ទំព័រដើមប្រវត្តិសាស្ត្រសិលាចារឹកទួលតាប៉ែន K.៦៥៣

សិលាចារឹកទួលតាប៉ែន K.៦៥៣

សិលាចារឹកមួយផ្ទាំងនេះ ធ្លាប់បានសិក្សាចុះផ្សាយដោយលោក ស៊ក សឺដែស នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៥៣ ក្នុងសៀវភៅសិលាចារឹកនៃប្រទេសកម្ពុជា ក្បាល​ទី៥ របស់លោក។ លោកបញ្ជាក់ថា សិលាចារឹកនេះរកឃើញនៅក្នុងឃុំជាងដែក ខណ្ឌត្របែក ខេត្តព្រៃវែង ប៉ុន្ដែបច្ចុប្បន្ន គឺស្ថិត​នៅក្នុងភូមិពោធិ៍ ឃុំថ្កូវ ស្រុកកំពង់ត្របែក ខេត្ត​ព្រៃវែង។ ទីតាំងនេះស្ថិតនៅ​ចម្ងាយ​៧០០​ម៉ែត្រភូមិត្បែង និង​៥០ម៉ែត្រ​នៃទិសឦសានវត្តថ្កូវ។ ទួលតាប៉ែន ជាទួលមានសំណល់ឥដ្ឋរាយប៉ាយ​ ​មានកសិន្ធុព័ទ្ធជុំវិញ។ លោក សឺដែស បានសិក្សាសិលាចារឹកនេះតាមរយៈ​សំណៅផ្ដិតដែលលោកទទួលបានប៉ុណ្ណោះ និងពុំមានរូបថតសិលាចារឹកផ្ទា​ល់ឡើយ។ ក្រុម​ការងារស្រង់ និងធ្វើផែនទីបុរាណវិទ្យាខ្មែរ ក៏ពុំបានប្រទះឃើញសិលាចារឹកនេះ អំឡុង​ពេលចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវផងដែរ និងសង្ស័យថាសិលាចារឹកនេះបានបាត់ទៅហើយ។

សិលាចារឹកនេះ ចារនៅលើថ្ម គូសរាងរចនាជាសន្លឹកសីមា មានចារអក្សរ១០បន្ទាត់ ប៉ុន្តែតាមសេចក្តីអត្ថបទ គឺពុំទាន់ចប់នៅឡើយ។ ភាសាដែលប្រើចារ គឺភាសាខ្មែរ និងមានចុះ​កាលបរិច្ឆេទ​នៅក្នុងមហាសករាជឆ្នាំ​៨៧៨ ត្រូវនឹងគ្រិស្ដសករាជឆ្នាំ៩៥៧។ ខ្លឹមសារ​នៅក្នុងអត្ថបទ និយាយអំពីព្រះរាជបញ្ជារបស់ព្រះមហាក្សត្រ ដែលមិនបញ្ចេញព្រះនាម ប៉ុន្ដែបើតាមកាលបរិច្ឆេទនេះ គឺត្រូវនឹងព្រះបាទ​ស្រីរាជេន្ទ្រ​វម៌្មទេវ។ ទ្រង់បានចេញព្រះរាជ​សាសន៍កំស្ដែងអញរាជកុលមហាមន្ត្រី និងមន្ត្រីជាច្រើនរូបទៀត ឱ្យយកបន្ទូលរបស់ទ្រង់ត្រាស់​បង្គាប់​វាបឫសី ដើម្បីស្ថាបនាសិលាចារឹកនេះ នៅស្រុកជ្រៃភ្លុកថ្វាយដល់ប្រាសាទ​បឹង​ថ្ម ដើម្បីកុំឱ្យមាន​នរណាមករំខានបង្កហេតុនានា។ គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា រាជកុលមហាមន្ត្រី ជាមហាមន្ត្រីទទួល​បន្ទុកខាងអប់រំខ្សែរាជវង្ស និងរៀបចំព្រះរាជពិធីនានា ដែលគោរម្យងារនិងតួនាទីនេះ មានបន្ដ​រហូត​មកដល់សម័យទំនើប។ មហាមន្ត្រីចុងក្រោយគេបង្អស់ នៅក្នុងរាជវាំងខ្មែរ គឺលោកឧកញ៉ា​មហាមន្ត្រី ញឹក​ នូវ។

សំណៅផ្ដិតសិលាចារឹកទួលតាប៉ែន K.៦៥៣ (រូបថត៖ EFEO)

អំណានអត្ថបទជាអក្សរខ្មែរទំនើប

១- ៨៧៨ឝក·ទ្វាទឝិកេត្បុឞ្យអាទិត្យវារ

២- នូមាន៑វ្រះឝាសនធូលីវ្រះបាទធូលិ

៣- ជេង៑វ្រះកម្រតេង៑អញ៑តកំស្ដេង៑

៤- អញ៑រាជកុលមហាមន្ត្រិនូខ្លោញ៑វលត

៥- ខ្លោញ៑គ្លាង៑នាត្រីនីនូខ្លោញ៑វលត

៦- ខ្លោញ៑រង្វាង៑នាឯកបន្ទ្វល៑វ្រះឝាសនធូលីវ្រះ​

៧- បាទធូលីជេង៑វ្រះកំម្រតេង៑អញ៑ត​វាប៑

៨- ឫឞីប្រត្យយប្រេស្ឋាបនា​ប្រឝស្ដតគិស្រុកជ្រៃ

៩- វ្ល្វក៑ឱយ៑តកម្រតេង៑ជគត្បិង៑ថ្មោវ្វំ

១០- ជាបិមាន៑វក្រវ្វំជាបិវ្រ

សេចក្ដីប្រែសម្រួលជាភាសាខ្មែរទំនើប

មហាសករាជឆ្នាំ៨៧៨ ទី១២កើត ខែបុស្ស ថ្ងៃអាទិត្យ មានព្រះរាជសាសន៍ធូលី​ព្រះបាទ​ធូលីជើង​ព្រះគម្ដែងអញ(ត្រាស់)ដល់កំស្ដែងអញរាជកុលមហាមន្ត្រី និងខ្លោញ​ពល​ជាប្រធានឃ្លាំងថ្នាក់ទី៣ ខ្លោញពលជាប្រធានរង្វាងថ្នាក់ទី១ (ឱ្យ)ទូលព្រះរាជសាសន៍ធូលីជើងព្រះគម្ដែងអញ​ឱ្យដល់វាបឫសីជាមន្ត្រី ត្រាស់ឱ្យកសាងសិលាចារឹក(នេះ) គឺស្រុកជ្រៃភ្លុកថ្វាយដល់គម្ដែងជគត​បិងថ្ម។ ពុំគប្បីមាន​អ្វីរារាំង ពុំគប្បីមាន…

សំណេរព័ត៌មានសិលាចារឹកទួលតាប៉ែន K.៦៥៣ (រូបថត៖ EFEO)

អត្ថបទដោយ៖ លោក ហ៊ុន ឈុនតេង

- Advertisement -spot_img

អត្ថបទជាប់ទាក់ទង

អត្ថបទផ្សេងទៀត

- Advertisement -spot_img

បណ្ដាញសង្គម

18,489FansLike
191,100FollowersFollow
17,500SubscribersSubscribe
- Advertisement -spot_img
error: Content is protected !!