ពិភេក៖ យុត្តិកម្មនៃឥរិយាបថសីលធម៌ក្នុងរឿងរាមកេរ្តិ៍

មានប្រភពនិងការបកស្រាយជាច្រើន អំពីរាមកេរ្តិ៍ដ៏វែងនេះ រួមទាំងសាច់រឿងឥណ្ឌាដើម ការបកប្រែ លំនាំតាម និងការកែច្នៃនៃសាច់រឿង ជាពិសេសនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ឥណ្ឌាភាវូបនីយកម្ម។​ អត្ថបទនេះ នឹងបង្ហាញត្រួសៗទៅលើតួអង្គពិភេកនិងគ្រួសាររបស់គាត់ ជាពិសេស នាង បុញ្ញកាយ (បញ្ជកាយ)។

ពិភេក ជាភាសាសំស្ក្រឹត «ពិភសណ» ​(Wibhisana) និងជាយក្សពណ៌បៃតង គ្រូទាយ ប្អូនប្រុសនិងទីប្រឹក្សារបស់ក្រុងរាពណ៍ មុននឹងទៅបម្រើព្រះរាម។ ពិភេក ជាព្រះរាជបុត្ររបស់ព្រះចៅក្រុងលង្កា វិស្រវៈ (រាស្ថាន) និងព្រះនាងសុកេសី (ឧទលា/រាជធីតា)។ ព្រះឥសូរ បានឱ្យទៅពិភេកនូវកែវមនោហារាមួយ ដែលអាចធ្វើឱ្យពិភេកប្រមើលឃើញអនាគត បាន។ ពិភេក បានរៀបអភិសេកជាមួយនឹងនាងសុជតា ហើយបានបុត្រីមួយអង្គ គឺនាងបុញ្ញកាយ។ ក្រោយមក ពិភេកត្រូវបានក្រុងរាពណ៍និរទេស ទើបរត់ទៅនៅបម្រើព្រះរាម។ នៅចុងបញ្ចប់នៃរឿងរាមកេរ្តិ៍ ពិភេកក៏បានឡើងគ្រងរាជនៅនគរលង្កាបន្ទាប់ពីរាពណ៍បានស្លាប់។

មានរឿងសំខាន់មួយចំនួននៅក្នុងរឿងរាមកេរ្តិ៍ ដែលមានភាពប្លែកគ្នានៅក្នុងបណ្តាប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដូចជាដើមកំណើតរបស់ក្រុងរាពណ៍ ដែលជាលទ្ធផលនៃអសីលធម៌របស់មាតាបិតារបស់គាត់ ដូច្នេះបានត្រូវបណ្តាសាររបស់អាទិទេព ព្រោះវិស្រវៈ (ព្រះបិតា) បានបង្រៀនអាថ៌កំបាំងសិល្ប៍សាស្ត្រដល់សុកេសី (ព្រះមាតា)។

ពិភេក ប្អូនប្រុសរបស់រាពណ៍ បានផ្តល់យោបល់ដល់រាពណ៍ឱ្យដោះលែងព្រះនាងសីតាពីការឃុំឃាំង ដែលធ្វើឱ្យរាពណ៍មានកំហឹងយ៉ាងខ្លាំង រួចហើយក៏បានធាក់ក្បាលពិភេកដែលធ្វើឱ្យពិភេករត់ទៅបម្រើព្រះរាម។ ក្នុងន័យនេះ ប្រជាជនឥណ្ឌូណេស៊ី គិតថាទោះបីជារាពណ៍អាក្រក់និងឃោរឃៅយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ពិភេកមិនត្រូវរត់ទៅបម្រើព្រះរាមឡើយ ព្រោះធ្វើដូច្នេះមានន័យថាពិភេកក្បត់បងរបស់ខ្លួន។ ផ្ទុយពីនេះទៅវិញ យើងឃើញថា ប្អូនប្រុសរបស់រាពណ៍ឈ្មោះ កុម្ភការណ៍ បាននៅបម្រើបងរបស់ខ្លួនរហូតដល់ជីវិតចុងក្រោយ ស្លាប់នៅក្នុងសង្គ្រាមជាមួយនឹងកងទ័ពព្រះពន្លារបស់ព្រះរាម។ នៅក្នុងសាច់រឿងរបស់ កូសាស៊ិ (Kosasih) រាពណ៍ បានសម្លាប់ពិភេក បន្ទាប់ពីពិភេកបានណែនាំគាត់ឱ្យដោះលែងព្រះនាសីតាពីការឃុំឃាំង។ ហនុមាន បានរកឃើញសាកសពរបស់ពិភេក ហើយបានប្រគល់ឱ្យទៅកងទ័ពរបស់ព្រះរាម។ ព្រះរាមក៏បានបញ្ជាឱ្យហនុមានទៅរកឧសថទិព្វពីលើកំពូលភ្នំដើម្បីធ្វើឱ្យពិភេករស់រានមានជីវិតឡើងវិញ។ ក្នុងរឿងនេះ កូសាស៊ិ បកស្រាយថា ពិភេកមិនបានក្បត់រាពណ៍ឡើយ ដោយអះអាងថា គឺខាងព្រះរាមទេដែលបានផ្តល់ជីវិតដល់ខ្លួនដោយបានធ្វើឱ្យខ្លួនរស់រានមានជីវិតឡើងវិញ។

