ជាស្ថានីយផូស៊ីលសត្វសមុទ្របុរាណមួយកន្លែងមានទីតាំងស្ថិតនៅស្រុកបូរីអូរស្វាយ ខេត្តស្ទឹងត្រែង។ ចំណុចថ្មកំបោរមាននិយាមការ X277315-Y 1503082 កំពស់ធៀបនឹងនីវ៉ូទឹកសមុទ្រ ៦៤ ម៉ែត្រ ជាប់នឹងដងទន្លេមេគង្គក្នុងតំបន់រ៉ាមសារ ដែលមានទេសភាពគួរឱ្យទាក់ទាញសម្រាប់ទេសចរណ៍។ ក្រុមការងារសិក្សាផូស៊ីលនៃនាយកដ្ឋាន តំបន់បេតិកភណ្ឌ អគ្គសហគមន៍មូលដ្ឋាន នៃក្រសួងបរិស្ថាន បានចុះទៅសិក្សាបឋម កាលពីឆ្នាំ២០២០។
តំបន់ថ្មកំបោរមានអតីតកាលជាកោះនៅក្នុងសមុទ្រ ដែលកើតឡើងដោយកំណកនៃកំបោរ។ ថ្មកំបោរជាប្រភេទថ្មដែលកើតពី កំណកនៃជីវៈចម្រុះមួយចំនួន ដែលបានបង្កើតពីការប្រមូលផ្តុំនៃសំបកគ្រំ ងាវ ផ្កាថ្ម សារាយ សំណល់ផ្សេងៗ និងកំទេចកំទីសរីរាង្គផ្សេងទៀត។ វាក៏អាចបង្កើតបានដោយដំណើរការនៃកំណក គីមីដូចជាទឹកភ្លៀងនៃកាបូនកាល់ស្យូមពីទឹកបឹងឬទឹកសមុទ្រ។ ថ្មទាំងនេះកើតនៅក្នុងតំបន់ទឹកសមុទ្រស្ងប់ ទឹករាក់ថ្លា និងមានថ្មប៉ប្រះទឹក។
នៅក្នុងភូមិសាស្ត្រខេត្តស្ទឹងត្រែងមានទីតាំងដែលមានថ្មកំបោរជាច្រើន ដែលស្ថិតនៅក្នុងស្រុកបូរីអូរស្វាយ ដែលយើងអាចមើលឃើញនៅតាមដងទន្លេមេគង្គ និងភ្នំមួយចំនួននៅក្នុងស្រុកថលាបវ័ត។ តាមរយៈផែនទីភូគព្ភសាស្ត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា តំបន់ទីនោះបានបង្ហាញអំពីវត្តមានថ្មកំបោរ មានលេខសំគាល់ C2-Pls ដែលមានវត្តមានពពួកថ្មកំបោរ ថ្មម៉ាប និងថ្ម Dolomite ដែលថ្មទាំងនេះត្រូវបានកំណត់អាយុកាលក្នុងចន្លោះសម័យកាល Carboniferous (៤១៦-២៩៩លានឆ្នាំ) និងសម័យកាល Permian (២៥១-២៩៩លានឆ្នាំ)។ នេះងាចបញ្ជាក់ថា តំបន់នេះជាតំបន់ដែលមានថ្មកំបោរចាស់ជាងតំបន់ថ្មកំបោរនៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។
ស្រទាប់ថ្មកំបោរជាច្រើនក៏មានហ្វូស៊ីលរបស់សត្វសមុទ្រដូចជា ផ្កាថ្ម, ពពួក brachiopods, clams, bryozoans, crinoids និង one-celled fusulinids។ យើងបានរកឃើញភស្តុតាងសត្វសមុទ្រតិចតូចពិបាកក្នុងការពិនិត្យ ដោយហេតុថាផូស៊ីលមួយចំនួនរលាយចូលក្នងសាច់ថ្មស្ទើរមិនស្គាល់។ យើងបានជួបប្រទះតែពពួកគ្រីណូអ៊ីត ដែលនៅសល់ជាស្លាកស្នាមខ្លះ និងអាចយល់បាន។ វានឹងអាចមានសត្វផ្សេងៗទៀតបើសិនមានការសិក្សាច្រើន។
គ្រីណូអ៊ីតជាអ្វី?
តារាងវគ្គីសាស្ត្រ (Taxonomy)
| Kingdom រជ្ជៈ | Phylum សាខា | Class ថ្នាក់ | Order លំដាប់ | Family សណ្តាន | Genes ពួក | Species ប្រភេទ |
| Animal | Echinodermata | Crinoidea |
Crinoids គឺជាសត្វសមុទ្រមួយក្រុម ដែលបង្កើតជាថ្នាក់ Crinoidea ដែលជាផ្នែកមួយនៃ សាខា phylum Echinodermata ដែលរួមបញ្ចូលទាំង ក្រុមផ្កាយសមុទ្រ starfish, brittle stars ក្រុមនេះមានរូបរាងប្រហាក់ប្រហែលផ្កាយសមុទ្រដែរ, sea urchins ក្រុមកាំប្រមាសមុទ្រ និងក្រុមឈ្លើងសមុទ្រ sea cucumbers។ គ្រីណូអ៊ីតបានបន្តមករស់នៅរហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្នដែលមានប្រមាណជា៥៤០ពូជន៍។ សម្រាប់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាពួកគ្រីណូអ៊ីតក៏នៅមានវត្តមានរហូតដល់បច្ចុប្បន្នផងដែរ។ តាមរយៈឯកសារបានបង្ហាញពីប្រភេទក្រុមសត្វដែលនៅជិតស្និតនឹងក្រុមសត្វថ្នាក់ Crinoidea ដូចជាពពួកផ្កាយសមុទ្រ កាំប្រមាសមុទ្រ និងក្រុមឈ្លើងសមុទ្រដែកមានក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ផូស៊ីលគ្រីណូអ៊ីតត្រូវបានរកឃើញ មានជីវិតនៅលើផែនដីកាលពីប្រមាណ៤៥០លានឆ្នាំមុន។
រួមសេចក្តីមកយើងអាចនិយាយបានថា តំបន់ថ្មកំបោរ ធ្លាប់ជាអតីសមុទ្រមួយ ដែលអាយុកាលក្នុងស័ក Paleozoic ក្នុងសម័យកាលចន្លោះសម័យកាល Carboniferous (៤១៦-២៩៩លានឆ្នាំ)និង សម័យកាល Permian (២៥១-២៩៩លានឆ្នាំ)៕
អត្ថបទដើម៖ លោក លឹម វណ្ណច័ន្ទ
