សត្វបុរេប្រវត្តិសាស្ត្រនៅកម្ពុជាសត្វកាឈីវ

អ្វីជាផូស៊ីល? ផូស៊ីលជាស្នាកស្នាមឬសំណល់របស់ភាវរស់ជំនាន់ដើម ដែលបន្សល់ទុកនៅក្នុងថ្ម។ ផូស៊ីលអាចជាឆ្អឹង គម្របសារពាង្គកាយ ដូចជាសម្បកសិប្បីសត្វ ឬស្លាកស្នាម នៃភាវៈរស់។ ជីវិតនៅលើផែនដីមានការប្រែប្រួលជានិច្ច សត្វឬរុក្ខជាតិខ្លះត្រូវបានសិក្សាដោយអ្នកស្រាវជ្រាវ ពួកខ្លះត្រូវបានដាច់ពូជន៍ ខ្លះទៀតមានការវិវត្តន៍ដែលធ្វើឱ្យគេអាចយល់ពីទំនាក់ទំនងពីអតីតកាលមកបច្ចុប្បន្ន និងខ្លះស្ទើរតែពុំមានការផ្លាស់ផ្តូរ។

កាឈីវជាពពួកសត្វមួយមានរូបរាងប្រហាក់ប្រហែលនិងលាសឬគ្រំ ដែលស្ថិតនៅសាខា Phylum Mollusca។ សត្វការឈីវមានសំបកពីរ និងមានអវៈយវៈមួយដុះចេញមកក្រៅ។ សំបកទាំង២របស់សត្វកាឈីវមិនជាប់គ្នាទេ ខុសពីគ្រុំ ឬលៀសដែលជាប់ផ្នែកម្ខាង។ ការរស់នៅនៃពពួក Brachiopoda មានវត្តមានក្នុងស័ក Paleozoic សម័យកាល Cambrian (៤៨៥,៤-៥៤១លានឆ្នាំ) មានការរីកចំរើននិងមានពូជកាន់តែច្រើន តែរហូតមកដល់ចុងសម័យកាល Permian (២៥២លានឆ្នាំ) ក៏មានការថយចុះយ៉ាងច្រើន ដែលចំនួនពូជន៍នៅសេសសល់មានចំនួនតិចតួចមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន។ ពពួក Brachiopods មានចំនួនប្រមាន១២០០០ពូជន៍ តែបានដាច់ពូជន៍ច្រើន និងបាននៅសល់ប្រមាណ ៣៥០ពូជន៍ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន។

ក្រាហ្វិចបង្ហាញពីការធ្លាក់ចុះពពួក Brachiopods
ប្រភព៖ (https://www.digitalatlasofancientlife.org)

តារាងវគ្គីសាស្ត្រ (Taxonomy)

Kingdom រជ្ជៈ	Phylum សាខា	Class ថ្នាក់	Order លំដាប់	Family សណ្តាន	Genes ពួក	Species ប្រភេទ
Animal	Brachiopoda	Lingulata	Lingulida	Lingulidae	Lingula

ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនៅកម្ពុជា

តើសត្វកាឈីវ មានវត្តមាននៅប្រទេសកម្ពុជាតាំងពីពេលណាមក? ក្រុមអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវផូស៊ីលនៃនាយកដ្ឋានតំបន់បេតិកភណ្ឌ អគ្គនាយកដ្ឋានសហគមន៍មូលដ្ឋាន នៃក្រសួងបរិស្ថាន បានរកឃើញផូស៊ីលសត្វកាឈីវ នៅស្ថានីយផូស៊ីលសត្វសមុទ្រ ភ្នំបាក់ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ដែលបានរកឃើញនៅឆ្នាំ២០១៩ មានទំហំ៣ស.ម ដែលមានអាយុកាល នៅក្នុងស័ក Paleozoic សម័យ Permian (២៥១-២៩៩លានឆ្នាំ)។ សត្វកាឈីវ ស្ថិតនៅសាខា Phylum Brachiopoda ថ្នាក់ Class Lingulata លំដាប់ Order Lingulida ពួក Genes Lingula។

ផូស៊ីលសត្វកាឈីវ ប្រភពភ្នំបាក់ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ

ក្នុងប្រភេទនៃពពួក Lingula ផ្សេងទៀតដែលមានរូបរៀងប្រហាក់ប្រហែលគ្នា មានសំបករលោង រកឃើញនៅក្នុងស្រទាប់ថ្មកំបោរដែលមានភក់ច្រើន តែមានទំហំធំជាងពួកកាឈីវ ក៏បានជួបនៅភ្នំប្រាំពីរ ក្នុងខេត្តបាត់ដំបង ដែលមានអាយុប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។

ពពួក Lingula រកឃើញនៅភ្នំប្រាំពីរ ខេត្តបាត់ដំបង

ចំណែកនៅភ្នំដូងព្រះ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យក៏បានជួយពពួកនេះដែរ ដែលជាប់នៅក្នុងផ្ទៃថ្ម។ អ្វីដែលបានលើកយកមកបង្ហាញនេះជាផ្នែកខ្លះនៃពពួក Brachiopoda ដែលមានសំបករលោង និងមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលនឹងសត្វកាឈីវនាពេលបច្ចុប្បន្ន។ សំណាកផូស៊ីលមួយចំនួនដែលយើងបានរកឃើញ គឺតូ្រវបានធ្វើការសិក្សាជាបឋម និងបានបែងចែកទៅតាមប្រភេទនីមួយៗ។

ផូស៊ីលពពួក lingula ប្រភពភ្នំដូងព្រះ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ

ប្រភេទសត្វមួយចំនួនក្នុងសាខា Phylum Brachiopoda មានជាច្រើនប្រភេទ។ វត្តមាននៃពពួកកាឈីវដែលមានក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននៅប្រទេសកម្ពុជា មានតែសត្វកាឈីវតែមួយប៉ុណ្ណោះដែលឃើញមានវត្តមាននៅលើទីផ្សារ។ យើងជឿថាពពួកនៃក្រុមនេះនិងមានពូជន៍ផ្សេងៗទៀត ប្រសិនមានការសិក្សាពីពពួកនេះក្នុងសមុទ្រនៃប្រទេសកម្ពុជា៕