្រះស្រីធរណេន្ទ្រិសូរ នៅ​ឆ្នាំ៩៦៨នៃមហាសករាជ ត្រូវ​នឹង​គ.ស.១០៤៦។ បន្ទាប់មកជាការជូនពរដល់អ្នកឯណា ដែលបានចូលរួមចម្រើនបុណ្យនិងបូជាព្រះ​របស់លោកអាចារ្យ​ដែលបានកសាងនោះ​ សូមឱ្យ​បានសោយនូវសម្បត្តិសួស្ដី​តាំងពីលោកនេះរហូតបានដល់និព្វាន។

អត្ថបទដើមជាអក្សរខ្មែរទំនើប

១- ៩៦៨ឝក ៩មាស៑ ៤រោចមាគ៌្គឝិរតជាបុឞ្យមឃន(ក្សត្រ)[[ឝុក្រពារ]]លគ្នអាយ៑កុម្ភគិនុស្ឋាបណាកម្រតេងអញជគតឝ្រី[ធរ]ណេន្ទ្រិឝ្វរ បុន្យអា(ចាយ៌្យ) [[ហរិបាល]]

២- [[រាណ]]ត៑ចៅអាចាយ៌្យចន្ទ្រាធិបតីស្រុក៑បុឞ្បរីគ្រាមនៅអ្នក្តពទ៌្ធេបូជាព្រះនេះលេង៑អ្នកនោះស្វេយ៑សំបត៑ស្វស្ដិឥហលោកល្វោះទៅតស្វាគ៌្គមោក្ឞ[[និព៌្វាណ–ប៑]]

អត្ថបទសម្រួលជាភាសាខ្មែរទំនើប

ឆ្នាំ៩៦៨មហាសករាជ(១០៤៦គ.ស.) (កន្លងបាន)៩ខែ ថ្ងៃ៤រោច ខែមិគសិរចូលខែបុស្ស មឃនក្សត្រ ថ្ងៃសុក្រ លគ្ននៅឯកុម្ភរាសី គឺនូវ(វេលានោះបាន)ស្ថាបនា​គម្ដែង​អញ​ជគត ស្រីធរណេន្ទ្រិសូរ​​ ជាបុណ្យរបស់អាចារ្យ ហរិបាលរាណត ជាចៅរបស់អាចារ្យ ​ចន្ទ្រាធិបតី​ នៅស្រុកបុស្បរីគ្រាម​។ នៅអ្នក(ណា)ដែល​ចម្រើន(បុណ្យ​និង)​បូជាព្រះនេះ សូមអ្នកនោះ​សោយសម្បត្តិសួស្ដី​ក្នុងលោកនេះ​លុះរហូតដល់សួគ៌មោក្សនិព្វាន។

តាមរយៈសិលាចារឹកនេះ បង្ហាញយើងឱ្យឃើញថា អ្នកឯណាដែលគ្រាន់តែថែរក្សា​បុណ្យ​ដែលបានកសាងរួចហើយនោះ ក៏នឹងបានបុណ្យកុសលនឹងម្ចាស់បុណ្យ​ បានសោយ​នូវសេចក្ដីសួស្ដី ចម្រើនរុងរឿង​ ទាំងក្នុងលោកនេះនិង​លោកខាងមុខ។ សិលាចារឹកនេះ​បានពញ្ញាក់ស្មារតី​យើងគ្រប់គ្នាត្រូវចូលរួមថែរក្សាកេរមរតក ឬបុណ្យរបស់ដូនតា ដែលលោកបានកសាងបន្សល់ទុកមក ដើម្បីបានបុណ្យកុសលផង និងការពារបេតិកភ​ណ្ឌ​រ​បស់​ជាតិយើងផង។ ដូច្នេះ​ ការបំផ្លិចបំផ្លាញក្នុងរូបភាពណាមួយ​ដូចជាការជួញដូរ ការកែច្នៃប្ដូររូបរាង ឬកម្ទេចចោល ជាការខុសនឹងផ្នែកជំនឿផង និងផ្នែកច្បាប់ផង។

—————————————————–

Inscription Kok Kantang K.1260

Kok Kantang or Kok Tang is one among the three, Kok Khmoch, Kok Chan, and Kok Kantang locate southeast of the Munisomsan pagoda, in Soutr Nikom district, Siem Reap province. It is a mound, where a brick temple surrounding a moat is located. What is significant about Kok Kantang?

Kok Kantang has a two lines inscription written on the upper part of the pedestal. Notably, the pedestal was changed to a mortar. Close to the inscription, there is a circle of the zodiac that shows the position of the stars and the time to erect a statue. Although some parts of the inscription are decay, the previous documentation fully provided the information.

The inscription starts with the date (1046 C.E) and mentions the erection of a God names Kamraten Jagat Sri Dharanendrisvara of a Guru names Haripalranat, who is a grandson of Guru Chandradipati. Also added with the wishes to those worshipping the God to live happily from this life to the next.

Significantly, the inscription is not only giving the information of erecting a statue of God and merit-making through the worshipping, the ancestors were also conveying an important message to the next generation not to destroy the heritage that born from a good deed of the ancestors. All forms of destruction of cultural heritage are against religion and the law. 

អត្ថបទដើម៖ លោក ហ៊ុន ឈុនតេង

- Advertisement -spot_img

អត្ថបទជាប់ទាក់ទង

អត្ថបទផ្សេងទៀត

- Advertisement -spot_img

បណ្ដាញសង្គម

18,489FansLike
191,100FollowersFollow
17,700SubscribersSubscribe
- Advertisement -spot_img
error: Content is protected !!