ដោយឡែក ក្រោយពីពិភេកបានរស់រានមានជីវិតឡើងវិញហើយ បុញ្ញកាយក៏បានជួបជុំនឹងបិតារបស់នាងវិញ។ នាងបុញ្ញកាយ ក៏បានទូលថ្វាយទៅព្រះរាមអំពីរឿងរ៉ាវសព្វគ្រប់ពាក់ព័ន្ធនឹងព្រះនាងសីតា។ បន្ទាប់មក ហនុមាន ក៏បានត្រកងនាងបុញ្ញកាយនៅនឹងដៃ ហៀវហោះនាំនាងទៅវិមានរបស់នាងវិញ។ នៅតាមផ្លូវធ្វើដំណើរនោះ ហនុមានស្រើបស្រួលនៅក្នុងចិត្តពន់ប្រមាណ ទ្រាំពុំបាន ក៏បញ្ចេញទឹកកាមធ្លាក់ទៅក្នុងសមុទ្រ ដែលផ្តល់កំណើតដល់បុត្រាមួយអង្គគឺ ទុគង្គា (Tugangga)។

សេចក្តីស្នេហារវាងនាងបុញ្ញកាយនិងហនុមាន

បុញ្ញកាយ ជាបុត្រីរបស់ពិភេក ដូច្នេះនាងត្រូវជាក្មួយស្រីរបស់ក្រុងរាពណ៍។ នាងបុញ្ញកាយ ជាអ្នកស្មោះត្រង់និងតាមថែរក្សាព្រះនាងសីតាជារៀងរហូត។ នៅក្នុងសាច់រឿងនៃល្ខោនស្រមោលស្បែកតូចឥណ្ឌូណេស៊ី វ៉ាយ៉ាំងគូលិត  (wayang kulit)​ នាងបញ្ជកាយត្រូវបានរៀបការជាមួយនឹងជម្ពូពាន ដោយត្រូវបណ្តាសាររបស់រាពណ៍ ព្រោះមានពេលមួយនោះ រាពណ៍មានបំណងប្រើល្បិចទៅលើព្រះនាងសីតា នៅពេលដែលព្រះនាងពុំព្រមស្តាប់គាត់។ រាពណ៍បានកាត់ក្បាលអ្នកទោសពីរនាក់ ហើយលើកឡើងបង្ហាញព្រះនាងសីតា ថាជាព្រះកេសរបស់ព្រះរាមនិងព្រះលក្ស្មណ៍។ ព្រះនាងសីតា មានការសោកសៅយ៉ាងខ្លាំងចំពោះអំពើដ៏ឃោរឃៅរបស់រាពណ៍ ប៉ុន្តែនាងបញ្ជកាយបានដឹងពីការពិត ហើយបានទូលទៅព្រះនាងសីតាពីការពិតនោះ ដែលធ្វើឱ្យរាពណ៍មានកំហឹងក្រេវក្រោធយ៉ាងខ្លាំង ហើ​យបានដាក់បណ្តាសារឱ្យនាងបញ្ជកាយត្រូវរៀបការជាមួយនឹងស្វាចាស់មួយ គឺជម្ពូពាននេះឯង ហើយជាមួយគ្នានេះ បានបុត្រីមួយអង្គដែលនៅក្នុងរឿងមហាភារតយុទ្ធ ជាព្រះមហេសីរបស់ព្រះក្រឹស្នា៕

————————————-

Piphek: A Justification of a Moral Act

There are several sources, origins, and interpretations of the lengthy Indian epic Ramayana story, including the original Indian, the translation, adaptation, and even modification of the story found among the Indianized states of Southeast Asia. This article examines Piphek and his immediate family, particularly, his daughter Bunhakay/Banchakay (Benjakāya).

