របៀបធ្វើនំបាញ់ច្នឿកបែបខ្មែរ

ការទទួលវប្បធម៌ពីនេះពីនោះ ជារឿងធម្មតាដែលតែងកើតឡើងក្នុងសង្គមមនុស្ស ព្រោះមនុស្សតែងប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាពីភូមិមួយទៅភូមិមួយ ពីតំបន់មួយទៅតំបន់មួយទៀត ជៀសអ្វីនឹងប្រទះភ្នែកឃើញនេះឃើញនោះ ហើយត្រាប់តាមនោះទេ។ ការទទួលមកហើយអនុវត្តតៗគ្នា យូរៗទៅក៏ក្លាយទៅជាទំនៀមដោយមិនដឹងខ្លួន ហើយគិតថាជាវប្បធម៌របស់ខ្លួនផង។ របៀបនេះប្រទះឃើញមានច្រើនណាស់រាប់មិនអស់ក្នុងសង្គម។ ខ្ញុំសូមបង្ហាញអំពីនំមួយប្រភេទ ដែលមានឈ្មោះហៅតាមភាសាវៀតណាមថា បាញ់ច្នឿក  (សរសេរតាមការបញ្ចេញសម្លេង)។ ជួនកាលនំនេះគេចាត់ជាបង្អែមដែរ ដោយហៅថាបង្អែមបាញ់ច្នឿក។

បើទោះជាទទួលឥទ្ធិពលពីវៀតណាមក្តី ក៏គ្រឿងផ្សំរសជាតិ និងរបៀបធ្វើ អាចខុសប្លែកគ្នាតាមចំណង់មាត់ខ្មែរ ហើយដែលគេស្គាល់ជាទូទៅស្ទើតែមិនធ្លាប់គិតថានំនេះមានប្រភពដើមមកពីណាផង។ មានពាក្យលើកឡើងនិយាយលេងយ៉ាងរត់មាត់អំពីនំនេះថា លេបមួយក្អឿកត្រង់ជើង ដែលមានន័យថាបើហូបមិនប្រយ័ត្នដោយមិនទំពារ អាចនាំឱ្យស្លាក់បំពង់កស្លាប់បាន ប៉ុន្តែយ៉ាងណាកម្រឮ ឬឃើញនរណាម្នាក់ស្លាប់ដោយសារហូបនំនេះណាស់ ឬក៏គ្មានសោះតែម្តង។ តែយ៉ាងណាពាក្យនិយាយលេងនេះបង្ហាញថា នំនេះនៅជាប់នឹងខ្មែរ។

មានកាលមួយនោះ ខ្ញុំមានឱកាសបានសង្កេតពីរបៀបនៃការធ្វើនំបាញ់ច្នឿកហូបក្នុងគ្រួសារមួយ ដែលមានដើមកំណើតរស់នៅក្នុងភូមិជនបទមួយជាប់មាត់ស្ទឹងសែន ខេត្តកំពង់ធំ។ រហូតដល់ក្រោយសម័យខ្មែរក្រហមចប់ គ្រួសារនេះបានផ្លាស់ផ្ទះមករស់នៅជាយទីប្រជុំជនខេត្តកំពង់ធំ។ បើទោះជាផ្លាស់មករស់នៅក្បែរក្រុងដូច្នេះក្តី តែគំនិតដាំដុះបន្លែបង្កាជុំវិញផ្ទះសម្រាប់លក់ដូរ និងរបៀបហូបចុកឃើញថានៅប្រតិបត្តិដូចដើម មិនទាន់បាត់ទៅណាឡើយ។

បើតាមការរៀបរាប់ប្រាប់របស់គ្រួសារខាងលើ នំនេះគេធ្វើហូបក្នុងគ្រួសារពេលចង់ និងក្នុងពិធីបុណ្យលក្ខណៈគ្រួសារដូចជា រៀបចង្ហាន់ព្រះសង្ឃ សង្ឃទានជាដើម ហើយច្រើនតែមានបង្អែមលតជាគូនឹងគ្នាផង។ ពិសេសក្រោយពេលទើបច្រូតស្រូវដំណើបថ្មីៗចប់រួចរាល់ គេតែងធ្វើនំនេះទទួលអ្នកច្រូត។ ដំណើបដែលគ្រួសារខាងលើធ្លាប់ធ្វើហូបកន្លងមក មានឈ្មោះថា ដំណើបនាងនុក ដំណើបពងហ៊ីង ដំណើបឈូក ដំណើបមិល ប៉ុន្តែយ៉ាងណាអ្នកធ្វើមិនសូវជារើសទេ ឱ្យតែជាអង្ករដំណើបសុទ្ធ។ ខាងក្រោមនេះជាការរៀបរាប់របៀបធ្វើនំបាញ់ច្នឿកពីដើមដល់ចប់ ដោយមានបង្ហាញរូបភាព និងការសរសេរពណ៌នាខ្លីៗផង។

រូបលេខ១ និង២៖ យកអង្ករដំណើបទៅត្រាំទឹកទុកប្រមាណបីទៅបួនម៉ោង រួចកិនអង្ករដំណើបនឹងត្បាល់ថ្មកិនម្សៅ។ ពេលកិនអង្កររួចរាល់ គេខ្ចប់ម្សៅអង្ករកិនក្នុងក្រមា ទៅសង្កត់ឱ្យស្រក់ទឹកអស់ ស្ងួតសល់តែម្សៅផង់។ ក្នុងរូបលេខ២ ស្ត្រីអ្នកធ្វើនំទៅអង្គុយបន្ថែមទម្ងន់សង្កត់ពីលើម្សៅ ឱ្យទឹកចេញពីម្សៅឆាប់អស់លឿន។