Piphek (Sanskrit, Wibhisana) (Reamker (1964)) is a green demon and the seer. Preah Eysaur presented him with a magic crystal that enabled him to see into the future. He is Reap’s brother and advisor before joining forces with Preah Ream. The son of Wisrawa (Rastian/Lastian), the King of Lanka, and Sukesi (Utala/Rachada). Piphek was married to Neang Sucheata, who bore him a daughter—Neang Bunhakay. At some point in the story, Piphek was thrown into exile by Reap. He then joined forces with Preah Ream, and became the King of Lanka at the end.

            There are some particular and interesting accounts in the Ramayana, namely, the birth of Ravana, the Raksasa (Demon King), that was caused by his parent’s immoral marriage ​as the result of the “Gods punishing his father Wisrawa and his mother Sukesi because Wisrawa has taught the secret knowledge of mysticism to Sukesi” (Sears (1986); Madoka Fukuoka 2015: 365).

Wibhisana (Pihek) advises his elder brother Ravana to release Sita. Ravana becomes angry and kicks Wibhisana in the head, so he shifts his loyalty to Rama (Preah Ream). According to Javanese thought, however evil Ravana may be, betraying him shows disloyalty to an elder. Conversely, Ravana’s other younger brother Kumbhakarna (Kumphakar) renders devoted service to his elder brother until his death while fighting against Rama’s army. Javanese people favored Kumbhakarna, while severely criticizing Wibhisana. Kosasih, in his version, has Ravana killing his younger brother Wibhisana after he advises Ravana to release Sita. Afterward, Hanuman finds Wibhisana’s body and delivers it to Rama’s camp. Following Rama’s orders, Hanuman searches for the medicinal herb ratamaosandi and pulls it out of a mountain. Wibhisana is then brought back to life by the herb (Kosasih 1975: 207–211). According to Kosasih, it is particularly interesting to note that Wibhisana does not change sides on his own account, but must do so because of being revived at Rama’s camp and thus owing gratitude to Rama (Sears 1996: 276–278).

Bunhakay (Banchakay/Benjakāya) and Hanuman Love Story

This episode epitomizes the love affair of Bunhakay with Hanuman. Bunhakay is the daughter of Piphek, the younger brother of Ravana, and thus she is the niece of Ravana. She continually encourages Sita and takes great care of her. At some point in the story, Piphek shifts his loyalty to Rama and renders him distinguished service.

In the Indonesian wayang kulit story, Banchakay was married to the old monkey Chumpou Pean (Jambawan) because of Ravana’s curse. Once Ravana attempted to trick Sita when she did not obey him, by cutting off the heads of two prisoners, holding them out in front of her, and pretending they were the heads of Rama and Laksmana. Sita grieved at Ravana’s crime, but Banchakay discovered the truth and encouraged Sita. Ravana became angry at Banchakay’s interference and cursed her to the fate of marrying an old ape. As her fate, Banchakay was married to Chumpou Pean and bore him a daughter, who appeared in the Mahabharata as the wife of Kresna (Krishna).

Ravana kills his brother Piphek, and Bunhakay grieves her father’s death. Hanuman promises her that he will find her father’s body. Later then, Hanuman brings Piphek’s body to Preah Ream’s camp and, at Preah Ream’s orders, revives Piphek with the magical herb (Kosasih 1975: 218–227).

Guided by Hanuman, Banchakay meets her father Piphek again, and she tells Rama of Sita’s plight. Then Hanuman flies Bunhakay back to her palace, holding her in his arm. On the journey, Hanuman cannot contain his desire, drops his semen into the sea, and thus fathers his son Tukungkea (Tugangga) (Kosasih 1975: 243, 591–595).

អត្ថបទដើម៖ បណ្ឌិត សំ សំអាង