រូបលេខ៣ ៖ ម្សៅអង្ករដែលស្រក់ទឹកអស់ ហើយគេចាក់ទឹកក្តៅបន្តិចក្នុងម្សៅឱ្យទន់ជ្រាយស្អិតល្មួតល្មមអាចចាប់សូនដុំៗបាន។ គេទុកម្សៅនេះមួយអន្លើសិន ហើយការងារបន្ទាប់គឺរៀបចំធ្វើស្នូលនំ និង ទឹកស្ករ។

រូបលេខ៤ និង៥ ៖ គេយកសណ្តែកបាយហាលថ្ងៃឱ្យស្ងួតល្អ រួចយកមកកិននឹងត្បាល់ឱ្យបែក បន្ទាប់មកត្រាំទឹកពីរទៅបីម៉ោង ហើយលាងទឹកសម្អាតសម្បកសណ្តែកចេញ។

រូបលេខ៦ ៖ យកសណ្តែកបាយដាក់ក្នុងឆ្នាំងទៅដណ្តាំលើភ្លើងដូចដាំបាយ រម្ងាស់ឱ្យផុយឆ្អិន បង់អំបិលចូលបន្តិចឱ្យមានជាតិប្រៃលែមៗ រួចហើយយកមកច្របាច់ឱ្យម៉ត់រោយស្លឹកខ្ទឹមឱ្យមានក្លិនឈ្ងុយ។ ជួនកាលគេចាក់បន្ថែមខ្លាញ់ជ្រូក ដែលគេទើបជំហាវថ្មីៗផង។ បន្ទាប់មកគេសូនជាដុំមូលប៉ុនមេដៃ ទុកធ្វើស្នូលនំ។

រូបលេខ៧ និង៨៖ គ្រឿងផ្សំធ្វើទឹកស្ករ ៖ ខ្នុរ ខ្ទិះដូង ស្ករត្នោត ខ្ញី។ គេដាំទឹកខ្ទិះដូង (ខ្ទិះចុង)ក្នុងឆ្នាំងលើភ្លើងឱ្យពុះ ទើបបង់ស្ករត្នោត ខ្ញី សាច់ផ្លែខ្នុរទុំ បង់អំបិលបន្តិចផង ដល់ពុះទើបចាក់ខ្ទិះដើមចូលជាការស្រេច ហើយលើកចុះពីជើងក្រាន្ត។

រូបលេខ៩ និង១០ ៖ ដាក់ស្នូលក្នុងម្សៅ​ សូនជារាងមូលៗ រួចបង់ក្នុងឆ្នាំងទឹកក្តៅកំពុងពុះលើភ្លើង។ គេដឹងថានំឆ្អិនពេលដុំម្សៅមូលផុសអណ្តែតឡើង បន្ទាប់មកគេស្រង់នំឆ្អិនដាក់ក្នុងឆ្នាំងទឹកស្ករ ដែលបានរៀបចំជាស្រេចនៅក្បែរនោះ។

———————————————————————-

Khmer Banh Chnerk cake recipe

The culture of people influences one another. It is a normal phenomenon. However, by the time past people practice or think of it as their own culture. To talk about culture, this short paper will be showing a Vietnamese dessert called Banh Chnerk (Vietname pronunciation). Sometimes, this cake is listed as a dessert. Although Banh Chnerk is a Vietnamese cake, Khmer has a different recipe and taste.

Relatedly, Khmer has a proverb that could be understood as “One swallow could make the foot straight”. It means if it is eaten without caution, people could be dead by choking. The proverb suggests that the cake is closely present in Khmer society. 

Based on a family which is recently living near Steung Sen in Kampong Thom province, the cake is made as preferred for the family, for offering or on the occasion of ceremonies. Importantly, after harvesting sticky rice. The family has many types of sticky rice, Neang Nuk, Porng Hing, Chhouk, and Mil. Significantly, the type of sticky rice is not essential, but the quality. 

Recipe:

First, the sticky rice is soaked into water for about three to four hours and then ground in a stone mortar. After the paste is coated in Krama (Khmer scarf) or a piece of cloth and them pressing until the water drop off completely. 

Second, the powder will be added to some warm water to make it softer.      

The third step is making the core of the cake and syrup. The core of the cake is made of beans. The beans are put to dry, grind and then soak into water for about two to three hours before cleaning and removing the skin. 

Fourth, the beans are cooked in a cooking pot similar to cooking rice. A tiny amount of salt is added and mixed well before adding garlic leaves. Sometimes, they add pork oil. Then, make the ball from bean paste. 

The fifth is making syrup. The syrup is made of jackfruit, coconut milk, palm sugar and ginger. The coconut milk that is mixed in water is boiled and then put in order the palm sugar, ginger, jackfruit, and salt. After the syrup is well boiled, pure coconut milk is added.

The sixth step is making the ball of sticky rice with the core of the beanball. Then, put the ball into boiling water until the ball emerges to the surface of the water. Next, remove the ball and put it into syrup.

Then the cake or dessert is ready to serve. However, to make it tastier and good smell, some grinding sesame is added. 

អត្ថបទដើម៖ លោក អាន រស្មី